Pakistan heeft maandag nog eens honderden leden opgepakt en tientallen kantoren gesloten van vijf moslimorganisaties die zaterdag door president generaal Pervez Musharraf in de ban zijn gedaan. Verwacht wordt dat de meeste verdachten na verhoor op vrije voeten zullen worden gesteld.

Musharraf trad op onder druk van India, dat twee van de vijf groepen (Lashkar-i-Tayyaba en Jaish-i-Mohammed) beschuldigt van de aanslag van 13 december op zijn parlement. Naar aanleiding van deze en eerdere aanslagen hebben beide landen honderdduizenden soldaten samengetrokken in Kasjmir, het grootste aantal sinds zij in 1971 voor het laatst oorlog voerden om dit omstreden gebied.

De andere groepen die Musharraf heeft verboden zijn het soennitische Sipah-i-Sahaba (Wachters van de Vrienden van de Profeet); Tehrik Nifaz Shariat-i-Mohammedi, (Beweging voor het Opleggen van Mohammeds Wet); en de sjiitische groep Tehrik-i-Fiqah Jafria (Beweging voor het Opleggen van de Sjiitische Wet). Niet alle groepen die in Kashmir opereren, vallen onder het verbod. Erbuiten blijven onder andere de organisaties die samenwerken als Verenigde Jihad Raad. De voorzitter daarvan, Sayed Salahuddin, zei zondag dat de gewapende strijd in Kashmir zal doorgaan omdat de groepen inheems zijn en zonder goedkeuring van Pakistan kunnen opereren - iets wat India bestrijdt.

De Indiase minister van Defensie, George Fernandes, zei maandag dat India zijn mobilisatie heeft afgerond en dat er geen troepen bij de grens zullen worden weggehaald voordat er een eind is gekomen aan het grensoverschrijdend terrorisme. „Het hele land is het terrorisme zat en kijkt uit naar een permanente oplossing voor dit probleem”, zei de minister voordat hij uit New Delhi vertrok voor een bliksembezoek aan de Verenigde Staten. „We willen de dingen graag vreedzaam oplossen, maar als dat niet werkt dan hebben we maar één mogelijkheid over.”

Pakistan reageerde onmiddellijk met de mededeling dat de honderdduizenden Pakistaanse troepen aan de grens met India pas zullen worden teruggetrokken wanneer New Delhi bevel tot demobilisatie geeft.

Indiase grenstroepen zeiden dat Pakistaanse militairen maandag met raketwerpers en zware artillerie het vuur hebben geopend op Indiaas Kasjmir. De daaropvolgende schotenwisseling heeft zeker een uur geduurd, zei een Indiase legerwoordvoerder. Het was de hevigste schermutseling sinds Musharrafs toespraak van zaterdag.

Vandaag komt de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Colin Powell naar de regio om te proberen India en Pakistan tot rede te brengen. De VS hebben verheugd gereageerd op Musharrafs maatregelen en gezegd te hopen dat die tot ontspanning zullen leiden.

Het hoofd van de Afghaanse Defensieraad, een verbond van 35 militante moslimorganisaties, reageerde maandag minder enthousiast. Maulana Samiul Haq riep de 140 miljoen moslims in Pakistan op massaal deel te nemen aan een anti-regeringsdemonstratie die 27 januari zal plaatsvinden in Peshawar, 120 kilometer ten westen van Islamabad. „De jihad stroomt door onze aderen en dat kan niet simpelweg geëlimineerd worden door een paar groeperingen in het land te verbieden”, zei Haq. Vorig jaar organiseerde de Defensieraad gewelddadige demonstraties tegen de Pakistaanse beslissing om de VS en hun bondgenoten te steunen in de strijd tegen het terrorisme. Minstens twaalf mensen kwamen tijdens de betogingen om het leven.

Volgens de Amerikaanse krant The Washington Times heeft Pakistan een aantal raketten in het grensgebied opgesteld. De lanceerinrichtingen zouden zijn bedoeld voor korteafstandsraketten. De Indiase regering heeft gezegd haar troepen niet terug te trekken uit het grensgebied zolang Pakistan niet daadwerkelijk een einde heeft gemaakt aan aanslagen door militante moslims vanuit Pakistan.

Pakistaanse troepen hebben maandag bij de bestandslijn in de betwiste deelstaat Kashmir op Indiase militairen geschoten. De Indiase politie meldde dat een militair werd gedood. Een ander raakte gewond. Sinds de aanslag op het parlementsgebouw in de Indiase hoofdstad New Delhi op 13 december zijn er bij de bestandslijn in Kashmir herhaaldelijk schotenwisselingen geweest tussen Indiase en Pakistaanse militairen. India houdt rebellen in Kashmir verantwoordelijk voor de aanslag.

Het ministerie van Buitenlandse Zaken in Den Haag bevestigde maandag dat twee mannen die zondag door Indiase veiligheidstroepen in Srinagar in Kasjmir zijn doodgeschoten, in Nederland woonden en een Nederlands paspoort hadden. De lijken van de mannen zijn geïdentificeerd en worden binnenkort op verzoek van familie in Nederland overgebracht naar ons land.

Buitenlandse Zaken wil niets zeggen over de identiteit van de mannen, noch over hun achtergrond of hun reisdoel. Ook over de toedracht van het incident wil het ministerie niets kwijt.

De Indiase politie meldde zondag dat de mannen waren gedood toen ze een militaire patrouille met messen aanvielen. Twee agenten raakten daardoor gewond.

Maar lokale kranten in Kashmir citeerden ooggetuigen die zeiden dat de twee mannen een vrouw te hulp schoten die werd lastiggevallen door militairen. Tijdens een daaropvolgende ruzie werden zij doodgeschoten. Volgens de Indiase politie in Kashmir waren de twee militante strijders.

India en China, dat altijd Pakistan heeft gesteund, sloten maandag een overeenkomst voor samenwerking op het gebied van wetenschap, ruimtevaart, technologie, toerisme en de strijd tegen het terrorisme. De Chinese premier Zhu Rongji arriveerde in India voor gesprekken die moeten leiden tot betere banden tussen beide regionale grootmachten. Hij is de eerste Chinese premier in tien jaar die India bezoekt. Peking heeft verschillende grensdisputen met India.

De spanning tussen India en Pakistan rond de kwestie Kashmir is een van de onderwerpen die de komende zes dagen aan de orde komen. China heeft ongeveer 20 procent van de betwiste regio in zijn macht. India claimt delen van Chinees Kashmir, zoals de regio Aksai Chin. China en India vochten in 1962 en 1963 een grensoorlog uit. Peking zou volgens waarnemers nu een „meer uitgebalanceerde” rol willen spelen in de relatie met de buurlanden India en Pakistan.

Met het oog op de huidige crisis hebben de Verenigde Staten er bij Israël op aangedrongen geen wapentechnologie meer aan India te leveren. Israël en de VS werken samen in een aantal militaire projecten, waaronder de bouw van het Arrow-2-verdedigingssysteem tegen raketten, dat vooral door Washington wordt gefinancierd. Israël verkoopt veel moderne wapens en apparatuur door aan India.