Zeven kazernes waren er in Ede. Op twee ervan heeft Van Seters gewerkt: de Simon Stevinkazerne en de Beeckman. Hij was er in de rang van majoor hoofd van de kaderopleiding voor (onder)officieren van de verbindingsdienst. Met de andere kazernes had Van Seters ook van doen. Hij was voorzitter van de commissie die de gang van zaken in de eetzalen en kantines voor de officieren regelde: messpresident, heet dat.

Elf jaar geleden verliet hij de actieve dienst. Op de voormalige kazerneterreinen komt Van Seters echter nog minstens een paar keer per week. Hij verzorgt rondleidingen of is te vinden in de oude Johan Willem Friso­kazerne. Daar heeft het Platform Militaire Historie Ede, waarvan hij voorzitter is, een bescheiden expositie ingericht.

„Een eeuw defensie is Ede in de genen gaan zitten. Nogal wat dienstplichtigen brachten hier hun diensttijd door. Er woonden ook veel beroepsmilitairen. Bij de voetbalverenigingen, in kerkbesturen, in de politiek, bij het mannenkoor, in het hele verenigingsleven trof je hen aan. Militairen houden van organiseren.”

Vredesmissies

Een groot leger werd na de Koude Oorlog niet meer nodig geacht. In 2006 werd bekend dat het garnizoen zou verdwijnen. „Geleidelijk aan liepen de kazernes leeg. Het Regiment Verbindingsdienst verhuisde naar Amersfoort, de luchtdoelartillerie naar de Peel. Er werden nog vredesmissies voor Afghanistan opgeleid, in 2010 was de sluiting definitief.”

Dat ging Van Seters aan het hart. „Het ergste was dat de kazerneterreinen er onverzorgd uitzagen, terwijl burgers er juist voor het eerst vrij mochten rondlopen. Defensie deed de laatste jaren niet veel onderhoud meer, na de overdracht liet ook de gemeente het verloederen. Dat paste niet bij het beeld van een kazerne: statige gebouwen in een prachtige groene omgeving. Het was voor de gemeente ook geen gelukkige tijd. Door de economische crisis liepen plannen voor de bouw van 1750 woningen vertraging op. Nu, na zes jaar, begint het hier weer te leven.”

Zestien karakteristieke militaire gebouwen blijven als rijks­monument overeind en krijgen een nieuwe bestemming. Soms tijdelijk, zoals noodopvang voor vluchtelingen. In de Johan Willem Frisokazerne is het Akoesticum gevestigd: groepsaccommodatie voor muziek-, dans- en theatergroepen met repetitieruimtes. Van Seters: „Het gebouw, dat in de Tweede Wereldoorlog werd gebombardeerd, is na 1945 met goedkoop materiaal opgeknapt. Nu is het aan de hand van originele tekeningen in de oude staat teruggebracht, in volle glorie met de vroegere dakkapellen. Daaruit spreekt respect voor het militaire erfgoed. Hopelijk lukt zoiets ook met de andere kazernes.” Van Seters heeft nog een wens. „Geregeld komen hier oud-dienstplichtigen met familieleden om te laten zien waar ze gelegerd waren. De bolvormige ‘Stinger-dome’ waarin soldaten met simulatiebeelden leerden schieten met een luchtdoelraket, zou onderdak kunnen bieden aan een uitgebreider historisch informatiepunt, zodat het militaire verleden van Ede bekend blijft.”

zomerserie Verlaten plek

Dit is het derde deel in een serie over verlaten plekken in Nederland. Vandaag de oude kazernes in Ede. 
Vrijdag deel 4: een verlaten ziekenhuis.