De voorstanders vertegenwoordigen 102 zetels in de Kamer. Ze steunen het kabinet dat al heeft getekend voor het ESM. Tegen het fonds zijn PVV, SP, ChristenUnie, SGP, Partij voor de Dieren en het lid Brinkman. Nederland zal 4,5 miljard euro cash storten in het fonds en voor nog eens ruim 35 miljard euro garant staan. In totaal moet het fonds een leencapaciteit krijgen van 500 miljard euro.

Hoofdelijke stemming

Het debat begon dinsdag met een vertraging van een uur omdat PVV-leider Geert Wilders een hoofdelijke stemming eiste over zijn voorstel om het debat uit te stellen. Wilders vindt dat Nederland met het ESM de sleutel van de schatkist bij Brussel inlevert en soevereiniteit weggeeft.

Wilders’ voorstel kreeg steun van 35 Kamerleden. Ertegen stemden 86 Kamerleden. Het debat met minister Jan Kees de Jager van Financiën is meteen daarna begonnen.
Wilders’ verzoek op het allerlaatste moment om een hoofdelijke stemming te houden over zijn uitstelvoorstel is ongebruikelijk, maar toegestaan binnen de interne regels van de Kamer. Tot gemopper leidde het wel bij fracties waar Kamerleden al niet meer in het Kamergebouw waren omdat ze zelf niet bij het eurodebat hoefden te zijn.
Onverdedigbaar

Het fonds moet op 1 juli in werking treden en daarna geleidelijk het eerder opgerichte tijdelijke noodfonds EFSF vervangen. Uit dat fonds werden Griekenland, Portugal en Ierland geholpen toen ze zo in de financiële problemen zaten dat ze nauwelijks nog geld konden lenen op de internationale kapitaalmarkt.

Ronald Plasterk van de PvdA zei in het debat dat het „onverantwoord” zou zijn om het ESM niet te steunen. Wel wil hij dat Nederland zelf in eigen wetgeving de transparantie van en de parlementaire betrokkenheid bij het fonds beter regelt. Ook Wouter Koolmees (D66) pleitte voor meer democratische controle.

SP-Kamerlid Ewout Irrgang vindt het onverdedigbaar dat grote eurolanden - Duitsland, Frankrijk en Italië - het vetorecht over het ESM houden, maar kleinere landen als Nederland dat niet hebben. Carola Schouten (ChristenUnie) noemde dat „onacceptabel”. Zij stelde dat het ESM het budgetrecht van de Kamer schendt.

Mark Harbers (VVD) zei dat het vetorecht wel degelijk geldt, bij alle belangrijke besluiten behalve in het geval een land acuut geholpen moet worden. Dan kan een besluit worden genomen met 85 procent van de stemmen, maar dat kan niet leiden tot een gedwongen extra storting in het fonds. Het ESM is daarmee geen ‘blanco cheque’, zei Harbers. „Maar wel een van 40 miljard euro die vrijelijk mag worden ingevuld”, sneerde PVV’er Tony van Dijck.