„Duurzaamheid kan niet zonder religie”
UTRECHT – In de discussie over duurzaamheid wordt het religieuze element gemist. Dat stelde prof. dr. J. J. Boersema donderdagmiddag, tijdens de presentatie van de Micha Monitor in Utrecht. „Kwaliteit en duurzaamheid moeten verankerd worden in een levensbeschouwing, een dragend concept van hoe mensen in het leven staan.”
Doel van de Micha Monitor was „inzicht krijgen in de ontwikkeling in het gedrag van de kerkgaande christen ten aanzien van gerechtigheid en duurzaamheid”, aldus Marco de Groot van Blauw Research. Uit het onderzoek bleek dat kerkgangers hun levensstijl behoorlijk rechtvaardig (8,5) en duurzaam (8,0) inschatten.
Blauw Research voerde het onderzoek uit in opdracht van Micha Nederland, de Nederlandse tak van een organisatie waarbij wereldwijd honderden kerken zijn aangesloten uit 83 landen. Micha pleit voor gerechtigheid en duurzaamheid, geïnspireerd door de Bijbeltekst Micha 6:8.
Het onderzoek richtte zich op mensen uit verschillende kerkgenootschappen: „de Rooms-Katholieke Kerk, de Protestantse Kerk in Nederland, orthodox- en bevindelijk gereformeerden en evangelische stromingen.”
Ter vergelijking werd er ook een steekproef onder de Nederlandse bevolking gedaan. Onder hen waren ook kerkgaande christenen. Een gemiste kans, volgens schrijver en columnist Reinier Sonneveld, die een „gesproken column” verzorgde tijdens de middag. „De kerkganger is niet met de niet-kerkganger vergeleken. Hierdoor zijn de resultaten afgevlakt. De helft van de Nederlanders noemt zich christelijk, en daar weer de helft van noemt zich kerkelijk betrokken. Op de vraag of men geeft aan goede doelen, zegt nu één persoon uit het algemene publiek ja, tegenover twee kerkgangers. Dit wordt een op de vier als je de christenen uit het algemene publiek haalt.”
Prof. dr. J. J. Boersema, emeritus hoogleraar aard en levenswetenschappen aan de Vrije Universiteit te Amsterdam, vroeg zich af hoe Micha kwaliteit en duurzaamheid kan verankeren in zijn christelijke levensbeschouwing. „Zorg dat je een eigen taal spreekt, dan komt de boodschap beter over. We hebben een eigen taal, maar we spreken hem slecht. Een waarde die deze taal kan voeden, is bescheidenheid. We zijn in het verleden te vaak onbescheiden geweest.”
Het onderstrepen van het belang van een eigen taal stuitte op weerstand in de zaal. Word je daardoor niet alleen maar onbegrijpelijker voor de wereld? Boersema: „Het gaat mij om de specifieke religieuze argumentatie die vormgegeven moet worden. Het religieuze geluid, dat buiten de kerk gemist wordt.”
Geloofwaardigheid is bij het spreken over gerechtigheid en duurzaamheid van groot belang, stelde prof. dr. H. Jochemsen, lid van de stuurgroep Micha Monitor en directeur van Prisma, een vereniging van christelijke ontwikkelingsorganisaties. „Je kunt niet geloofwaardig voor internationale gerechtigheid pleitten als je zelf niks geeft. Denk aan de geschiedenis van Jezus met de vijf broden en twee vissen. Wij brengen die in, maar als God ze niet vermenigvuldigt, gebeurt er niets.”