Het besluit van de Krimvertegenwoordigers volgde vanmorgen op het referendum van gisteren, waarin 96,6 procent van de bevolking zich zou hebben uitgesproken voor de overstap naar Rusland. Het is vrijwel zeker dat de verhoudingen in de publieke opinie iets minder pro-Russisch zijn. Toch twijfelt niemand eraan dat een meerderheid van de Krimbevolking voor aansluiting bij Rusland is.

Dat stelt de officiële regering in Oekraïne voor de vraag wat ze kan doen om deze onwillige onderdanen erbij te houden.

De Russische president Poetin hield gisteravond tegenover zijn Amerikaanse collega Obama vol dat de uitslag van de volksraadpleging geldig is. Daar staat tegenover dat vrijwel de hele wereld dit referendum afwijst.

Zaterdag werd in de VN-Veilig­heidsraad gestemd over een resolutie waarin deze stemming al bij voorbaat onwettig werd verklaard. Van de vijftien lid­staten stemden er dertien voor de resolutie, China onthield zich en Rusland stemde tegen. Omdat Moskou een veto heeft in de Veiligheidsraad leverde de stemming dus geen officieel besluit op. De verhoudingen geven wel aan dat Rusland geheel geïsoleerd is.

Zaterdag had de regering in Kiev het parlement van Kiev in Simferopol al ontbonden. Zolang het gebied formeel onder de Oekraïense regering valt, is zo’n stap blijkbaar mogelijk. Maar het feit dat de volksvertegenwoordiging van de regio zich hier niets van aantrok en vanmorgen Moskou domweg vroeg om aansluiting, maakt het gebeuren vrij ondoorzichtig. Dit maakt zakelijk overleg over afwikkeling van de crisis heel onzeker. De regering in Kiev wordt niets gevraagd, maar doorlopend geconfronteerd met voldongen feiten.

De EU-ministers van Buitenlandse Zaken zouden vandaag besluiten tot sancties, die volgens minister Timmermans „onvermijdelijk” zijn. Die omvatten de bevriezing van tegoeden en reisverboden. Op termijn kunnen zware economische sancties volgen.

Op de Krim zal er in korte tijd veel moeten gebeuren. Het lijkt erop dat de draaiboeken al klaarliggen. Volgende week kan de Russische roebel worden gebruikt. Met de Oekraïense grivna kan nog tot oktober worden betaald. Vergelijkbare regelingen moeten komen voor belastingen, pas­poorten en nummerborden.

Ook andere vragen moeten worden beantwoord. Bijvoorbeeld welke status de Krim krijgt binnen de Russische Federatie. Tot nu toe was het schiereiland een autonome republiek in Oekraïne, dat zelfs een eigen grondwet heeft. Om die reden accepteerde de internationale gemeenschap niet Poetins stelling dat de Russische bevolking op de Krim onder de knoet van Kiev zuchtte. Het is mogelijk dat het gebied vergelijkbare zelfstandigheid houdt.

De relatie tussen het Westen en Rusland komt door deze kwestie verder onder druk te staan. Bij zijn aantreden begin 2009 zei de Amerikaanse president Obama dat hij in de relatie met Rusland een „reset” wilde. Zijn voor­ganger Bush had deze te veel onder spanning gezet. Tijdens Obama’s presidentschap zal er van zo’n ”herstart” echter geen sprake meer zijn.