Rijksweg 2 doorsnijdt na ruim anderhalf uur rijden vanaf de hoofdstad Wellington het dorpje Carterton. Links en rechts winkels en restaurants. Halverwege het dorp staat een klein houten gebouw. Wie goed kijkt, ziet dat het een kerkje is geweest. Tegenwoordig runnen drie kunstenaars er een galerie. Met de naam van hun kunstgalerie verwijzen zij naar het verleden van het gebouw: Reform Gallery.

Tot 2005 gebruikte de Reformed Congregation van Carterton het gebouw. Groei van de gemeente en parkeerproblemen noodzaakten echter tot verhuizing. De nieuwe kerk staat bij de reformatorische school, de Ponatahi Christian School. Daar was goedkope grond beschikbaar.

Aan de andere kant van de school staat de royale pastorie waar ds. A. T. Vergunst met zijn vrouw en grote gezin woont. Naast de predikantswoning graast een koe. „Ik ben waarschijnlijk de enige predikant van de Gereformeerde Gemeenten met een eigen koe”, zegt de predikant met een glimlach. De koe levert straks het vlees voor het gezin. Dat is gebruikelijk in Nieuw-Zeeland.

Ds. Vergunst is sinds november 2000 aan de Nieuw-Zeelandse gemeente verbonden en is de eerste predikant die de gemeente dient. Van 1974 tot 1992 ging evangelist J. J. Groen zondag aan zondag in de gemeente voor.

De gemeente bestond aanvankelijk uit een paar verstrooide gezinnen en enkele Nieuw-Zeelanders die Groen bij elkaar wist te brengen onder de bevindelijke prediking.

De gemeente groeide langzaam. Af en toe kwam er een predikant uit Nederland of de Verenigde Staten over. De naam van ds. J. van Haaren uit Amersfoort wordt in dat opzicht met ere genoemd. Hij heeft veel gedaan voor de gemeente.

Sinds de komst van ds. Vergunst is er veel veranderd in de gemeente, die nu ruim 140 leden telt. „De gemeente is gestadig blijven groeien. De Heere heeft de kerk hier willen zegenen.”

Toen ds. Vergunst naar Carterton kwam, was er sprake van een echte emigrantengemeente: mensen met veel verschillende (kerkelijke) achtergronden, met verschillende visies en veel onderlinge banden. „Als je het Bijbelboek Handelingen leest, staat daar echter dat ze in de eerste christengemeenten alles samen deden. Een gemeente bestaat niet uit losse zandkorrels op het strand. Nee, Paulus gebruikt zelfs het beeld van het lichaam en de leden. Een gemeente moet als een familie zijn. Zeker in onze situatie. Daar heb ik regelmatig over gepreekt.”

Die prediking heeft zijn vruchten afgeworpen. „Door Gods genade. Alle roem is voor Hem.” De kerk neemt voor de reformatorische gemeenschap in Carterton en omgeving nu een centrale plaats in. Na de kerkdiensten is het nog lang druk voor de ingang van de kerk.

In het bijzonder in Nieuw-Zeeland is die band nodig, ook voor de jeugd. „Nieuw-Zeeland is erg post-postchristelijk. Slechts 3 tot 4 procent van de Nieuw-Zeelanders gaat naar de kerk. De ontkerkelijking is hier al heel lang gaande.”

De gemeente zet zich in om het Woord ook onder de aandacht van anderen te brengen. Dat valt niet mee. „We hebben een inloopwinkel gehad. Die bleek toch een te hoge drempel te hebben.

Wat ik nu regelmatig doe, is van deur naar deur gaan hier in Carterton. Ik bel dan aan en vraag: Wat is volgens u het grootste probleem in ons dorp? Via een praatje probeer ik tot het ware probleem door te dringen en een foldertje achter te laten. Tot nu toe heeft het echter weinig effect.”

De gemeente probeert via jongerenwerk actief onkerkelijke jongeren te bereiken. „Ook dat is moeilijk werk.”

Een belangrijk middel om naar buiten te treden, vindt ds. Vergunst de website van de gemeente: www.rcnz.org. De site wordt gebruikt door kleine groepjes mensen die op andere plaatsen in het uitgestrekte Nieuw-Zeeland meeluisteren naar de kerkdiensten. „Onder meer op het Zuidereiland zijn mensen die de diensten volgen.”

Nieuw-Zeeland kent weinig kerken met een reformatorische signatuur. „Er zijn een paar kleine gemeenten van de Schotse Free Presbyterian Church, verder een paar baptistengroepjes. Die gemeenten liggen allemaal ver weg. Via onze reformatorische school zijn er wat contacten met de Reformed Church in Masterton, een stadje hier vlakbij. De Reformed Church is het best te vergelijken met de Gereformeerde Kerken Vrijgemaakt in Nederland. Dit zijn geen officiële contacten, er zijn veel verschillen met onze gemeente.”

Zustergemeenten vallen er niet te stichten. Alleen in de grootste stad van het land, Auckland, is er wellicht op lange termijn kans om een gemeente te vormen, maar voorlopig worden daar nog geen concrete stappen toe genomen. Daarbij speelt mee dat in Auckland al een gemeente van de Schotse Free Presbyterian Church is, waar ook Nederlandse families met namen als Van Kralingen en De Boer lid zijn.

De site van de gemeente wordt ook vanuit Nederland gebruikt. Familie van Nederlanders in Carterton wil op zaterdagavond de zondagochtenddienst wel eens volgen. Dat kan vanwege het tijdsverschil van elf of twaalf uur.

De banden met Nederland vanuit de Nieuw-Zeelandse gemeente zijn goed. Al zorgt het taalverschil -in de kerk in Carterton spreekt iedereen Engels- wel voor wat hobbels.

In de naam van de kerk komt Nederland niet meer voor. Dat was eerder wel het geval. Een paar jaar geleden veranderde de kerk haar naam. „Mensen bleken uit de kerk weg te blijven. Zij dachten dat er Nederlands werd gesproken, of dat de kerk alleen voor Nederlanders was. Toen hebben we de naam veranderd in Reformed Congregation of New Zealand.”