Deze en veel meer soortgelijke vermaningen, die ons wellicht wat activistisch of evangelisch in de oren klinken, zijn te vinden in een recent vertaald en uitgegeven boek met preken over Openbaring 3:20: „Zie Ik sta aan de deur en Ik klop…” De verhoogde Christus heeft bemoeienissen met de lauwe gemeente van Laodicea. In een elftal preken gaat Flavel in op het onderwijs dat in deze tekst is te vinden.

Het eerste wat in de preken van Flavel opvalt is de grote drang om zielen voor Christus te winnen. Reeds in de eerste preek, naar aanleiding van het woordje ”zie”, horen we klemmend en dringend de oproep om de Heere Jezus door het geloof aan te nemen. „Omdat heel het aanbod van Christus met het oog op een dag van verantwoording opgetekend en betuigd is, moet ieder van u daarom onmiddellijk het genadige aanbod van Christus in het Evangelie aannemen…” Vervolgens geeft Flavel tien belangrijke overwegingen waarom dit aanbod niet mag worden afgeslagen en de oproep ook daadwerkelijk en terstond moet worden opgevolgd. Het aanbod van genade functioneerde voluit en volop in de prediking van de puriteinen.

Het tweede dat opvalt is de gewilligheid van Christus om zondaren zalig te maken. „…en Ik klop”, zo lezen we in de Bijbeltekst. Flavel staat in de zesde preek uitvoerig bij deze woorden stil. Het thema voor die preek is: „Jezus Christus is de ware Smekeling, Die met de ziel van de zondaar verenigd en verbonden wil worden.” Het hart van Christus is altijd genegen, aldus Flavel, tot „gemeenschap met de zondige mens.” Het hart van Christus springt op van vreugde over de gelukkige voortgang van het Evangelie. Zijn hart treurt over de halsstarrigheid en het ongeloof van zondaren.

Het derde waar Flavel nadrukkelijk op wijst is het wederbarende werk van de Heilige Geest. De achtste preek wijst op de levenwekkende stem van Christus. „De wil van de mens zal niet zaligmakend en met kracht opengaan om Christus te ontvangen zolang de ziel niet eerst de geestelijke en levenwekkende stem van Christus hoort.” Christus roept Zijn schapen bij name. De stem van Christus is een almachtige indruk die vanuit de hemel op de ziel van de zondaar wordt gemaakt.

Flavel wijst op zeven kenmerken van de inwendige roeping in het hart van de zondaren die door Gods Geest uit de duisternis worden getrokken tot Gods wonderbaar licht. Het treft in deze preken hoe Schriftuurlijk, teer, eerlijk, bewogen en diepgaand Flavel het werk van de Heilige Geest in zondaarsharten beschrijft.

De slotpreek gaat over de heerlijkheid van Gods kinderen in Christus. Graag zouden we hier de hele preek overnemen, maar dat kan niet. De lezer kope en leze zelf dit indrukwekkende boek. Wellicht een paar opmerkingen tot slot. Helder en duidelijk klinkt de boodschap van zonde en genade in deze preken. De preken krijgen temeer waarde indien bedacht wordt dat we hier de oudere en gerijpte Flavel horen. Ongeveer drie jaar na deze preken mocht hij het tijdelijke met het eeuwige verwisselen. Ook hebben deze preken destijds diepe indruk gemaakt. Velen zijn erdoor getrokken.

Al lezende moest ik denken aan de hoorders van Flavel. Zij leefden in een bewogen en moeilijke tijd. Wellicht leefden mensen aan het eind van de 17e eeuw dichter bij de eeuwigheid. Kindersterfte, epidemieën, brand en ziekte waren aan de orde van de dag. En als de dood ons dag in, dag uit op de hielen zit, kunnen we niet leven met bijkomstigheden. Dan komt het persoonlijk aan op de boodschap van zonde en genade. Wat dat betreft valt uit deze preken voor predikers en hoorders veel te leren over geloof, verantwoordelijkheid, aanbod van genade, Christus en het werk van Gods Geest. De puriteinen waren de minsten niet als het gaat over de bediening der verzoening.

Christus aan de deur van het hart, John Flavel; uitg. Den Hertog, Houten, 2010; ISBN 978 90 331 2310 8; 300 blz.; € 26,90.