Het is trouwens niet zo dat de winkelstraten komende zondag leeg zullen zijn. Al vanaf 1994 geldt dat Engelse winkels elke zondag tussen 10.00 en 18.00 uur zes uur lang open mogen zijn. Maar de afgelopen weken mochten ze zelfs de klok rond openblijven.

In Schotland en Noord-Ierland gelden overigens weer andere regels. In Schotland hebben stadsbesturen nu al redelijke vrijheid om zelfstandig te besluiten over openingstijden, wat zeker in de steden heeft geleid tot uitbreiding van het aantal winkeluren op zondag. In Noord-Ierland mogen grotere winkels open van 13.00 tot 18.00 uur.

Toen minister van Financiën George Osborne dit voorjaar aankondigde dat hij deze proef met zondagsopenstelling wilde doen, was er veel kritiek en wantrouwen. Het argument van Osborne was dat buitenlandse bezoekers bij de Spelen op zondag graag wat zouden winkelen. Dat zou veel geld in het laatje brengen en de omzet een impuls geven.

Daarop kwam de bekende kritiek dat consumenten het geld dat ze op zondag niet kunnen uitgeven wel op maandag besteden.

Osborne verzekerde iedereen dat de gewijzigde openstelling op 9 september zou stoppen, maar niet iedereen geloofde dat. En ook begrijpelijk. Osborne is binnen de Conservatieve Partij iemand van de economisch-liberale stroming, die de markt boven alles plaatst en de overheid alleen in uiterste noodzaak laat reguleren. Zijn standpunt is al jaren dat winkels hun eigen tijden wel kunnen bepalen. Critici –zelfs onder Conservatieve parlementariërs– dachten daarom dat Osborne zijn moment gekomen achtte.

Premier David Cameron wekte op zeker moment ook de indruk dat hij nieuwe openingstijden wel zag zitten. Zijn woordvoerder zei half augustus dat „enkele mensen (binnen de regering, EvV) hier nog naar willen kijken.” Dat wekte de indruk dat de regering van plan was met nadere voorstellen te komen.

Daarop kwam echter een stroom van kritiek los. Het Conservatieve parlementslid Mark Pritchard sprak van een „breuk in het vertrouwen” tussen de regering en de fractie. Vakbonden reageerden bijzonder kritisch, omdat zij zondagsopenstelling een bedreiging achtten van hun leden. Ook vanuit de Labourpartij werd kritisch gereageerd. Ook de grote kerken, de anglicaanse zowel als de rooms-katholieke, lieten per brief van zich horen over dit onderwerp.

Opvallend was het pleidooi van de president van de grote supermarktketen Sainsbury, Justin King. In een brief in een krant stelde hij dat de „speciale status van de zondag grote voordelen” heeft. Het simpelweg uitbreiden van de openingsuren zou zeker niet „het magische antwoord” op weg naar meer omzet zijn. Van de ongeveer duizend winkels van Sainsbury breidden daarom slechts dertig winkels deze zomer hun openingstijden uit.

Geruchten

Of de regering zo veel kritiek niet had verwacht, is niet bekend. Wel is duidelijk dat er voorlopig geen voorstellen komen om de openingstijden te veranderen, zo stelde gisteren een woordvoerster van het ministerie van Bedrijven. „De gewijzigde openingstijden golden alleen voor een beperkte tijd, die nu voorbij is. Voor een permanente wijziging is nieuwe wetgeving nodig, en daarvan is momenteel geen sprake. Alles wat verder in de kranten staat, zijn geruchten.”

De beweging ”Keep Sunday Special”, die ook bij de vakbonden voet aan de grond heeft, is echter niet gerust op de plannen van de regering, zegt onderzoeker John Ashcroft. „Op dit moment onderneemt de regering geen actie. Maar meerdere mensen uit de coalitiepartijen hebben aangegeven dat men graag op zondag alles open ziet. Daarom blijven we bezorgd.”

Ashcroft had de opstelling van premier Cameron bij zijn aantreden in 2010 anders ingeschat. „Wij hadden verwacht dat hij meer zou investeren in de gezinsagenda. Maar op dat punt is weinig vooruitgang gezien. Het beleid draait vooral om deregulering, omdat dat nodig wordt geacht voor de economie. Andere mensen dan de premier hebben blijkbaar de leiding.”