DEN HAAG - De Eerste Kamer stemt volgende week definitief in met invoering van de nieuwe zorgverzekeringswet per 1 januari aanstaande. Wat is de positie van gemoedsbezwaarden tegen verzekeringen als ziekenfondsen en particuliere verzekeringen ineenschuiven?
OMVANG - Nederland telt bijna 5000 mensen met gemoedsbezwaren tegen verzekeringen. Hun aantal blijft stabiel. Het overgrote deel van de groep is 65 jaar of ouder.
ACHTERGROND - Een gemoedsbezwaarde vindt het afsluiten van verzekeringen in strijd met Gods voorzienigheid. De Heere bestuurt alle dingen en niets in het leven gebeurt bij geval. Voor- en tegenspoed komt uit Gods Vaderlijke hand. Christenen mogen niet door het afsluiten van verzekeringen proberen onder Gods besturing uit te komen.
ERKENNING - Wie om principiële redenen niet verzekerd wil zijn tegen ziektekosten, moet een aanvraag indienen bij de Sociale Verzekeringsbank. Voorwaarde om voor erkenning in aanmerking te komen, is dat de betrokkene geen enkele verzekering heeft voor zichzelf en voor zijn kinderen. Een erkende gemoedsbezwaarde, hoeft geen AWBZ-premie te betalen. Hij of zij betaalt wel een premievervangende belasting. AWBZ staat voor Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten. Daaronder valt onder meer de ouderenzorg, de jeugdzorg, de gehandicaptenzorg en de geestelijke gezondheidszorg.
ZIEKENFONDS - Wie op dit moment staat geregistreerd als gemoedsbezwaarde tegen AWBZ en minder verdient dan 32.500 euro per jaar, heeft ook vrijstelling voor het betalen van zijn inkomensafhankelijke ziekenfondspremie. Maar de gemoedsbezwaarde betaalt wel een even hoge inkomensafhankelijke belasting. Iemand die gemoedsbezwaard is, en meer verdient dan 32.500 euro, hoeft geen extra belasting te betalen. De huidige particuliere verzekering is een vrijwillige verzekering.
BASISVERZEKERING - De nieuwe basisverzekering in de zorg is een verplichte volksverzekering. Alleen degene die vanwege gemoedsbezwaren ontheffing heeft van betaling aan de volksverzekering AWBZ, kan vrijstelling krijgen van de plicht om een zorgverzekering af te sluiten.
NOMINALE PREMIE - Een gemoedsbezwaarde hoeft geen nominale, oftewel vaste, premie te betalen. Die premie gaat per volwassen verzekerde per jaar ongeveer 1100 euro bedragen.
INKOMENSHANKELIJKE PREMIE - Naast de vaste premie moet iedere werknemer een inkomenshankelijke premie betalen van 6,5 procent over de eerste 30.000 verdiende euro’s. Werkgevers zijn verplicht deze premie te vergoeden. Gemoedsbezwaarden hoeven deze premie niet te betalen, maar ze moeten wel een even hoge belasting op tafel leggen. Een gemoedsbezwaarde heeft ook recht op een tegemoetkoming van zijn werkgever.
SPAARREKENING - De premievervangende belasting die een gemoedsbezwaarde betaalt, komt op een aparte rekening. Zijn er meerdere gemoedsbezwaarden in een huishouden, dan krijgen ze een gezamenlijke rekening. Het idee voor een spaarrekening is afkomstig van SGP-fractievoorzitter Van der Vlies.
UITKERING VAN SPAARREKENING - Het College voor Zorgverzekeringen (CVZ) beheert de spaarrekening van de gemoedsbezwaarde. Als hij ziektekosten maakt, kan hij de kosten bij het CVZ declareren. Die gaat tot uitkering over, mits er voldoende geld op de rekening staat. Als iemand in een jaar minder ziektekosten maakt dan hij of zij aan premievervangende belasting heeft betaald, gaat de helft van betaalde belasting naar het zorgverzekeringsfonds. Dat is een pot waarin alle inkomensafhankelijke premies terechtkomen en die wordt verdeeld over de zorgverzekeraars. De andere helft van het bedrag -of wat daar van over is- mag de gemoedsbezwaarde meenemen naar volgende jaren. Zo kan hij een eigen spaarpotje tegen ziektekosten vormen.