DEN HAAG – Geen tijd verliezen aan campagnes, maar eerst de crisis oplossen. De ChristenUnie is daartoe bereid, zegt fractieleider Slob. „Ik wil snel iets naar Brussel kunnen sturen. Niet om Brussel, maar om te voorkomen dat de rekening van de crisis bij onze kinderen en kleinkinderen wordt neergelegd.”
Uit zijn slof schieten doet Slob niet vaak, maar gisteren was het zover: woedend was hij toen hij hoorde dat de VVD al voor de zomer nieuwe verkiezingen wil. „Op 27 juni, ik geloofde mijn oren niet”, aldus Slob. „Dan moet je dus over twee weken je lijsten klaarhebben. Dat wordt een zooitje.”
Maar wat hij nóg erger vindt, is dat er door al het campagnegeweld opnieuw kostbare tijd verloren zou gaan om ervoor te zorgen dat het land „niet nog verder in de problemen raakt.”
CDA, SGP, D66 en GroenLinks lijken die lijn, om eerst de crisis aan te pakken, te delen. De VVD nog niet. Slob: „Door er eerst even een stembusgang door te drukken, koerst de partij puur aan op een snelle verkiezingswinst. Dan stel je dus het partijbelang boven het landsbelang, terwijl de aanpak van de crisis de eerste prioriteit moet zijn. Nou, dan weet het land, inclusief al die ondernemers, waar het aan toe is.”
Ook PvdA en SP lijken verkiezingen belangrijker te vinden dan een crisispakket. Speelt hier de angst voor de kiezer?
„Op zichzelf heb ik begrip voor de moeilijke situatie van de PvdA. Onder leiding van Cohen heeft zij gemerkt dat het nemen van verantwoordelijkheid niet werd gewaardeerd door haar kiezers. Door nu crisismaatregelen te treffen, loopt de partij opnieuw het risico dat er kiezers overlopen naar de SP. En die partij speelt écht mooi weer. Ze praten wel, maar willen niets. Ja, naar een tekort van 3 procent in 2015 en de crisis oplossen. Maar ik heb nog geen concreet voorstel van ze gehoord. Het eigen verkiezingsprogramma voorlezen, kunnen we allemaal. Maar kom op, het is crisis: in onze aanpak staan ook maatregelen die we echt niet in ons programma hadden staan.”
Voor een land in crisistijd vindt hij het geen goede zaak, maar verder is Slob niet erg rouwig dat het vertrek van Wilders het einde van Rutte I heeft ingeluid. Slob: „Het was niet ons kabinet, maar ik heb me tijdens de rit wel zéér open opgesteld omdat we midden in een crisis zaten.”
Geluisterd werd er echter niet. „We werden volledig op afstand gehouden, alles wat we zeiden werd weggewimpeld. Dat was teleurstellend en trouwens ook een verkeerde bestuurlijke houding van het kabinet: juist in moeilijke tijden moet je naar breed draagvlak zoeken.”
De val van het kabinet heeft Slob niet verrast. „De grote kans op falen zat er door de wankele constructie met de PVV van meet af aan al in. Ik vind het daarom wel kwalijk dat CDA en VVD Wilders toch een podium hebben gegeven, ondanks alle waarschuwingen die er, in ieder geval in CDA-kring, klonken. Die zijn in de wind geslagen door Verhagen, Bleker en ook door Van Haersma Buma. Zij hebben nu echt wat uit te leggen. En dat zeg ik niet met leedvermaak. Het is ernstig om te zien wat er in een paar jaar tijd is gebeurd met het CDA, een partij waarmee wij ons verwant voelen.”
Bij dit kabinet waren –direct dan wel indirect– met CDA en SGP twee christelijke partijen betrokken. Maakt dat het nog extra jammer?
„Nou, die betrokkenheid van de SGP was mij niet altijd even helder. Bij een aantal onderwerpen hebben ze het kabinet aan meerderheden geholpen en daarvoor kregen ze in debatten soms iets terug. Tegelijkertijd heb ik óók gezien dat een aantal onderwerpen gewoon doorging, zoals de discussie over de gewetensbezwaarde ambtenaar en de komst van mobiele euthanasieteams.”