De Zimbabwaanse president Robert Mugabe is bereid een regering van nationale eenheid te vormen met de door zijn rivaal Morgan Tsvangirai geleide oppositie. Dat heeft de Zimbabwaanse minister van Buitenlandse Zaken, Simbarashe Mumbengegwi, dinsdag gezegd.
Leiders van de G-8-landen hebben dinsdag op hun topconferentie in het Japanse Tokyado de tweede ronde van de Zimbabwaanse presidentsverkiezingen op 29 juni, die werd gewonnen door Mugabe, als onwettig bestempeld. De G-8-leiders riepen de politieke leiders in Zimbabwe op te werken aan een snelle, vreedzame oplossing van de crisis.
Zij zeiden ernstig bezorgd te zijn over de situatie in Zimbabwe, waar Tsvangirai zich na geweld en intimidatie uit de presidentsrace terugtrok.
De G-8 nemen „financiële en andere maatregelen” tegen personen die verantwoordelijk worden gehouden voor het geweld in Zimbabwe. Wat de maatregelen precies inhouden, is echter niet bekendgemaakt. Mogelijk worden buitenlandse tegoeden bevroren of visa geweigerd.
De Zimbabwaanse regering noemde de sancties in een eerste reactie racistisch. Volgens onderminister Bright Matonga van Informatie willen de landen van de G-8 „de (bemiddelings)pogingen van de Afrikaanse Unie en president Mbeki ondermijnen omdat ze racistisch zijn, omdat ze denken dat alleen witte mensen beter kunnen denken.” Hij noemde Mugabe de legitieme president van Zimbabwe, „en geen kracht of druk zal dat veranderen.”
Het afkondigen van de sancties was een unaniem besluit, benadrukten de G-8. Vooral de instemming van de Russische president Dmitri Medvedev is opvallend. Eerder op de dag zei een naaste medewerker van hem nog dat Rusland tegen strafmaatregelen tegen Zimbabwe is, omdat die niet het juiste middel zouden zijn om de politieke crisis in het land op te lossen.
Ook Afrikaanse leiders spraken zich uit tegen het opleggen van sancties aan het bewind van president Robert Mugabe. „Ik heb gezegd dat sancties het regime niet zullen veranderen”, zei de Senegalese president Abdulaye Wade. De Zuid-Afrikaanse president Thabo Mbeki, die bemiddelt tussen de ZANU-PF van Mugabe en oppositiepartij MDC, sprak naar verluidt de waarschuwing uit dat sancties kunnen leiden tot een burgeroorlog in Zimbabwe.
De Veiligheidsraad van de Verenigde Naties (VN) besluit binnenkort of hij eveneens sancties instelt tegen de machthebbers in Zimbabwe. China en Rusland, die beide vetorecht hebben, zijn hiertegen.
De regeringsleiders van de acht landen spraken verder hun bezorgdheid uit over het doorgaan van de tweede ronde van de presidentsverkiezingen in Zimbabwe vorige maand, „ondanks de afwezigheid van goede omstandigheden voor een vrije en eerlijke stemming als gevolg van stelselmatig geweld, obstructie en intimidatie”, aldus de verklaring van de G-8.
De herverkiezing van president Mugabe zou om die reden de wil van het Zimbabwaanse volk niet weerspiegelen.