„Sinds de euro ben ik een arme sloeber”
Nog enkele uren, en met het nieuwe jaar wordt de euro ingeluid. De avondschemering is over de gulden gedaald. Het is afgelopen met onze eigen munt, keihard symbool van soevereiniteit. Moedwillig prijsgegeven aan het Europese eenheidsstreven. De munt van het hart moet wijken voor wat velen zien als de munt van het verstand. Mensen die beroepshalve met de omschakeling te maken hebben – hoe kijken zij ertegen aan?
- P. H. van Tilborgh, Edah-supermarktondernemer te Sprang-Capelle:
„De euro heeft voor mij twee kanten. Ons als ondernemer heeft de invoering veel geld en moeite gekost. Maar Laurus (het moederbedrijf, red.) heeft het proces stap voor stap begeleid. Zelfs de winkelwagentjes zijn aangepast. Aan de reacties van met name oudere klanten merk ik dat een aantal mensen moeite heeft met de omschakeling. Maar puur materieel bezien zal het allemaal wel loslopen.
De gedachte achter de euro keur ik echter af. Ik zie de euro niet slechts als neutraal ruilmiddel. Nederland is binnen Europa altijd een afgezonderd land geweest. In geestelijk opzicht waren we bevoorrecht. Dat erfgoed verkwanselen we vrijwillig. Als ik alleen al aan de discussie over het randschrift denk, vraag ik mij af: ”God zij met ons” – hoe lang zal dat onze munten nog sieren? Als land en volk zullen we ons moeten verantwoorden voor het goed dat wij wegwerpen.”
- J. Bruinstroop, president-directeur Joh. Enschedé, drukker van geld:
„Sinds 1814 hebben we de Nederlandse gulden gedrukt. Op 16 oktober hebben we al alle euro’s formeel overgedragen aan onze klant De Nederlandsche Bank. Dat was een historische gebeurtenis. Wij hebben het nog nooit zo druk gehad. De euro wordt straks gebruikt in twaalf landen en in de toekomst wellicht nog meer. Dat zijn allemaal potentiële klanten.
Persoonlijk verandert er niet zo veel. Ik ben gewend veel te reizen en om te gaan met verschillende valuta. Door de euro hoef ik straks minder te wisselen en te rekenen als ik in het buitenland ben. Daarnaast ben ik natuurlijk best trots dat wij een miljard van de eurobiljetten hebben gedrukt. Omdat wij voor vijf verschillende landen euro’s hebben gedrukt, zal ik die nog regelmatig tegenkomen.”
- Pater Poels, ’broodpater’ in Tilburg:
„Ik ben niet blij met de komst van de euro. Ik vind het zelfs vreselijk. De verschillen tussen arm en rijk en tussen de landen onderling zullen groter worden. Het gaat om een onechte eenheid. Landen kunnen hun eigen cultuur niet meer handhaven, waardoor het volkseigene in het gedrang komt.
Voor mijzelf verwacht ik geen problemen. Voor anderen misschien wel. Ik help arme mensen in Tilburg met hun financiën. Voor hen wordt het waarschijnlijk wel lastig. Mijn laatste gulden en mijn eerste euro zal ik waarschijnlijk uitgeven aan brood voor de armen.”
- Jan Marijnissen, fractievoorzitter Socialistische Partij:
„Ik ben helemaal niet blij met de komst van de euro. Al vanaf het Verdrag van Maastricht in 1991 is de Socialistische Partij tegen de munt. Wij vinden het buitengewoon nadelig dat de nationale soevereiniteit op het gebied van monetair beleid uit handen wordt gegeven. En wat krijgen we ervoor terug? Een munt die zichzelf nog moet bewijzen. Wij verwachten dat de euro een politieke speelbal wordt van de grote landen. Na de invoering van de euro telt Nederland echt niet meer mee.
Mijn laatste guldens ga ik inwisselen. Heel Nederland spaart al de laatste munten, daar doe ik dus niet aan mee. Mijn eerste euro’s zullen opgaan aan brood of in de kroeg. Niets bijzonders dus.”
- Mr. J. de Wijkerslooth, procureur-generaal:
„Ik vind het heerlijk om voortaan in België, Frankrijk en waar al niet geen geld meer te hoeven wisselen. Voor het openbaar ministerie is het een gigantische operatie om in alle contexten waarin wij in guldens dachten (richtlijnen, boetebedragen, transacties etc.) over te schakelen op de euro.
Ik heb twee van de laatste zilveren guldens aangeschaft. Dat pakketje dat iedere Nederlandse burger krijgt met euromunten, ga ik absoluut uitgeven.”
- Esther Jacobs, Coins for Care:
„Wat kan ik anders zeggen dan dat ik blij ben met de komst van de euro. Zonder euro was er geen inzamelingsactie van Coins for Care gekomen. Ik heb me niet zo verdiept in de euro. Ik ben alleen maar bezig met de actie. De gulden zal ik niet echt missen. Het maakt mij niet zoveel uit of er nu een ƒ (gulden) of een € (euro) voor een bedrag staat. Mijn laatste gulden en mijn eerste euro gooi ik natuurlijk in de bakken van Coins for Care.”
- Willem Scholten, directeur Havenbedrijf Rotterdam:
„Als Europese haven krijgen wij nu een Europese munt. Als wereldhaven zijn wij daar ook bij gediend. Onze Aziatische en Amerikaanse klanten werken doorgaans pan-Europees. Zij worden dol van al dat gereken. Naast efficiencyvoordelen door de komst van de euro zie ik dan vooral een psychologische winst. Voor een klant in het achterland is het rekenen in guldens toch een mentaal drempeltje. Ik hoop dan ook dat Engeland, voor ons een belangrijk land, er snel bijkomt. Het delen met de euro gaat me al makkelijk af. De investering in de tweede Maasvlakte gaat bijvoorbeeld van een dikke 5 miljard gulden naar een dikke 2 miljard euro. Het echt meteen denken in euro’s zal wel snel komen.”
- Hans Jacobi, conservator Het Koninklijk Penningkabinet:
„Als er door de introductie van de gezamenlijke munt geen oorlog meer zal zijn tussen Duitsland en Frankrijk, zal de euro geslaagd zijn. Die oorlogen hebben tenslotte in 1870, 1914-1918 en 1939-1945 Europa verscheurd; dat mag nooit meer gebeuren.
In het begin zal alles goedkoop lijken, maar ik neem aan dat ik binnen enkele maanden wel aan de euro gewend ben. Het automatisch gevoel van prijzen, van wat duur of goedkoop is, raken we kwijt. Net zoals dat gebeurt tijdens vakanties in het buitenland.
Het museum heeft al veel aandacht besteed aan de gulden en de komst van de euro. Zodra de euromunten uit alle landen beschikbaar komen, gaan we ze natuurlijk exposeren.”
- Arjo Klamer, hoogleraar economie:
„De Europese politiek is niet klaar voor de euro. Een munt moet je waarmaken, zoals het pond, de dollar en de mark sterke munten zijn door het stabiele politieke systeem waarin deze munten bestaan. De EU is nog lang geen politieke eenheid.
Ook persoonlijk ben ik niet te spreken over de nieuwe munt. Ik kom regelmatig in de Verenigde Staten voor mijn werk. Sinds de euro ben ik daar een arme sloeber. In vergelijking met de gulden is de waarde zeker een kwart lager geworden.
De laatste gulden bewaar ik uit nostalgie. Met een culturele manifestatie van de Vereniging Democratische Europa neem ik dezer dagen afscheid van de gulden en verwelkomen we de euro. Het zal een artistieke introductie van de euro worden.”
- Dominee Hans Visser, Pauluskerk Rotterdam:
„Ik vrees dat ik er jaren voor nodig heb om aan de euro te wennen. Ik heb acht jaar in Indonesië gewoond en aan het eind van die tijd was ik wel gewend aan de roepia. Met de euro zal het niet anders gaan. Ik ben niet zo slim met geld en heb ontzettend moeite met het omrekenen van vreemde valuta.
Ik vrees dat mensen aan de zelfkant van de samenleving moeite krijgen met de nieuwe munt. Ze weten dat hij komt, maar ermee omgaan is een tweede.
Zelf bewaar ik wat speciale guldens en rijksdaalders, zoals bijvoorbeeld van de Unie van Utrecht.”
- R. Groenink, bestuursvoorzitter ABN Amro:
„Als consument en bankier vind ik de overgang van de gulden naar de euro erg spannend en uniek om mee te maken. Verder zal er voor mij niet zo veel veranderen. Ik betaal al zo veel mogelijk elektronisch, dat adviseren wij onze klanten ook. Maar natuurlijk wordt het wel even wennen aan al die nieuwe munten en biljetten.
Ik verwacht wel dat door de euro de consument zal profiteren van de verscherpte concurrentie en van het betaalgemak over de grenzen. Mijn jongste kinderen zullen opgroeien als echte eurokinderen, zonder onze guldenervaringen. Speciaal voor hen bewaar ik wel een aantal guldens in hun spaarvarkentjes.”
- Joop van Werkhoven, directeur geldtransporteur Brink’s Nederland:
„De komst van de euro is fantastisch! Eindelijk gaan consumenten en winkeliers nadenken wat voor gedoe er allemaal komt kijken bij het transport van contant geld. Privé is het natuurlijk ook een pre. Reizen binnen de eurozone wordt eenvoudiger door één valuta, de gequoteerde prijzen worden volledig herkenbaar, transparant en vergelijkbaar.
Dubbeltjes en kwartjes lenen zich trouwens perfect voor relatiegeschenken. Wij gaan manchetknopen laten maken van deze munten. Heel leuk natuurlijk.”
- Pamela Bouwmeester, directeur NS Reizigers:
„Of ik blij ben met de euro? Tja, het gaat gewoon gebeuren. Het is een ”fact of life”. Maar ik heb er wel alle vertrouwen in dat alles goed komt hoor. Ik denk dat ik met de dagelijkse boodschappen vrij snel ben omgeschakeld. Maar bij grote aankopen, zoals een auto of een huis, denk ik dat je dan toch nog een tijd blijft terugrekenen naar de gulden. Ik heb erover nagedacht of ik de laatste guldens zou gaan bewaren. Maar ik denk dat ik niets speciaals ga doen, alleen een briefje van 50 bewaar ik. Dat is zó mooi! Dat van 250 ook, maar of ik die ga bewaren? Daar denk ik nog over. De eerste euro’s gaan waarschijnlijk naar de krantenjongens. Die lopen de meeste kans ze te krijgen.”
- Els Prins, eurocoördinator MKB-Nederland:
„Op mijn werk komt er een einde aan een periode waarin ik mij vrijwel alleen heb bezig gehouden met de euro. Dat valt in één klap weg als de introductie achter de rug is. Zoals veel Nederlanders neem ik met een beetje pijn in het hart afscheid van de vertrouwde gulden. De valuta waarin ik ooit de eerste centjes kreeg voor in mijn spaarpot, mijn eerste zakgeld ontving, mijn eerste zelfverdiende geld met een vakantiebaantje, mijn eerste echte salaris en ga zo maar door. Rationeel weet ik dat het een stap is naar een Europese economie, die mogelijk veel voordelen biedt, maar ratio en emotie zijn het nu eenmaal niet altijd eens...”