Het is een gewaagde stap die de GBS deze week neemt. In de achterliggende decennia is de tekst van de Statenvertaling vaker aangepast, maar dat betrof dan punten, komma’s of een enkel woord. Dit keer is sprake van een grootschalig project. De GBS spreekt voorzichtig over „taalkundig onderhoud”, maar in werkelijkheid is het de grootste revisie sinds de eerste uitgave van de in 1966 opgerichte stichting. Uit de proeve van het Bijbelboek Markus, die later deze week aan alle donateurs wordt toegezonden, blijkt dat een op de acht Bijbelverzen een aanpassing heeft ondergaan.

Lees ook

Achterban GBS reageert op aangepaste editie Markus: van „vrees voor hellend vlak” tot „dit lost niets op”

Toch reageert een deel van de gebruikers van de Statenvertaling teleurgesteld. Zij hadden gehoopt op een verdergaande aanpassing van de tekst. Terwijl de leesvaardigheid van jongeren achteruit holt, bevat deze editie nog steeds allerlei struikelblokken, zoals naamvallen die bij de Spellingwet in 1947 officieel zijn afgeschaft. De geringe aanpassingen gaan jongeren nauwelijks helpen om Bijbelboeken als de brieven van Petrus of de kleine profeten beter te kunnen lezen, zo redeneren critici. De GBS duwt deze gebruikers –weliswaar onbedoeld– in de richting van een andere vertaling.

De taalkloof is maar een deel van het probleem bij het Bijbellezen

Een ander deel stelt juist dat de GBS niet moet toegeven aan de druk om verder te gaan dan deze aanpassingen. Hun zorg is dat de drang om de tekst begrijpelijk te maken, afbreuk doet aan het taalkleed of leidt tot een onzuivere vertaling van de Bijbel. Bovendien, stellen zij, is die taalkloof maar een klein deel van een groter probleem: de Bijbel wordt te weinig bestudeerd, neemt geen centrale plek in bij de huisgodsdienst en het gezag ervan wordt in twijfel getrokken.

Lees ook

Ds. Middelkoop: Bijbellezen vraagt om actieve leeshouding

Deze discussie legt een verlammend dilemma in de gereformeerde gezindte bloot. Het was beter geweest als de GBS al vele jaren eerder stapsgewijs aanpassingen aan de vertaling had aangebracht. Nu wordt de stichting in een houdgreep gehouden door twee flanken die elkaar steeds minder bereiken. De GBS kiest daarbij niet voor de meerderheid in het midden maar voor terughoudendheid. Predikanten erkennen in persoonlijke gesprekken dat een verdergaande actualisering van de Statenvertaling nodig is, maar in een gezamenlijke vergadering wil niemand te boek staan als ”de progressieve broeder”.

Onnodig drempels opwerpen bij het Bijbellezen, dat durft toch niemand voor zijn rekening nemen?

Het vraagt moed om dit patroon te doorbreken. Toch is dat nodig met het oog op de jongere generatie. Het is onmiskenbaar waar, dat alleen Gods Geest Zijn Woord tot het hart kan laten doordringen. Maar het blijft de verantwoordelijkheid van mensen om onnodige drempels bij het Bijbellezen weg te nemen.