In memoriam Ds. Ferenc Visky (1918-2005)
ORADEA - Bijzondere herinneringen komen boven rondom het overlijden van ds. Visky Ferenc. We hebben het voorrecht gehad met anderen hem verschillende malen te ontmoeten in de jaren tachtig, toen het communistische regiem in Roemenië nog oppermachtig was.
Ds. Visky behoorde tot een bekende Hongaarse predikantenfamilie. Hij was een levend getuige in een communistisch tijdperk. In het bisdom Oradea werd hij, ook na zijn vrijlating uit de gevangenis, erg door de geheime politie dwars gezeten. Dat gebeurde mede op initiatief van de toenmalige bisschop van Oradea, die met het communisme heulde en in de Wereldraad van Kerken onjuiste voorlichting gaf over de situatie van christenen in Oost-Europa. Die bisschop verbood hem nog langer te functioneren in de gemeente.Zijn leven was een levend getuigenis in een communistische samenleving, net als dat van zijn vrouw, die op jonge leeftijd tot bekering was gekomen. Ze heeft prachtige getuigenissen nagelaten, die in het Nederlands zijn vertaald: ”Op Adelaarsvleugelen gedragen” en ”De drie kruisen”.
Opvallend was de blijmoedigheid waarmee hij het onrecht van de kant van het communisme en van de kerkleiding verdroeg. Hij bleef met anderen trouw in een uiterst moeilijke tijd. Ds. Visky legde alle nadruk op de gelovigen in de gemeenten. Hij liet zich niet in met liberale kerkleiding, die hij grotendeels ongelovig noemde.
Ds. Visky behoorde tot de zogenoemde Bethaniëvereniging, die opkwam voor de Bijbel en de confessie in de Hongaars Gereformeerde kerk en die sterk nadruk legde op de beleving en de verbreiding van het geloof. Daardoor had hij vele banden met andere kerken en gelovigen in Europa en ook met Nederland.
Hij legde alle nadruk op de verbondenheid in geloofsbevinding, over de landsgrenzen heen. Dat verbond hem met gelovigen in Oost-Europa en daarbuiten. In zijn ambt stond de verzoening van Christus en de toepassing daarvan centraal. Het gebed nam een zeer grote plaats in.
De eerste ontmoeting met hem is voor mij onvergetelijk. Ds. Visky las Psalm 42. Hij legde het woord hert uit als een hinde die naar water smacht in tijden van grote dorst. Dat paste hij toe op de wedergeboorte, zoals Gods kind schreeuwt naar God. De schreeuw naar God noemde hij het begin van het nieuwe leven of de wedergeboorte. Hij eindigde met de conclusie dat Psalm 42 voor hem het lied van de wedergeboorte was.
Hij stelde in die bijbelstudie Christus centraal. Hij is het water des levens, dat onmisbaar en genoegzaam is in ons leven. Geen dorre dogmatiek, maar authentiek geloofsleven.
Nooit zullen we ook vergeten wat hij vertelde over zijn gevangenistijd op het Donaueiland. Daar was hij samen met andere gevangenen, criminelen en christenen, onder wie de bekende predikant Richard Wurmbrand. De omstandigheden waren erbarmelijk. Ze kregen vaak veel te weinig eten, waardoor er gevechten ontstonden onder gevangenen. Als Wurmbrand en hij eten kregen, deelden ze vaak hun schaarse maaltijd direct met andere gevangenen en gaven ze te midden van deze honger een krachtig getuigenis: Christus alleen is het Brood des levens is en wie in Hem gelooft, zal nooit meer hongeren en dorsten. Dit getuigenis werd vaak een middel tot bekering van criminele medegevangenen.
Veel mocht ds. Visky doen tot bevordering van christelijke lectuurverspreiding, waaraan ook Nederlandse organisaties als Stichting De Ondergrondse kerk, Kom Over en Help, en stichting Hulp Oost-Europa mochten meehelpen. Daarbij had hij heel sterk de jongeren op het oog.
We maakten hem mee in jeugdkampen die hij in het geheim in de bergen organiseerde. De jongeren kwamen drie keer per dag samen om in gebed met de Bijbel bezig te zijn. Onvergetelijk was dat ze bijbelse liederen en psalmen zongen op dezelfde melodie als hier in Nederland. Dat gebeurde op zeer gedempte toon om de dreiging van de geheime politie, maar vol overgave.
We mogen vast geloven dat ds. Visky Ferenc en zijn vrouw Visky Jucika nu niet gedempt maar met hartelijke overgave en niet gehinderd door de geheime politie de Heere eeuwig mogen prijzen in de hemel. Hun getuigenis is voor ons allen, in Oost-Europa en hier, van grote waarde.
In een van de uitgegeven getuigenissen van dit echtpaar staat dan ook: „Heft uw kruis op en draagt het voort. Draagt het, waarheen de Heere het wil, want de velden zijn wit om te oogsten.”