Zoetermeer - het was en bleef zijn eerste liefde, zegt prof. Peels (51). Afgelopen zondag, 10 juni, was het 25 jaar geleden dat hij er tot predikant werd bevestigd.

Vierenhalf jaar zou hij de gemeente dienen. „Achteraf ben ik voor deze tijd erg dankbaar geweest. In Zoetermeer heeft de Heere mij als het ware een soort spoedcursus gegeven. Binnen de kortste keren kreeg ik bijvoorbeeld te maken met moeilijke pastorale gevallen: relatieproblemen, incest, homofilie.”

Maar, zegt de predikant, „we werden op een bijzondere manier samengebonden. De gemeente groeide ook. En bij mijn afscheid, eind 1986, was de hele gemeente aanwezig, zelfs verschillende randkerkelijke leden. Die band is er al die jaren door gebleven. Zondag heb ik ook in Zoetermeer gepreekt.”

Beschaafd
Hendrik George Laurens Peels is geboren in Dordrecht, op 25 mei 1956. Gedoopt werd hij in de christelijke gereformeerde kerk te Dordrecht-Centrum, door ds. M. Baan. „Toen ik een jaar of vijf, zes was, is Dordrecht-Zuid gesticht, en zijn mijn ouders naar die gemeente overgegaan. Daar heb ik tot mijn 18e jaar gezeten, onder de prediking van ds. H. van der Schaaf. Hij heeft mijn denken gestempeld.” Met een glimlach: „Ik ben een beschaafde dominee geworden.”

Op zijn achttiende verruilde Peels Dordrecht voor Apeldoorn, om er theologie te gaan studeren aan de -toen nog- Theologische Hogeschool. „Over de juistheid van de keuze voor theologie heb ik mijn leven lang nooit enig moment van twijfel gehad, al werd ze wél eens aangevochten.”

Prof. Oosterhoff

Dat ds. Peels nog eens hoogleraar in Apeldoorn zou worden, had hij als beginnend predikant niet kunnen bevroeden, zegt hij. Wel had de theologie, en zeker het vakgebied Oude Testament, zijn bijzondere belangstelling. „Ik was ook een van de eersten die de doctoraalstudie in Apeldoorn deed. Daarnaast studeerde ik assyriologie aan de Vrije Universiteit. Er ging een academische wereld voor me open. Wat is dat prachtig: in het Woord van God te schatgraven.”

In 1986 werd de Zoetermeerse predikant in Apeldoorn beroepen. „Ik had daar totaal niet mee gerekend.” Vanuit de hogeschool werd echter „nogal wat druk” op hem uitgeoefend, en in december trad ds. Peels in dienst als universitair hoofddocent oudtestamentische vakken. „Met een dubbele opdracht: ik moest een proefschrift gaan schrijven, en les gaan geven in de plaats van prof. dr. B. J. Oosterhoff.” Van hem voltooit hij op dit moment het commentaar op het boek Jeremía.

”De wraak van God”
In 1992 promoveerde ds. Peels op een dissertatie met als titel ”De wraak van God”. Een thema waarover hij ook zijn doctoraalscriptie had geschreven.

Waarom juist dit thema? „Twee redenen, denk ik. Je stuit erop. Ik ontdekte dat er op dit punt een lacune bestond in het wetenschappelijk onderzoek. In de tweede plaats: in de pastorale praktijk was ik erachter gekomen dat mensen nogal eens moeite hadden met het Oude Testament. Hoe kon het dat God bevel gaf mensen te doden, volken uit te roeien? Maar als je niet oppast, kom je zo al heel snel in het spoor van Marcion terecht. Terwijl het Oude Testament zo rijk is, zo diep. Bij alle grote gereformeerde theologen tref je ook liefde aan tot het Oude Testament. Bij Van Ruler zelfs een zekere overwaardering.”

Sinds de aanslagen op het WTC in New York, op 11 september 2001, is de thematiek waarover prof. Peels zijn proefschrift schreef, sterk in de belangstelling komen te staan. Leert het Oude Testament niet hetzelfde als de Koran? Roept het óók niet op tot geweld?

De Apeldoornse hoogleraar publiceerde er recent een boek over: ”God en geweld in het Oude Testament”. In deze uitgave is de discussie opgenomen die hij hierover voerde met dr. Sam Janse, hervormd predikant te Driebergen, in het blad Wapenveld.

Bos

Sinds 1993 is prof. Peels hoogleraar oudtestamentische vakken. Het mooiste onderdeel van de theologie, zegt hij, aan een prachtige universiteit. „Bij goed weer loop ik mijn studenten in het bos te tentamineren.”

Uitgangspunt voor hem is dat de Bijbel het Woord van God is, „van A tot Z.” „Waarbij ik de vragen, alle mogelijke vragen, eerlijk onder ogen wil zien. Ook samen met de studenten. Het is zo mooi om iets wat je hebt gevonden, door te geven. Ik geniet daarvan.”

Dat hij hierbij ook „de grenzen” verkent, is hem in de loop der jaren wel eens op kritische vragen komen te staan. „Wat bedoel je nu precies? vragen mensen dan. Maar het is me nog nooit overkomen dat ik van Schriftkritiek ben beschuldigd. Ik denk dat dat komt omdat je steeds eerlijk je kaarten op tafel legt. Je probeert onder biddend opzien je werk te doen, en vervolgens zo zuiver mogelijk weer te geven wat je hebt ontdekt.”

En dan is het Oude Testament een goudmijn, zegt prof. Peels. „Nog steeds heb ik het idee dat ik aan het begin van de weg sta. En hoe langer ik me ermee bezig houd, hoe meer ik onder de indruk kom van de heiligheid van God, voor Wie Johannes als dood op de grond viel. Maar Die in Christus ook zó nabij is gekomen.”

Het Oude Testament „houdt me voor wat ik een predikant bij zijn afscheid op de classis eens heb horen zeggen: We moeten eerst over God spreken, en dan pas, vele malen later, over de mens. En zo is het. Wat dat betreft, kun je vanuit het Oude Testament ook heel kritische vragen stellen bij de huidige nadruk op ervaring, op gevoel.”

Levensloop prof. dr. H. G. L. Peels:

-Geboren op 25 mei 1956 te Dordrecht.

-Bevestigd als predikant van de cgk in Zoetermeer op 10 juni 1982.

-Sinds 1 december 1986 verbonden aan de Theologische Universiteit Apeldoorn.

-In 1992 gepromoveerd op ”De wraak van God”.