Tijdens zijn driedaagse bezoek aan China voor de openingsceremonie van de Olympische Spelen had Balkenende gisteren in Peking een onderhoud met de Chinese premier Wen Jiabao. De beide premiers spraken onder meer over de persvrijheid in China, de positie van de bewakers van mensenrechten, de rechten van minderheden en de situatie in Tibet.

Volgens de bewindsman vond Wen dat er over de kwestie verder moet worden gesproken. Dat zal eind oktober gebeuren, wanneer Balkenende, na afloop van de Aziëtop, een officieel bezoek aan China brengt. Mensenrechten moeten in China blijvend aan de orde worden gesteld, verklaarde Balkenende na afloop van het gesprek. „Dat heb ik voorheen gedaan, vandaag ook en dat zal ik ook in de toekomst blijven doen.”

Voorafgaand aan de Chinatrip van Balkenende ontstond er de nodige ophef nadat de ChristenUnie zich vorige week opnieuw uiterst kritisch uitliet over het bezoek. CU-Kamerlid Voordewind noemde het „dubbel” dat de premier naar China zou afreizen, terwijl minister Verhagen van Buitenlandse Zaken zich in een brief aan de Tweede Kamer uiterst kritisch had uitgelaten over de mensenrechtensituatie daar. Volgens Verhagen is die recentelijk eerder verslechterd dan verbeterd. GroenLinks, D66, de Partij voor de Dieren en de SGP steunden de oproep van de ChristenUnie tot een boycot van de openingsceremonie.

Voordewind meent dat de premier wegens de mensenrechtensituatie in China een daad had moeten stellen door weg te blijven bij de Spelen. „Van mij hoeft hij er niet te zitten, maar nu hij er is, is het goed dat hij de mensenrechten aan de orde heeft gesteld”, aldus het Kamerlid in een reactie.

Wel wil Voordewind nog weten of Balkenende ook gehoor heeft gegeven aan zijn motie die voor de zomer door de Kamer is aangenomen. Deze schrijft voor dat bij een bezoek aan landen zoals China niet alleen met regeringsleiders gesproken moet worden, maar ook met mensenrechtenactivisten.

De PvdA is tevreden over het bezoek van Balkenende. Tweede Kamerlid Blom: „Bij dit soort zaken gaat het puur om de kracht van de herhaling.”

Behalve de openingsceremonie bezocht Balkenende tijdens zijn verblijf bij de Spelen zowel zaterdag als gisteren verscheidene sportwedstrijden waarbij Nederlandse sporters in actie kwamen.