Haamstedeconferentie „oase” voor predikant
Geestelijke toerusting bieden aan predikanten, evangelisten en theologiestudenten uit de gereformeerde gezindte. Met dat doel ging in 1985 de eerste Haamstedeconferentie van start. Volgende week heeft de 25e editie plaats. „Predikanten ervaren de bijeenkomst als een oase.”
Ds. J. Westerink is vanaf het eerste uur bij de Haamstedeconferenties betrokken en maakt middels vele jaren deel uit van de interkerkelijke stuurgroep die de bijeenkomsten organiseert. Maandagochtend zal hij het jubileumcongres openen in Mennorode te Elspeet, de plek waar de driedaagse bijeenkomsten –na Haamstede en Garderen– sinds 2002 plaatshebben.
In de studeerkamer van zijn woning in Urk memoreert de christelijke gereformeerde emeritus predikant dat begin jaren tachtig van de vorige eeuw jaarlijks een groep Nederlanders de Leicesterconferentie in Engeland bezocht. Het betrof predikanten en theologiestudenten uit de Nederlandse Hervormde Kerk, de Christelijke Gereformeerde Kerken en de Gereformeerde Gemeenten. „Als Hollandse groep hadden ze daar een mooi contact met elkaar.”
Tijdens een reünie van Nederlandse Leicestergangers in 1984 in Utrecht hield ds. A. Beens een inleiding over de roeping van Samuël. Daar ontstond „heel spontaan” het idee naar Engels voorbeeld een conferentie te beleggen voor predikanten en theologiestudenten die uitgaan van de Reformatie en de Nadere Reformatie. In september 1985 kreeg dit in Haamstede gestalte. De bijeenkomst telde een kleine honderd deelnemers.
Sindsdien heeft de conferentie, die ook godsdienstleraren trekt, jaarlijks plaatsgehad. Het concept is in 25 jaar nauwelijks gewijzigd, stelt ds. Westerink. Steevast verzorgen acht sprekers in totaal tien lezingen, waarbij onder meer pastorale, homiletische en kerkhistorische onderwerpen aan bod komen.
„De toespraken bij de opening en de sluiting kun je typeren als een preek voor ambtsdragers. Daarbij komen soms heel indringende zaken aan de orde”, aldus ds. Westerink. Hij memoreert onder meer een openingslezing over het gebed en een slottoespraak over Psalm 134 die op hem persoonlijk veel indruk maakten.
Tijdens de gehele conferentie ligt het accent volgens de predikant niet op wetenschappelijke verhandelingen –„Al moet datgene wat er wordt gezegd wel wetenschappelijk verantwoord zijn”– maar op geestelijke toerusting. „Na afloop gaan we daarom niet plenair over lezingen discussiëren, zoals op de meeste congressen gebeurt. Als mensen erover willen doorpraten, kan dat in de wandelgangen.”
De enige uitzondering geldt de dinsdagmiddaglezing over een politiek of maatschappelijk onderwerp, die in het verleden onder anderen door mensen als H. Nieuwenhuis (ZGG), dr. B. J. Spruyt en ir. B. J. van der Vlies werd verzorgd. „Daarbij ontstond de behoefte wat vragen te kunnen stellen aan de spreker. De laatste jaren bieden we daarvoor gelegenheid.”
Ds. Westerink hoort regelmatig dat vooral predikanten de conferentie ervaren als een oase. „Mensen die zelf altijd geestelijk leiding moeten geven, hoeven hier alleen maar te luisteren. Er zijn standaard enkele lezingen met een Bijbelstudiekarakter. Wat je daarin meekrijgt, vertaalt zich later vaak in de preken die je zelf houdt. Je dient elkaar met wat de Heere je heeft laten zien en dat mag op die manier verder vrucht dragen.”
Ook de onderlinge ontmoetingen, over kerkmuren heen, ervaren de deelnemers als „verrijkend.” Oorspronkelijk kwam ruim de helft uit de Hervormde Kerk. In 2004 zag het organiserend comité daarom met enige spanning de conferentie tegemoet. „Rond de kerkelijke scheuring lagen er nogal wat gevoeligheden. Bij het uitnodigen van de sprekers letten we nu extra op een evenwichtige verdeling. We zijn dankbaar dat hervormde broeders uit de Protestantse Kerk en de Hersteld Hervormde Kerk elkaar op onze conferenties ontmoeten.”
Bij het vaststellen van het programma waakte de organisatie er altijd al voor controversiële onderwerpen op de agenda te zetten. „Als je samenbindend wilt werken, moet je geen lezing laten houden over de verbondsbeschouwing, al kan die soms zijdelings wel aan de orde komen, bijvoorbeeld in een kerkhistorische lezing.”
Ook zaken als chiliasme of de positie van Israël liet de stuurgroep bewust rusten. „Maar we willen nog wel eens een aantal onderwerpen aan de orde stellen die met de eschatologie te maken hebben.”
Ds. Westerink ziet ernaar uit maandag de jubileumconferentie te openen. „Het is goed om te midden van veel onverkwikkelijke kerkelijke discussies tijdens ‘Haamstede’ opnieuw met elkaar te beseffen: We verstaan elkaar. En je samen door de lezingen te laten onderwijzen en verkwikken.”
Berichtgeving Haamstedeconferentie:
4 september 1985
5 september 1985