Ziekteverschijnselen: De incubatietijd van het aviaire influenzavirus (AIV), klassieke vogelpest, is vrij kort: drie tot veertien dagen. De dieren worden suf, eten minder, leggen minder eieren en vertonen een soort ’snotneus’. Hun kop en hals vertonen zwellingen en hun kam verkleurt. In sommige gevallen treedt acute sterfte op, zonder voorafgaande klinische symptomen.

Aangifte: Boeren die vermoeden dat hun dieren zijn besmet met AIV, zijn verplicht om materiaal te laten onderzoeken bij het instituut CIDC-Lelystad. Verdachte bedrijven worden onder toezicht geplaatst. Ze mogen geen dieren, mest of andere producten aan- of afvoeren. Bij ernstige verdenking kan een preventieve ruiming plaatsvinden.

Doel is de bron snel te elimineren. Vaccinatie is niet mogelijk. Bedrijven waar de ziekte wordt vastgesteld, komen in aanmerking voor een vergoeding.

Bestrijding: Bij een besmet bedrijf worden alle stoffen vernietigd of gedesinfecteerd die mogelijk met het virus verontreinigd kunnen zijn. Ook vlees en eieren worden vernietigd; uitgekomen kuikens worden onder toezicht geplaatst of vernietigd.

Rondom het gebied stelt de overheid een zone in met onder meer een vervoersverbod voor pluimvee en eieren. Markten en tentoonstellingen worden verboden, de hokken mogen niet meer worden bezocht door anderen dan de boer en toezichthouders. Deze maatregelen moeten minstens drie weken duren.

Van een besmet bedrijf vindt altijd tracering plaats om de bron van de infectie te achterhalen. Het onderzoek richt zich op de dier-, vervoers-, persoons-, materiaal- en buurtcontacten.

Export: Bij een uitbraak gelden de beperkende maatregelen van de Europese Commissie alleen voor het ingesloten gebied. Hierbuiten kan de export gewoon doorgaan. De meeste landen buiten de Europese Unie (EU) sluiten echter direct de grenzen voor producten uit het hele land.

Bij een uitbraak komt een EU-commissie controleren of de bestrijding volgens de EU-richtlijnen verloopt en of de uitbraken binnen de ingesloten gebieden blijven. Mocht de ziekte zich verspreiden, dan kan alsnog een algeheel exportverbod worden ingesteld.

Sector: De Nederlandse pluimveesector is een van de grootste van Europa. In 2001 telde ons land 1027 bedrijven met vleeskippen en ruim 1900 legkippenbedrijven. Het aantal kippen bedroeg volgens de Landbouwtelling 2001 van het CBS 31,8 miljoen stuks.

De Nederlandse hennen legden in 2001 in totaal 9,9 miljard eieren. De eieruitvoer kwam in dat jaar uit op 7,9 miljard stuks. De waarde bedroeg toen 427 miljoen euro. De uitvoer van 732.000 ton pluimveevlees had in 2001 een waarde van bijna 1 miljard euro.