Onderzoek moet uitwijzen of deel toeslagenouders onterecht compensatie kreeg
Nader onderzoek door de Auditdienst Rijk moet uitwijzen of een deel van de toeslagenouders onterecht gecompenseerd is. Kamerleden hekelen het gebrek aan transparantie vanuit het ministerie.
Aanleiding voor het onderzoek vormt nieuwe informatie, waar de Uitvoeringsorganisatie Herstel Toeslagen (UHT) sinds deze zomer over beschikt. Dagblad NRC berichtte er eerder deze week over. Volgens de krant hebben duizenden toeslagenouders mogelijk ten onrechte financiële compensatie ontvangen.
Tweede Kamerleden hekelen het gebrek aan transparantie vanuit het ministerie, bleek donderdag tijdens een debat over de hersteloperatie kinderopvangtoeslag. „De staatssecretaris en haar voorganger wisten dit”, zei VVD-Kamerlid Van Eijk. Ze wilde weten waarom de Kamer niet geïnformeerd werd, terwijl de staatssecretaris er al vijf maanden van op de hoogte is. Wordt de Kamer weer buitenspel gezet, vroeg ook NSC-Kamerlid Wingelaar zich af.
Kamerleden wilden niet al te veel woorden vuil maken aan de vraag of een deel van de toeslagenouders mogelijk onterecht als gedupeerde erkend is. NSC-Kamerlid Wingelaar: „Het moet vandaag niet gaan over ouders die onterecht zijn gecompenseerd, maar over ouders die slachtoffer zijn geworden van een falend systeem.”
„Ik kan me goed voorstellen dat dit nieuwsbericht tot onrust leidt bij de gedupeerde ouders”, schreef staatssecretaris Palmen (Herstel en Toeslagen) daags voor het debat in een brief aan de Tweede Kamer. „Er kan nog geen enkele conclusie getrokken worden over de vraag of er ouders zijn die ten onrechte als gedupeerde zijn aangemerkt”, hecht ze te benadrukken.
Palmen erkent dat de UHT al enige tijd beschikt over nieuwe informatie. Het gaat om een databestand waaruit blijkt dat de Belastingdienst in het verleden verschillende brieven met informatieverzoeken aan toeslagenouders toch wel verstuurd heeft.
In deze zogeheten rappelbrieven vroeg de dienst om aanvullende gegevens om te kunnen beoordelen of ouders terecht aanspraak maakten op kinderopvangtoeslag. Als ontvangers het informatieverzoek niet beantwoordden, werd de toeslag stopgezet.
Tot voor kort ging UHT ervan uit dat de fiscus deze informatieverzoeken nooit verstuurd heeft. De dienst neemt het verhaal van ouders over, als er binnen de dienst geen informatie beschikbaar is die het tegendeel bewijst.
Doorslag
Het blijft vooralsnog de vraag in hoeverre de als niet-verzonden veronderstelde informatieverzoeken de doorslag hebben gegeven als het gaat om de beslissing om iemand al dan niet te erkennen als gedupeerde. Het is nooit de enige reden geweest, stelt het ministerie van Financiën, al kan het wel degelijk een rol gespeeld hebben in veel besluiten.
Nader onderzoek door de Auditdienst Rijk (ADR) moet daarom uitwijzen hoeveel toeslagenouders mogelijk ten onrechte erkend zijn als gedupeerde. NRC stelt, op basis van gesprekken met medewerkers van UHT, dat het om ca. 20 procent van de gedupeerden gaat; zo’n 8000 toeslagenouders.
De ADR zal onderzoek doen naar de kwaliteit van het databestand. Ook moet duidelijk worden of de gegevens volledig zijn. Voor de zomer worden de resultaten verwacht.
Hoe het ook zij: toeslagenouders van wie reeds vastgesteld is dat ze recht hebben op compensatie, zal niet gevraagd worden dat bedrag terug te storten. Voor ouders die nog wachten op een definitieve beslissing, is nog onduidelijk wat de consequenties zijn.
