11.30 uur: Liveblog gesloten – Deze liveblog wordt gesloten. Nieuwe berichtgeving kunt u vinden in de rubriek politiek.

10.45 uur: Weer kopen – „Herstel ec groei: consumenten moeten weer dingen kopen, waar ze nu kennelijk buiten kunnen. Is dat echt verstandig?”, twittert politiek commentator Ferry Mingelen.

10.35 uur: Koopkracht – Na jaren van afnemende koopkracht gaat die er volgend jaar weer op vooruit, verwacht het CPB. In 2013 is er nog een daling van 1,25 procent, in 2014 een stijging van 0,75 procent.

10.27 uur: Reactie ANBO – Algemeen directeur Liane den Haan van de ANBO: „Er moet zoveel extra bezuinigd worden. De vraag is nu, hoe ga je dat doen? Het kabinet moet een visie ontwikkelen, want die ontbreekt nu, het schiet met losse flodders. Zoals de zorg, daar kun je best 5 miljard op bezuinigen, maar bedenk wel hoe je de kwaliteit van de zorg kunt behouden. Nu wordt er bezuinigd op de thuiszorg waardoor je ouderen de instellingen injaagt. Maar ook daar wordt bezuinigd. Die mensen kunnen dan geen kant meer op. Dat slaat helemaal nergens op.”

10.25 uur: Rutte wil steun – Premier Mark Rutte wil dat het kabinet zoekt naar een „breed draagvlak” bij de oppositie in de Eerste en Tweede Kamer en bij de werkgevers en werknemers om te komen tot nieuwe begrotingsplannen. „Belangrijk is het overleg met de sociale partners en een breed draagvlak in de Tweede en Eerste Kamer. Met z’n allen de schouders eronder, dat geldt voor heel Nederland”, aldus Rutte.

Volgens de premier zal het waarschijnlijk niet mogelijk zijn om het begrotingstekort dit jaar al onder de EU-grens van 3 procent te krijgen. „Maar dat zal wel nodig zijn voor 2014.” Dit jaar moet de schade worden beperkt en doorgegaan met de ingezette hervormingen. In 2014 moet het kabinet de overheidsfinanciën echt weer op orde krijgen, aldus Rutte.

10.20 uur: Reactie ChristenUnie – ChristenUnie-leider Arie Slob: „Het blijft heel ernstig. We zitten middenin een crisis. De stijging van de werkloosheid is dramatisch. Voor het bieden van perspectief is het ontzettend belangrijk dat er een breed draagvlak is voor maatregelen, in de Tweede Kamer, maar ook daarbuiten, bij de sociale partners. Bij beleid op het gebied van de woningmarkt, de arbeidsmarkt en de zorg kan het niet met heel minimale meerderheden. Bij ons kan het kabinet zeker aankloppen, maar dan verwacht ik dat ze met duidelijke voorstellen komen.”

10.17 uur: Belangrijkste cijfers – De Volkskrant heeft de belangrijkste cijfers nog eens op een rijtje gezet.

10.15 uur: Reactie SGP – Volgens de SGP moet „de inzet moet zijn om door een mix van slimme hervormingen en het snijden in de overheidsuitgaven te voorkomen dat de staatsschuld als een steeds zwaarder wordende molensteen wordt om onze nek.” Het kabinet moet daarom krachtig werk blijven maken, vindt de partij, „van de verkleining van het begrotingstekort, ook in 2013. Bij de begroting voor 2014 dient onverminderd uit te worden gegaan van een begrotingstekort van maximaal 3 procent.”

“Op dit moment is het allereerst zaak te voorkomen dat nieuwe lastenverzwaringen op korte termijn de koopkracht verder aantasten”, vinden de staatkundiggereformeerden. “Dat zou de mogelijkheden voor banengroei en economisch herstel frustreren. De SGP zal bijzonder alert zijn op de effecten van maatregelen voor gezinnen (in het bijzonder alleenverdieners), mantelzorgers en ondernemers, zoals de bouw, boeren en tuinders. Het overheidsbeleid moet duidelijkheid bieden en vertrouwen wekken.”

10.07 uur: Reactie SP – SP-leider Emile Roemer: „Dit maakt nog eens extra duidelijk dat het kabinet moet stoppen met staren als een konijn in de koplampen naar de bezuinigingsagenda. Zelfs rechtse economen zijn het erover eens dat die moet worden omgezet in een investeringsagenda. En het kabinet wil volgend jaar weer bezuinigen. Dan dalen de bestedingen en blijft het vertrouwen in de economie wantrouwen. In heel Europa hebben we door dat het anders moet, zelfs van het IMF krijgen we andere adviezen, maar het kabinet dendert maar door op dezelfde lijn.”

10.04 uur: Reactie econoom Eijffinger – Sylvester Eijffinger (hoogleraar financiële economie Universiteit Tilburg): „Wat het kabinet absoluut niet moet doen, is volgend jaar nieuwe bezuinigingen doorvoeren. Dat zou dramatisch zijn voor de werkgelegenheid. Ik pleit voor hervormingen, vooral van de arbeidsmarkt. Het kabinet moet hierover een akkoord sluiten met werkgevers en vakbonden. Ik ben voorstander van het Deense model, waarin werknemers worden verplicht zich om te scholen en werkgevers een baan garanderen. De WW-duur kan dan worden verkort. Een hervorming van de arbeidsmarkt leidt vooral tot meer dynamiek van de economie en dus meer groei en werkgelegenheid.”

10.00 uur: Reactie Wilders – De nieuwe CPB-ramingen betekenen „een dikke onvoldoende voor dit vreselijke kabinet”, zegt PVV-leider Geert Wilders. De grens is volgens Wilders nu bereikt, niet alleen voor de economie, maar ook voor de burgers. Duizenden bedrijven gaan failliet en het consumentenvertrouwen staat op het laagste peil in 30 jaar, aldus de PVV-leider. Volgens hem moet het kabinet niet verder de lasten verhogen, maar bezuinigen op de uitgaven voor de EU of ontwikkelingssamenwerking. Dan is er geld voor lastenverlichting en komt het vertrouwen terug.

09.59 uur: Reactie PvdA – PvdA-leider Diederik Samsom maakt zich grote zorgen over de oplopende werkloosheid. Alles wat het kabinet de komende tijd doet moet er op gericht zijn om daar tegenwicht aan te bieden, onder meer door extra investeringen om de jeugdwerkloosheid binnen de perken te houden. Samsom zegt dat in reactie op de CPB-ramingen. Samsom zei dat de cijfers afgezet tegen de verwachtingen van de afgelopen maand nog meevallen. Dat neemt niet weg dat er „een ongelooflijk groot gat” in de begroting zit. Positief is volgens hem dat na vele jaren van dalend consumentenvertrouwen, dat in 2014 weer wat aantrekt. Het prille herstel van de economie moeten we in 2013 een kans geven, zei Samsom, en dus nu niet bezuinigen. Volgend jaar moet er wel extra bezuinigd worden. Het kabinet moet daarover afspraken maken met de oppositie en met de sociale partners, aldus de PvdA-leider.

09.57 uur: Reactie Dijsselbloem – Het kabinet wil niet alleen bezuinigen, maar ook proberen de economie aan te jagen en te zorgen voor meer werkgelegenheid, zegt minister Jeroen Dijsselbloem van Financiën in een reactie. Dijsselbloem sprak van „sombere cijfers”, die „extra bitter” zijn voor de tienduizenden die werkloos worden. „We zitten in zwaar weer, waar we doorheen zullen moeten.”

Dijsselbloem beaamde dat de cijfers iets beter zijn dan de Europese Commissie vorige week voorspelde, maar weigerde te spreken van een ‘meevallende tegenvaller’. Vrijdag komt het kabinet met „een reactie.”

09.53 uur: Reactie CNV – CNV-voorzitter Jaap Smit: „De oplopende werkloosheid valt me tegen. Ik vind het zorgelijk want het ondermijnt het vertrouwen en perspectief van mensen. De tekorten zijn wat minder dan verwacht, dat valt me enigszins mee. We moeten voorkomen dat we ons verliezen in discussies over belastingmaatregelen en andere zaken om het begrotingstekort weg te werken. We moeten ons juist richten op een masterplan voor zaken als werkgelegenheid en bestrijding van jeugdwerkloosheid. Hoe krijgen we mensen aan het werk en hoe houden we ze aan het werk. Mensen moeten weer vertrouwen krijgen want dat is de motor die de economie weer op gang brengt.”

09.52 uur: Reactie 50PLUS – „Een begrotingstekort van 3,4 procent in 2014 is een meevallende tegenvaller. Ik heb veel zorg over de oplopende werkloosheid en het lage consumentenvertrouwen. Een goed begin voor het herstel van het consumentenvertrouwen: de aangekondigde pensioenkorting schrappen. Dat kost het kabinet bovendien geen geld”, aldus 50PLUS-leider Henk Krol.

09.50 uur: Reactie D66 – D66-leider Alexander Pechtold: „Dit is slecht nieuws, maar niet onoverkomelijk. De nieuwe CPB-cijfers betekenen vooral dat er werk aan de winkel is voor het kabinet. Samen met de sociale partners moeten ze snel met een oplossing komen voor de oplopende werkloosheid en het begrotingstekort.”

„Ik maak me zorgen over de geluiden dat VVD en PvdA 2013 in februari al als een verloren jaar beschouwen. Laat dit vooral geen excuus zijn om de hervormingen die het kabinet in het regeerakkoord heeft opgeschreven uit te gummen en uit te stellen. Daadkracht van het kabinet kan het vertrouwen vergroten, zodat mensen weer gaan investeren en consumeren, en er weer banen bijkomen.”

09.48 uur: Reactie CDA – „De cijfers van het CPB bevestigen de grote zorg die het CDA al had voor al die mensen die hun baan verliezen, de waarde van hun huis zien kelderen of hun pensioen zien dalen. Het probleem is dat consumentenbestedingen en bedrijfsinvesteringen achterblijven. Dat remt de economie, veroorzaakt werkloosheid en dalende belastinginkomsten. Een stijgend begrotingstekort is hiervan het gevolg.” Dat vindt CDA-leider Sybrand Buma. „Belangrijkste opgave voor het kabinet is om de economie aan de praat te krijgen. Maar het kabinet strooit tot dusverre vooral zand in plaats van olie in de banenmotor. Lastenverzwaringen en nivellering schaden de koopkracht en het consumentenvertrouwen. Deze crisis kan alleen maar worden aangepakt door in te zetten op werk.”

09.45 uur: Wereldhandel – Het CPB is positief gestemd over de handel wereldwijd. Die trekt in 2014 naar verwachting aan met 5 procent. Voor dit jaar voorspelt het CPB een groei van 2,75 procent.

09.40 uur: Staatsschuld – De Nederlandse staatsschuld loopt op van 74 miljard in 2013 naar 75 miljard in 2014.

09.35 uur: Nationalisatie SNS – Volgens het CPB hebben de bijzondere factoren zoals de telecomveiling, de SNS-overname en de DNB-meevaller het tekort per saldo verlaagd. Dat is opvallend, omdat de Europese Commissie de nationalisatie van SNS juist aandroeg als belangrijke reden waarom het voor dit jaar het te hoge Nederlandse tekort door de vingers wil zien, stelt RD-redacteur Marcel ten Broeke.

09.30 uur: Reactie GroenLinks – „De CPB-cijfers laten zien dat de crisis verdiept. Met dank aan het ondoordachte bezuinigingsbeleid van dit kabinet”, reageert GroenLinks-leider Bram van Ojik. „Groene investeringen en structurele veranderingen in onze economie zijn nodig om de Nederlandse economie weer op gang te brengen. Bijvoorbeeld door vervuiling te belasten, zodat we arbeid goedkoper kunnen maken. Het kabinet moet meer investeren in schone energie om banen te creëren. Deeltijdpensioen is een andere goede maatregel om de werkgelegenheid een impuls te geven.”

09.25 uur: Reactie VVD-fractieleider – Het financieringstekort over dit jaar en volgend jaar valt wat gunstiger uit dan de Europese Commissie vorige week raamde, zegt VVD-fractieleider Halbe Zijlstra in een eerste reactie op de CPB-cijfers. Dat betekent volgens hem dat in totaal 4 miljard bezuinigd moet worden volgend jaar. Zijlstra verwacht dat het kabinet daarover vrijdag een besluit neemt. Dit jaar het tekort onder de 3 procent krijgen, lukt alleen door de belastingen te verhogen. Dat lijkt Zijlstra niet wenselijk. Zijlstra hoopt dat er snel overeenstemming komt met de oppositie over de bezuiniging, zodat er ook in de Eerste Kamer een een meerderheid is. Hij wil „geen politiek gekrakeel.”

09.20 uur: Werkloosheid – Het CPB verwacht dat er in 2013 90.000 werklozen bij komen, waarmee het totaal aantal uitkomt op 560.000 (6,25 procent van de beroepsbevolking). Volgend jaar loopt de werkloosheid naar verwachting nog verder op.

09.15 uur: Verschil in raming CPB-Brussel: Dat de voorspelling over het begrotingstekort van het CPB wat lager uitvalt dan die van de Europese Commissie van vorige week zit onder meer in het feit dat het CPB ook de meevaller heeft meegenomen die Dijsselbloem onlangs meldde. Die meevaller kwam tot stand doordat DNB de komende jaren 3,2 miljard aan winst op leningen aan schuldenlanden uitkeert aan de overheid.

09.13 uur: Binnenlandse bestedingen – De binnenlandse bestedingen dragen ook in 2014 nog niet bij aan de groei. De groei van de economie komt dus puur voor rekening van de export.

09.10 uur: Groei – Voor 2014 voorziet het CPB een groei van de economie met 1 procent.

09.05 uur: Begrotingstekort – Het begrotingstekort voor dit jaar bedraagt 3,3 procent en 3,4 procent in 2014, meldt het CPB.

08.50 uur: Pro en contra bezuinigingen – Over de vraag of het kabinet nu wel of niet extra moet bezuinigen, zijn de meningen verdeeld. Lees hier de belangrijkste argumenten van voor- en tegenstanders op een rij.

08.45 uur: Inflatiecorrectie – Waarschijnlijk besluiten VVD en PvdA dat de ministeries volgend jaar geen geld krijgen voor inflatiecorrectie. Dat moet 1 miljard euro opleveren. Dinsdag was al duidelijk geworden dat het kabinet ook de belastingschijven wil bevriezen (opbrengst 1 miljard euro), werknemers in de zorg op de nullijn wil zetten (ook 1 miljard), net als mensen elders in de semipublieke sector (ook 1 miljard). Daarnaast wordt nog elders op de rijksbegroting circa 1 miljard euro bezuinigd. Extra ingrepen bij Defensie of Ontwikkelingssamenwerking zouden niet overwogen worden.

08.40 uur: Bezuinigingen – Ingewijden stellen dat het kabinet zo’n 4 miljard extra bezuinigingen en lastenverzwaringen zal moeten aankondigen om het huishoudboekje in 2014 “Brussel-proof” te krijgen. Daarbovenop wil het kabinet extra bezuinigen om ook nog wat te kunnen doen aan de verbetering van de koopkracht van ouderen en het stimuleren van de werkgelegenheid in de bouw.

08.30 uur: Spanning – In politiek Den Haag wordt met spanning uitgekeken naar de nieuwe CPB-ramingen, die om 09.00 uur worden gepresenteerd. Dat het tekort in beide jaren boven de Europese grens van 3 procent uitkomt, is vrijwel zeker.