Op tafel lag een studie naar de vraag of het karakter van de gereformeerde eredienst zich verdraagt met het gebruik van dans en drama. De synode van 2013 had deputaten eredienst de opdracht gegeven onderzoek te doen naar dit fenomeen, dat overigens sporadisch binnen de CGK lijkt voort te komen.

Het lukte deputaten eredienst niet om met een eensluidend oordeel te komen. Ouderling E. C. Bin, ds. H. D. Rietveld, ds. C. J. Droger en ouderling K. A. Visser vinden dat het gebruik van dans in de eredienst zich niet verdraagt met het gereformeerde karakter ervan, maar dat met deze uitspraak geen negatief oordeel wordt gegeven over diensten in zendingsgemeenten of diensten in kerken in het buitenland waarmee de CGK verbonden zijn. Die vinden plaats in een geheel andere culturele context.

Deputaten ds. M. Groen en ds. D. J. K. G. Ruiter stellen echter dat het in de vrijheid van de kerken moet worden gelaten gebruik van dans in de eredienst gebruik te maken. Hetzelfde geldt –ook volgens ouderling Bin– voor drama in de kerk. De overige deputaten zijn daarop tegen.

Woordverkondiging

Ook binnen de synode waren de meningen verdeeld, al waren de meeste afgevaardigden die het woord voerden kritisch. Voor dr. J. W. van Pelt (Oud-Beijerland) is het duidelijk: er is Bijbels gezien onvoldoende basis om dans en drama een plaats in de eredienst te geven. „Ik vrees dat dit alles ten koste gaat van waar het in de eredienst om gaat: de verkondiging van het Woord.”

Ouderling H. J. Sok (Winsum): „We maken het ontzettend ingewikkeld. Het toestaan van dans en drama in de eredienst betekent dat we mogelijkheden bieden om af te wijken van de centrale plaats die het Woord inneemt. Als je dans en drama uitsluit, betekent dat echter niet dat er nooit een applaus in kerk mag klinken of dat er nooit visuele middelen gebruikt mogen worden.”

Eindeloos wegen

De commissie die het rapport van deputaten eredienst heeft bestudeerd, stelt volgens woordvoerder ds. A. van de Bovekamp (Veenendaal) een verlegenheidsoplossing voor: de CGK moeten verder studeren op het onderwerp dans en drama in de eredienst.

Niet alle synodeleden zijn daar blij mee. Ds. R. Bikker (Aalten) noemt het „beleid maken op basis van een incident.” Hij vraagt zich, net als ds. W. van ’t Spijker (Hilversum), openlijk af of de synode wel een besluit over dit onderwerp moet nemen. Volgens een ander synodelid staat de afkorting CGK voor „Commissie Gedreven Kerk”. Hij hekelde het „eindeloos wegen” van onderwerpen door het instellen van studiecommissies.

Ds. H. Korving (Urk) geeft aan dat de kerken ermee gediend zijn dat er wél een uitspraak wordt gedaan. Hij stelt voor om onder meer uit te spreken dat dans en drama in strijd zijn met het karakter van de gereformeerde eredienst en dat die daarom afgewezen moeten worden.

Broodje aap

Andere synodeleden, onder wie dr. G. J. Roest uit Amsterdam, stellen voor onderzoek te doen naar de huidige beeldcultuur. Adviseur dr. M. J. Kater, vorige maand door de synode benoemd tot hoogleraar aan de Theologische Universiteit Apeldoorn, ziet liever een theologische bezinning. „Mijn grootste zorg is dat we alles klakkeloos overnemen. Het verhaal dat je tien procent onthoudt van wat je hoort, twintig procent van wat je leest en dertig procent van wat je ziet, is een broodje-aap-verhaal van een manager uit Amerika. Laat onze woordcultuur dan maar een anticultuur zijn.”

Jongeren hebben liever een goed verhaal, aldus dr. Kater. Hij bezocht recent een dienst in Redeemer Presbyterian Church in New York, de kerk van Tim Keller. „Een jazzdienst. De muziek was niet mijn smaak, maar de preek stond centraal. Die duurde 35 minuten. Laten we geloven in de kracht van het Woord.”

De synode nam dinsdag nog geen besluit over dans en drama in de eredienst. De commissie komt met een nieuw voorstel, dat de vergadering later bespreekt.