Zuinig zijn met water? Tijdens hun zevenjarig verblijf in Sudan en Kenia ging dat vanzelf. In Sudan putte Erica Vreugdenhil het water bij de plaatselijke pomp en bewaarde het in emmers in haar huis. Met die hoeveelheid had ze het te doen. „Daar word je vanzelf zuinig van.”

Later, na de verhuizing van het gezin naar Kenia werd water met een vrachtwagen gebracht en in een grote tank opgeslagen. „Dan zie je dus daadwerkelijk welke hoeveelheden water je gebruikt.”

De kraan laten lopen tijdens het tandenpoetsen was er niet bij. Lang douchen ook niet. „De kinderen wasten we in een teiltje met water. Het vieze water gebruikten we voor de tuin. Daarvoor hadden we gootjes gemaakt, zodat het water er direct heen stroomde. In de tijd dat we een gewoon toilet hadden, stopten we een plastic fles in de stortbak, zodat die de hoeveelheid spoelwater beperkte.”

In Nederland

Inmiddels is het gezin Vreugdenhil weer terug in Nederland. Ze wonen met z’n zessen in een rijtjeswoning in Gorinchem. Het gezin probeert zo duurzaam mogelijk te leven. Ook op het gebied van water. Dat valt niet altijd mee. „In Nederland zien we niet gelijk hoeveel water we verbruiken. Daardoor is het lastiger om je er steeds bewust van te blijven. Ook is het niet zo dat een besparing van water hier gelijk een overvloed aan water in droge gebieden oplevert.”

Waarom dan toch op water­gebruik letten? „Ik vind het belangrijk dat we wat we gekregen hebben eerlijk verdelen. Daarom heb ik laatst ook nog zo’n testje op internet gedaan over de omvang van mijn ecologische voetafdruk. Daar schrok ik toch van. Als iedereen zou leven zoals ik doe, zou je 2,7 wereldbollen nodig hebben. Dat betekent dat door mijn gedrag iemand elders op de wereld veel minder grondstoffen en energie kan gebruiken. Dat vind ik dus niet eerlijk.”

Met de trein

Het is in Nederland soms lastig om duurzame keuzes te maken, geeft Erica Vreugdenhil aan. „Met de trein naar mijn werk gaan –ik werk in een opvanghuis voor minder­jarige alleenstaande asielzoekers– is erg lastig. Dus ga ik met de auto. Mijn man fietst wel altijd naar z’n werk.

Ook zijn we dit jaar voor het eerst wezen kamperen in Frankrijk. Met de auto. Dat hadden we natuurlijk ook niet kunnen doen, maar op zo’n moment weeg je de belangen van alle gezinsleden tegen elkaar af.

Als het erg warm is, zetten we ook weleens een zwembadje in de tuin voor de kinderen. Dat water filteren we dan na twee dagen wel, zodat we er langer gebruik van kunnen maken. Ook spoelen we het water niet zomaar weg, maar gebruiken we het voor de tuin.”

Water opvangen, zoals ze dat in Afrika deden, doet het gezin Vreugdenhil niet meer. „Hier wordt grondwater ook weer hergebruikt. Het zuiveren en verwarmen kost wel veel energie.”

Toen de vaatwasser kapotging, kocht het gezin een energiezuinig apparaat. Of met de hand afwassen niet duurzamer is? Erica Vreugdenhil: „Ik weet het niet goed. Het zal er denk ik om hangen. En ja, in zo’n geval weeg je ook weer andere belangen af. Zo’n vaatwasser bespaart bijvoorbeeld wel tijd. En dat is in een opgroeiend gezin ook belangrijk.”

Opvoeding

Erica Vreugdenhil probeert in de opvoeding aandacht te besteden aan duurzaamheid. De kraan niet laten lopen tijdens het tandenpoetsen, niet langer douchen dan nodig is. Het zijn gewoontes die erin gesleten zijn. „Ik denk dat onze tijd in Sudan en Kenia daaraan bijgedragen heeft. Als je weet dat er in gebieden op de wereld soms bijna geen water is, dan verspil je dat niet zomaar. De jongsten hebben die tijd minder bewust meegemaakt. En ik merk dat zij nog weleens zomaar de kraan laten lopen.”

----

serie
Rentmeesters

Dit is het achtste deel in een serie over duurzaamheid in de gereformeerde gezindte naar aanleiding van onderzoek van het RD.

---

Bespaartips

- Repareer lekkende leidingen. Tien druppels water per minuut lijken weinig, maar lopen op tot 1100 liter per jaar. Dat is onnodig verlies.

- Stap voortaan één minuut eerder dan gebruikelijk onder de douche vandaan. Als iedereen dat doet, besparen we jaarlijks in Nederland 28 miljard liter water en 126 miljoen kubieke meter gas.

- Douchen met een besparende douchekop (te koop vanaf 9 euro) bespaart al veel (warm) water. Het waterverbruik tijdens een gemiddelde douchebeurt met een normale douchekop bedraagt 68 liter water; met een spaardouchekop kost die 59 liter. Ter vergelijking: voor een bad is 120 tot 150 liter nodig.

- Geef de planten in de tuin in de zomer niet elke dag water, maar bijvoorbeeld eenmaal per week een flinke hoeveelheid. Daardoor ontwikkelen de planten langere wortels, zodat ze dieper in de bodem water vinden. In droge tijden zult u dan minder water hoeven te geven.

l Was de auto niet met de tuinslang, maar ga met emmers aan de slag. Dat bespaart driekwart van het water.

water.nl