Kerk & religie
„Kansel te heilig voor verhaaltjes”

„Verhaaltjes en persoonlijke ervaringen vertel je niet op de kansel. Als predikant sta je daar met de Goddelijke opdracht om het Woord van God te brengen en uit te leggen. Niet meer en niet minder.”

W. B. Kranendonk

Dr. John F. MacArthur. beeld Patheos.com
Dr. John F. MacArthur. beeld Patheos.com

Daarom is volgens de Amerikaanse predikant dr. John F. MacArthur grondige studie van de Bijbel de eerste en voornaamste taak van een prediker. „Je onteert de heiligheid van het ambt en van de kansel als je onvoorbereid de preekstoel op gaat.” Twee preken maken kost hem na 47 jaar dienstwerk daarom nog steeds ruim twintig uur studie, gebed en meditatie.

Voor interviews gunt dr. MacArthur zich eigenlijk geen tijd. „Dat is vaak niet meer dan jezelf profileren. Meestal zit ik dan met mezelf God in de weg. Ik ben slechts een stukje gereedschap in Gods hand. Wie wil weten wie ik ben, moet maar naar de kerk komen. Daar kan men vernemen wat mijn taak en levensdoel is. Het Woord van God verkondigen door het uit te leggen en na te spreken.” Wie dan nog niet tevreden is, krijgt een pakketje papier in handen gedrukt met antwoorden op de meest gestelde vragen. Dat is het dan.

Studeren, studeren en nog eens studeren in de Bijbel. Dat doet dr. MacArthur. Dat gaat voor alles. Zolang zijn preken voor de volgende zondag niet klaar zijn, negeert hij alle afspraken. Gemeenteleden weten dat, vreemdelingen moeten er maar aan wennen. Een secretaresse heeft hij ook niet. „Die heb je niet nodig, zolang je God je agenda laat beheren. Hij weet het beste wat prioriteit heeft. Hij heeft zijn dienaren de Woorden Gods toevertrouwd. Daarmee bezig zijn, staat dus op één.”

Schrift met Schrift vergelijken

De preken van dr. MacArthur vallen op door zijn diepgravende uitleg. De Amerikaan is groot voorstander van de zogenoemde ”uitleggende prediking”, waarbij hij niets anders doet dan Schrift met Schrift vergelijken. „De Bijbel is de beste uitlegger van zichzelf. Zo heeft Jezus dat gedaan tijdens Zijn verblijf op aarde, zo moeten Zijn dienaren dat ook doen. Meer niet. Dat vraagt geduld, structuur en volharding. Geduld omdat het hart van mensen keihard is, structuur om te voorkomen dat je als prediker alleen teksten kiest die je goed uitkomen en volharding omdat vaak pas op de heel lange termijn er resultaat, beter: zegen, valt te verwachten. Het ontkiemen van het zaad onder de grond duurt vaak langer dan het groeien boven de grond.”

Mede om dit laatste is dr. MacArthur er groot voorstander van dat een predikant lang op één plaats blijft. Zelf dient hij sinds 1969 zijn gemeente in Sun Valley. Bang dat de hoorders een predikant dan zat worden? „Nee, zeker niet. Zolang je als een Schriftgeleerde oude en nieuwe schatten uit het Woord van God voortbrengt, hoef je daar niet bevreesd voor te zijn. Wel als je steeds met je eigen boodschap komt, met teksten die je wel liggen of met je eigen ervaringen. Dat kan aangenaam zijn voor het gehoor van kerkgangers, maar je laat je dan als prediker niet regeren door Gods Woord en Gods Geest.”

De methode om te voorkomen dat een predikant steeds zijn eigen stokpaardjes berijdt, is volgens de Amerikaanse voorganger het tekst voor tekst bepreken van een Bijbelboek. Vrij kort na het begin van zijn ambtswerk in Sun Valley zei hij het hele Nieuwe Testament door te willen preken. Hij begon daarmee in 1970 en was er 5 juni 2011 mee klaar. De centrale boodschap was steeds Jezus Christus; „Hij moet in elke preek, over welke tekst dan ook, centraal staan. Wie tijdens de preekvoorbereiding nog niet ontdekt heeft wat het verband is tussen het Bijbelwoord en Christus, mag de kansel niet op.”

Explosieve groei

Dat zijn prediking de aandacht trekt, bewijst wel de explosieve groei die de Grace Community Church in Sun Valley doormaakte. Bij zijn komst in 1969 telde de gemeente ruim 600 leden. Inmiddels is dat aantal opgelopen tot het tienvoudige. Wie op zondagmorgen om halfelf het kerkplein betreedt komt terecht in een krioelende massa mensen. De eerste dienst is dan net afgelopen en de tweede staat op het punt te beginnen. Elke dienst duurt een uur en drie kwartier en bestaat voor het grootste deel uit een preek van ruim een uur door dr. MacArthur. Elke dienst zit de kerkzaal, die plaats biedt aan 2500 mensen, vol.

Tegelijkertijd vinden in omliggende gebouwen catechisaties voor jongeren, aankomende leden (dr. MacArthur is voorstander van de volwassendoop) en ouders plaats. De kerkenraad gaat ervan uit dat mensen ’s zondagsmorgens zowel de kerkdienst als een van de catechisaties volgen. Nadrukkelijk wordt de gemeente ook ertoe opgeroepen om de zondagavonddienst te bezoeken. Dr. MacArthur: „Voor een gezond lichamelijk leven moet je meer dan één keer per dag eten, voor een gezond geestelijk leven kun je niet met één dienst per week toe.”

Van speciale jeugddiensten moet dr. MacArthur niets hebben. „De kerk heeft wel zorg voor de jongeren. Dat is opdracht. Maar dan gaat het om gedegen onderwijs in de Bijbel en de leer van de Bijbel. Allerlei bijzondere activiteiten om jongeren naar de kerk te trekken buiten de verkondiging van de Bijbelse boodschap zijn gericht op de korte termijn. Het gevaar van onze tijd is dat we ons, ook in de kerk, laten dicteren door de jeugdcultuur. Vergeet niet, de Vroege Kerk groeide vooral omdat ze geleid werd door gerijpte christenen, niet omdat ze speciale aandacht had voor de wensen van jongeren.”

Geen goedkoop pilletje

Dr. MacArthur verdedigt met verve dat in de prediking de genade van Jezus Christus moet worden aangeboden. „Maar die boodschap is geen goedkoop pilletje dat hoorders ook zomaar even kunnen pakken om te proberen. Veel evangelicale predikers stellen: „Kies voor Jezus en alle problemen zijn opgelost; het geluk lacht je toe.” Zo is het niet. Paulus begint niet met die boodschap. Hij sprak allereerst over de wraak van God over de zonde van mensen. Hij stelde zijn hoorders schuldig tegenover de wet van God. Je hebt door je zondig bestaan een rekening openstaan die God vereffend wil hebben. God zegt: Betaal Me wat u Mij schuldig bent. Dat lukt geen mens. Daar sta je dan met lege handen, terwijl een immense schuld je op de nek zit.

Paulus kleedde zijn hoorders geestelijk totaal uit. Zo waren ze de meest deerniswekkende schepselen geworden. Dat is een fundamentele trek van een Bijbelse prediking. Alleen dan kan de boodschap van verlossing landen. Een zondaar is bovendien zo ellendig dat hij ook nog niet het recept voor genezing wil aanvaarden. Hij wordt niet genezen omdat hijzelf kiest, maar omdat hem God genadig verkiest.”

Het accent dat dr. MacArthur legt op de Goddelijke verkiezing heeft hem tot een buitenbeentje binnen de Amerikaanse evangelicale wereld gemaakt. Velen verwijten hem hypercalvinisme, „een kwaal die veel evangelicals bijna nog erger vinden dan kritiek op de Bijbel.” Hij verloor er vrienden door. De zender Bible Broadcasting Network, die in de jaren tachtig zijn radio-overdenkingen uitzond, verbrak in 1989 de samenwerking. Verschillende uitgevers wilden niet langer boeken van hem publiceren.

Het verbreken van contacten geschiedde overigens niet van één kant. Ook dr. MacArthur zette er soms een punt achter. Zo nam hij afscheid van Billy Graham door te weigeren mee te werken aan een evangelisatiecampagne in Los Angeles. „Dat kiezen voor Jezus, wat tot zijn massabijeenkomsten behoort, is goedkoop vlagvertoon. De aantallen zijn goed voor de aardse statistieken. Maar de grote vraag is of die kloppen met de namen in het Boek des Levens zoals dat in de hemel wordt bewaard.” Tweede punt van kritiek op Graham is zijn sympathie voor rooms-katholieken. „Rome is een van de belangrijkste gedaanten van de antichrist. De paus noemt zich de plaatsvervanger van Christus. Dat is precies het kenmerkende dat Bijbel zegt over de antichrist.”

Daarnaast vindt dr. MacArthur het onbegrijpelijk dat Bijbelgetrouwe evangelicals „zo kritiekloos” de charismatische beweging hebben omarmd. „Sinds de voltooiing van het Nieuwe Testament bedient God Zich van het geschreven Woord om Zijn wil bekend te maken. De bijzondere geestesgaven hebben opgehouden. De huidige charismatische beweging laat zich meevoeren met een verleidelijke geest. Bijzondere openbaringen, dromen, visoenen, spreken in tongen, ervaringen buiten het lichaam, opgetrokken worden in de hemel, wonderen – het is allemaal kunstwerk dat ten onrechte wordt toegeschreven aan de Heilige Geest. Het zijn leugens en misleidingen.”

Eindtijdprofetieën

Evenzo is dr. MacArthur kritisch op veel eindtijdprofetieën die binnen evangelicale kringen populair zijn. „Het zijn vaak profetieën die nergens op zijn gebaseerd. Inzichten van mensen die oppervlakkig de Bijbel lezen.” Dat neemt niet weg dat er vanuit reformatorische kringen in Amerika wel kritiek is op de eschatologische inzichten van dr. MacArthur. Hij verdedigt de gedachte van de opname van de gemeente voorafgaand aan de komst van het duizendjarig rijk.

Aan de andere zijde van het evangelicale spectrum, ziet dr. MacArthur de neiging om toe te geven aan de moderne tijd. Een sprekend voorbeeld voor hem zijn de pogingen van christenen die zeggen vast te willen houden aan de boodschap van de Bijbel maar die toch een brug proberen te slaan naar de evolutieleer. „Christenen moeten zich door dergelijke leugens niet van de wijs laten brengen, maar ze fel bestrijden. De strijd over het begin van de wereld en de geschiedenis is een strijd tussen twee opvattingen die elkaar niet verdragen. Het gaat om het geloof in de Schrift tegenover het geloof in antitheïstische veronderstellingen. Compromissen zijn niet mogelijk.”

Maar niet alleen op het gebied van wetenschap ziet dr. MacArthur verontrustende verschuivingen onder evangelicals. Hij constateert ze ook op ethisch terrein. „Natuurlijk zijn Bijbelgetrouwe christenen tegen abortus, euthanasie en het homohuwelijk. Dat zou eens niet zo zijn. Maar daarmee zijn ze niet klaar. Ze vergeten dat ze ondanks hun verzet daartegen toch bevangen zijn door de geest van de tijd.” Als voorbeeld noemt hij de veranderde visie op de taak van de vrouw. „Een gehuwde vrouw heeft primair een taak in haar gezin. Daar ligt haar eerste en voornaamste roeping. Zij heeft een geweldige taak: kinderen opvoeden in de vreze des Heeren. Wie dat ondergeschikt maakt aan inkomen, carrière en zelfontplooiing, handelt tegen het Woord van God.” Veel verzet ontmoette hij toen hij in de jaren zeventig in verschillende preken dit benadrukte. Zelfs de landelijke pers bemoeide zich ermee. „Het heeft me niet op andere gedachten gebracht.”


John Fullerton MacArthur

John Fullerton MacArthur werd geboren op 19 juni 1939 in Los Angeles (LA). Zijn vader Jack was baptist en predikant. Hij diende verschillende onafhankelijke baptistengemeenten in de regio LA. John studeerde aan de Bob Jones University en aan de Talbot Theological Seminary, een instituut dat gelieerd is aan de Biola University. Seminarieleider was dr. Charles L. Feinberg, die aanvankelijk een opleiding tot rabbijn volgde maar na zijn bekering tot het protestantisme theologie ging studeren. Feinberg was een „talenwonder.” Hij sprak meer dan dertig talen, waaronder Nederlands. Bewust had Feinberg de studie van „dit wonderlijke taaltje” opgepakt om vooral de werken van reformatorische theologen uit de Nederlandse geschiedenis te kunnen lezen. Feinberg leerde John MacArthur hard te studeren, secuur te zijn in het analyseren van Bijbelteksten en vooral ook veel te lezen. „Wie minder dan duizend pittige theologische studiewerken heeft doorgenomen, moet niet denken dat de waarschuwing van Salomo dat veel lezen vermoeiing des vleses is voor hem is bedoeld.” MacArthur, die in zijn jeugd overigens meer van voetballen dan van lezen hield, heeft van Feinberg de studiezin geërfd.

Van een theologische doctoraalstudie zag John af nadat hij kennis had genomen van het opleidingsprogramma. „Het kenmerk van theologische geleerdheid is tegenwoordig niet wat iemand weet van de Bijbel maar hoezeer hij vertrouwd is met speculaties van seculiere wetenschappers die werken aan theologische faculteiten.”

Aanvankelijk was MacArthur betrokken bij evangelisatiecampagnes, maar sinds 1969 is hij vaste predikant van de onafhankelijke Grace Community Church in Sun Valley ten noorden van Los Angeles. Tijdens zijn bediening groeide de gemeente uit tot een kerk met meer dan 6009 zielen. Behalve predikant is MacArthur president van The Master College, een vierjarige opleiding die vooral door aankomende baptistenvoorgangers wordt gevolgd.

Dr. MacArthur staat bekend als ”streng calvinist” die mede door zijn publicaties internationaal naam heeft gemaakt. Van zijn MacArthur Study Bible zijn meer dan 1 miljoen exemplaren verkocht, evenals van zijn commentaar op het Nieuwe Testament. Verschillende van zijn boeken zijn in het Nederlands vertaald, zoals ”De andere kant van Jezus” en ”Twaalf gewone mensen.” Verzoeken om op te treden tijdens conferenties wijst dr. MacArthur meestal af. „Mijn eerste taak is het dienen van de gemeente die God me wees.”

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer