Het project krijgt inmiddels zo ongeveer het gewicht van een staatsgeheim, nadat Destinus recent het nieuws over het bouwen van drones bekendmaakte. Het Zwitserse bedrijf heeft de productie van drones met een straaljagermotor met VDL al opgestart, verklaarde managing director Jurriaan Groenewegen van het Zwitserse bedrijf onlangs in Het Financieele Dagblad (FD).

Geruchten over de bouw van grote drones in Nederland zingen al sinds medio vorig jaar rond. Naar verluidt zou de productie plaatsvinden in de VDL Nedcarfabriek in Born, eigendom van VDL. Groenewegen wil de exacte locatie echter niet onthullen. Geen van de betrokken partijen wil er nog maar iets over zeggen. Destinus niet, VDL niet, defensie niet.

Ambitieus

De plannen klinken ambitieus. Destinus, opgericht in 2021, houdt zich bezig met de productie van gasturbines en drones. In allerlei soorten en maten. Het neusje van de zalm is de productie van een hypersonische drone: een onbemand toestel dat vijf keer zo snel als het geluid vliegt. Sommige hybride drones beschikken over een combinatie van straal- en raketmotoren.

Destinus is opgericht door Michaïl Kokoritsj, een in Siberië geboren Rus. De industrieel is een verklaard tegenstander van de Russische president Vladimir Poetin. Kokoritsj heeft zijn Russisch staatsburgerschap in 2022 opgegeven. Uit protest tegen de Russische invasie in Oekraïne.

Het hoofdkantoor van Destinus staat in Hengelo, terwijl het bedrijf vestigingen heeft in het Zwitserse Payere en Madrid. Op de website staan ook locaties in München en Parijs, maar bedrijfs- en contactgegevens daarbij ontbreken.

Kokoritsj maakte eerder in een Franse krant bekend dat Oekraïne de belangrijkste afnemer is van grote drones. Nederland heeft meer dan duizend drones betaald voor Oekraïne en gedoneerd aan het land, zegt Groenewegen in het FD. „Op een gegeven moment gaan we ook drones maken voor gebruik door het Nederlandse leger.”

Onduidelijk

Of Destinus daadwerkelijk drones produceert bij VDL Nedcar is onduidelijk. Destinus en VDL doen er het zwijgen toe. De VDL-fabriek in het Limburgse Born was tot vorig jaar een productielocatie voor personenauto’s. Nedcar assembleerde sinds 1967 miljoenen auto’s voor DAF, Volvo, Mitsubishi, Smart, Mini en BMW.

VDL Nedcar is eigendom van de VDL Groep, een internationaal industrieel familiebedrijf voor de productie van industriële producten, waaronder autobussen en personenauto’s. In Nederland werkt VDL onder andere samen met het Duitse Rheinmetall bij de productie van militaire voertuigen.

Destinus kan niet zeggen wanneer meer informatie naar buiten komt over de droneproductie, laat een woordvoerder in Hengelo weten. Het bedrijf houdt de media alleen via de mail op de hoogte. Recent zei het bedrijf dat het nieuws binnen een maand officieel naar buiten zou komen.

Defensie wil eveneens geen inhoudelijke reactie geven. „We kunnen hier nog niet op ingaan”, reageert woordvoerder Tom Kummel in Den Haag. Eerder verklaarde defensie op korte termijn nieuws te verwachten.

Ook VDL houdt zich op de vlakte. „Wij kunnen berichten niet bevestigen”, reageert woordvoerder Miel Timmers. „VDL is sinds jaar en dag een toeleverancier voor defensie. Zolang gesprekken lopen met een opdrachtgever kunnen wij geen informatie verstrekken”, legt Timmers uit, die daarmee niet bevestigt dat VDL in gesprek is met defensie over dit project.

Europa

De plannen voor de productie van drones in Nederland komen niet uit de lucht vallen. Europese landen werken in hoog tempo aan projecten om op korte termijn wapens en munitie te produceren. De geopolitieke ontwikkelingen, met terugtrekkende beweging van de Verenigde Staten uit Europa en de agressieve houding van de Russen tegen Oekraïne en het Westen, dwingen Europa tot snelle actie.

In Duitsland circuleren bijvoorbeeld plannen om leegstaande Volkswagenfabrieken te gebruiken voor het vervaardigen van defensiematerieel. De fabriek in Osnabrück zou geschikt kunnen zijn voor een omschakeling naar militaire productie, zei Armin Papperger, de grote baas van Rheinmetall vorige week. De aandelen van het defensiebedrijf stegen bijna 10 procent na de bekendmaking van de bedrijfsresultaten en de mogelijke herbestemming of overname van de fabriek in Osnabrück.