Prominenten dringen aan op oprichting nationale investeringsbank
Nederland heeft een nationale investerings- en innovatiebank nodig om de energietransitie, de defensie-industrie en de landbouwtransitie te financieren. Die oproep doen vijftig prominenten maandag, onder wie burgemeester van Eindhoven Jeroen Dijsselbloem, bunq-topman Ali Niknam, prins Constantijn en VNO-NCW-voorzitter Ingrid Thijssen. Tot de initiatiefnemers behoren ook oud-eurocommissaris Neelie Kroes en oud-ASML-baas Peter Wennink.
„Nederland beschikt, anders dan andere Europese landen, niet over een slagvaardige nationale investeringsbank. Daardoor ontbreekt een krachtig overheidsvehikel”, laten ze weten in een gemeenschappelijke persverklaring. Volgens hen „mist Nederland de boot bij het aantrekken van Europese gelden die via de Europese Investeringsbank (EIB) worden verdeeld; en missen pensioenfondsen en andere private investeerders een aanspreekpunt bij de overheid dat op een zakelijke manier grootschalige cofinanciering kan mobiliseren”.
Nederlandse overheden hebben al meerdere financieringsinstellingen. De situatie is nu versnipperd, vinden de prominenten. „Bovendien schieten expertise en slagkracht tekort en missen deze instellingen directe toegang tot de internationale geld- en kapitaalmarkt.” Als instellingen zich zouden bundelen zou wel een slagvaardige nationale investeringsbank ontstaan, vergelijkbaar met het Duitse KfW en het Franse Bpifrance.
Die overheidsbank zou dan een professionele bank moeten worden met een door de politiek bepaald mandaat, maar in uitvoering wel op afstand van de politiek. De prominenten denken dat deze bank met 10 miljard euro aan eigen vermogen ruimte kan creëren voor financiering van in totaal meer dan 100 miljard euro.