De Reformatie is „reusachtig belangrijk” voor Schotland geweest, stelt minister Fergus Ewing. Voor de Schotse regering onderhoudt hij de contacten met religieuze groepen.

„De Reformatie heeft ons als natie gevormd. Door de hervorming is er onderwijs voor iedereen gekomen. Dit heeft de basis gelegd voor de latere ver­lichting.”

Hoe is dat gelopen?

„Op school leerden kinderen lezen. Dat was natuurlijk allereerst gericht op de Bijbel, maar het opende de weg om ook andere boeken te lezen. Het bevorderde het kritische bewustzijn onder de bevolking. Hiervan heeft ons volk ten hoogste geprofiteerd.”

Het lijkt gewaagd om te zeggen dat de Reformatie de weg voor de verlichting heeft gebaand, omdat de verlichting tegen de Reformatie inging.

„Daar zijn natuurlijk verschillende visies op. Historisch staat vast dat de verlichting zonder de scholing van de Reformatie niet mogelijk zou zijn geweest. Door onderwijs gaan mensen immers niet alleen de Bijbel en wellicht de catechismus lezen, maar ook andere bronnen. Stel je eens voor wat dit heeft be­tekend voor mensen van armoedige afkomst.

Zonder de Reformatie zou James Watt nooit de stoommachine hebben uitgevonden, zou de dichter Robert Burns nooit een pen op papier hebben gezet, en zou John Hume nooit filosoof zijn geworden. Veel van onze nationale erfenis is een bijproduct van de Reformatie.”

Wat is vandaag de plaats van de ”Kirk” in Schotland?

„Het is de nationale kerk. Je kunt de General Assembly (algemene synode, EvV) gerust een alternatieve stem van de natie noemen, naast het parlement.

Dat neemt niet weg dat ook de Rooms-Katholieke Kerk in Schotland heel sterk is. We zijn duidelijk een volk van vele geloven. Als regering stimuleren we dat mensen hun geloof uiten. Veel kerken zijn bijvoorbeeld actief in sociaal werk.”

Geniet de Church of Scotland als nationale kerk ook voorrechten?

„Wij houden niet van privileges. Alle kerken zijn gelijk. Als Schotse regering handelen we in een oecumenische geest.”