Zandvoorter waakt over damherten
Kom je aan een damhert, dan kom je aan Willem van der Sloot (60). Dagelijks is de Zandvoorter in de weer om uitgebroken damherten terug te leiden naar de duinen. Met zachte hand.
Op deze duistere dinsdagsmorgen klinkt de lokroep van Van der Sloot. „Hierheen, jongens. Kom maar”, roept de man, terwijl hij zijn zaklamp aandoet. Op de Brederodestraat in zuidelijk Zandvoort spreekt hij rond halfzes een stel damherten toe. De dieren scharrelen rond op een parkeerplaats bij de duinen. Met sierlijke sprongen maken ze zich uit de voeten. Even later dirigeert Van der Sloot tientallen uitgebroken damherten terug achter het prikkeldraad langs de duinen.
De Zandvoorter struint sinds anderhalf jaar dag in dag uit in de vroege uren in en langs de duinen. Dan speurt hij naar damherten die door tuinen of over straat lopen of velden van scholen kaalvreten. „De dieren hebben dan een uitje en pikken een snack: vers gras, een plantje.” Het komt zelfs voor dat de beesten dwars door een ruit springen.
Honden
Van der Sloot probeert de uit de duinen ontsnapte dieren voor een uur of zeven weer achter het prikkeldraad in hun leefgebied te krijgen. „Na zeven uur wordt het drukker en is het risico groter dat auto’s de herten aanrijden. Dat wil ik niet. Een gevaar is ook dat loslopende honden de herten doodbijten. Dat heb ik al meermalen meegemaakt.”
De damherten in het duingebied ten zuiden van Zandvoort zijn al jaren onderwerp van debat. In de Amsterdamse Waterleidingduinen, 3500 hectare groot, leven er zo’n 4000. Het gebied wordt gebruikt als waterwingebied voor de regio Amsterdam.
Er bivakkeren daar te veel damherten, vinden onder meer beheerder Waternet, de Vlinderstichting en de Vereniging voor Veldbiologie. Ze stellen dat de dieren verantwoordelijk zijn voor een verarming van de natuur omdat ze allerlei zeldzame planten wegvreten. De partijen dringen aan op een forse inkrimping van de populatie door afschot, totdat er zo’n 800 damherten overblijven.
Daarentegen verzetten de Faunabescherming en de Dierenbescherming zich tegen afschot. Ze bepleiten natuurlijk beheer en vinden dat het met overlast door de beesten meevalt.
Feit is dat de Haarlemse rechter in maart toestond dat gedurende drie weken damherten worden afgeschoten in de Amsterdamse Waterleidingduinen en Nationaal Park Zuid-Kennemerland. Zo’n 200 dieren legden toen het loodje. Toch is het pleit nog niet beslecht. Binnen enkele weken volgt er in een bodemprocedure opnieuw een rechterlijke uitspraak over de jacht op damherten.
Van der Sloot is faliekant tegen afschot. Hij klampt zich vast aan een vonnis van de rechtbank Zeeland-West-Brabant eind juli. Die stak een stokje voor afschot van damherten in de Kop van Schouwen en de Manteling van Walcheren.
Rond Zandvoort, vindt Van der Sloot, blijft de overlast van damherten binnen de perken. Door extra deugdelijk hekwerk zullen er veel minder damherten in Zandvoort ronddwalen, denkt hij. „Afschot is heel fout. Ik ben een emotioneel mens. Toen de Haarlemse rechter in maart toestond dat er een paar weken op damherten mocht worden gejaagd, heb ik zitten huilen bij een groep herten. Is het zo erg dat er in de duinen een of ander plantje of vlindertje verdwijnt? Zo werkt het toch in het leven?”
Band
Van der Sloot, voorheen schilder en sinds 3,5 jaar werkloos, kreeg een band met de dieren. „Ik heb diverse damherten een naam gegeven. Zoals Blankebil, een hert zonder staart. Ik praat met ze. „Goedemorgen.” Ze herkennen me.”
Ook voor veel Zandvoorters is Van der Sloot een bekende verschijning. Zeker nadat hij bij dorpelingen zijn visitekaartje met daarop ”hertenfluisteraar” in de bus deed.
Tegen zeven uur klimt de zon over de duinen. Het gewei van een damhert steekt af tegen de lucht. „Dit is toch prachtig?”