Een van die vragen is hoe het toch kon gebeuren dat het bestrijdingsbedrijf ChickFriend nog enige tijd door kon werken nadat de administratie in juli in beslag was genomen. LTO-voorman Hubers, voorzitter van de sector pluimveehouderij, zei vrijdag in het radioprogramma Nieuws en Co dat ChickFriend in die tijd nog bij zeker tien kippenboeren is langs geweest. „Dat neem ik de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) zeker kwalijk. Het heeft onnodig veel ellende en heel veel schade veroorzaakt.”

Hubers gaat ervan uit dat gedupeerde boeren de NVWA aansprakelijk zullen stellen voor de schade. LTO ondersteunt hen bij die claim. „Het is nu belangrijk dat pluimveehouders een dossier opbouwen en dat ze alles wat hun overkomt goed documenteren”.

In brand

CDA-Kamerlid Geurts, landbouwwoordvoerder van zijn fractie, reageert voorzichtig. „Elke dag komt er nieuwe informatie. Maar ook de vragen stapelen zich op. De belangrijkste vragen heb ik deze week, samen met andere fracties, aan het kabinet gesteld. Ze zijn nog niet beantwoord. De Kamer heeft van Van Dam en Schippers wel een brief gekregen, maar wat daarin staat is verre van volledig. Ik wil eerst de antwoorden op al onze vragen hebben voor ik stellige uitspraken doe. Hoewel dat verleidelijk is, moet je niet gaan evalueren terwijl de zaak nog in brand staat”.

Geurts verwacht de antwoorden begin volgende week. De CDA’er wil van het kabinet bijvoorbeeld weten of er buiten de humane consumptie misschien toepassingsmogelijkheden zijn van eieren met een te hoge fipronilwaarde, om vernietiging ervan te voorkomen. Ook wil hij weten of het klopt dat door een gebrek aan personeel en aan laboratoria de bemonstering en de onderzoeksuitslagen van onderzochte eieren veel te lang op zich laten wachten. „En hoe kan het zijn dat er in tijden van crisis bij de NVWA niet met ploegendiensten wordt gewerkt? Kan niet aan meer laboratoria accreditatie worden verleend om eieren te onderzoeken op fipronil?”

SGP-Kamerlid Dijkgraaf is iets stelliger dan zijn collega. „Nee, ik ben nog niet zover dat ik zeg: Laat de overheid dit allemaal maar oplossen, ook in financieel opzicht. Er bestaat ook nog zoiets als bedrijfsrisico. Maar mijn beeld is de laatste dagen wel aan het kantelen. Ik krijg steeds meer de indruk dat de NVWA al vorig jaar had kunnen en moeten weten dat hier iets niet in de haak was, en dat men daar onterecht te weinig actie op heeft gezet. En of er nu sprake is geweest van laksheid of van een gebrek aan capaciteit, in beide gevallen geldt volgens mij dat ondernemers daarvan niet zomaar de dupe mogen zijn.”

Faire balans

Kortom, Dijkgraaf kan het op zich wel begrijpen dat kippenboeren die in de financiële problemen raken óók naar de overheid kijken. „Als het erom gaat wie hiervoor financieel aansprakelijk is, zal er mijns inziens sprake moeten zijn van een faire balans tussen overheid en bedrijfsleven.”

Ook Dijkgraaf heeft kennisgenomen van berichten in de media dat een deel van de boeren bij het optreden en succes van ChickFriend wel enige argwaan had, maar dat men desondanks van de diensten van het bedrijf dankbaar gebruikmaakte. „Dat soort zaken moet tot op de bodem worden uitgezocht. Er zijn nog veel vragen onbeantwoord. Tegelijkertijd geldt dat we niet eindeloos op alle antwoorden kunnen wachten. Juist als ook de overheid in deze zaak blaam treft, moeten we er alles aan doen om snel te handelen. Sector en overheid moeten alles op alles zetten om het vertrouwen in het Nederlandse ei te herstellen. Dat heeft veel haast”, zegt het SGP-Kamerlid, dat maandag in Ederveen diverse bij de eiercrisis betrokken bedrijven zal bezoeken.