BuitenlandVerenigde Staten

Nieuw dieptepunt in conflict Trump en rechterlijke macht. „Deze radicale linkse gek moet worden afgezet!”

De president van het Amerikaanse hooggerechtshof, John Roberts, spreekt zich zelden openlijk uit over actuele gebeurtenissen. Maar dinsdag was voor hem de maat vol. Publiekelijk berispte hij president Donald Trump omdat die opriep een rechter af te zetten.

19 March 2025 21:05Gewijzigd op 19 March 2025 21:36Leestijd 5 minuten
De Amerikaanse president Donald Trump (r.) begroet John Roberts, opperrechter van het Amerikaanse Hooggerechtshof in het Huis van Afgevaardigden. beeld AFP, Jim Watson 
De Amerikaanse president Donald Trump (r.) begroet John Roberts, opperrechter van het Amerikaanse Hooggerechtshof in het Huis van Afgevaardigden. beeld AFP, Jim Watson 

Trump is woedend omdat districtsrechter James Boasberg zaterdag een stokje wilde steken voor de deportatie van een groep Venezolanen die onderweg waren naar El Salvador. De Salvadoraanse president Nayib Bukele Ortez beloofde aan Trump deze gedeporteerden tegen betaling op te sluiten in de gevangenis.

Deze uitzetting is volgens de rechter onwettig, omdat de president ten onrechte een beroep zou hebben gedaan op de Alien Enemies Act uit 1798. Die wet is bedoeld om in oorlogssituaties vreemdelingen snel het land uit te kunnen zetten. Rechter Boasberg stelt dat van een oorlogssituatie nu geen sprake is.

Trump negeerde zaterdag echter het bevel van de rechter dat de vliegtuigen met deze Venezolanen aan boord moesten terugkeren. Ook de vraag van de rechter, maandag, om opheldering blijft onbeantwoord. Dat heeft het ministerie van Justitie hem inmiddels laten weten, omdat de gevraagde informatie schadelijk zou zijn voor het belang van de nationale veiligheid.

Onruststoker

Justitieminister Pam Bondi deed daar dinsdag zelf nog een schepje bovenop. Ze zei dat de regering „absoluut” door zou gaan met de deportaties van Venezolaanse migranten. Bondi beschuldigde Boasberg ervan dat hij „ten onrechte denkt dat hij het buitenlandbeleid van het hele land kan controleren.”

In een bericht op sociale media schreef Trump dinsdagmorgen dat hij met dit soort deportaties gewoon doet wat de Amerikaanse kiezer wil en dat de rechter afgezet moet worden. In het bericht noemde hij Boasberg een ​​„radicale linkse gek”, „een onruststoker en oproerkraaier” en „een corrupte man”.

Die oproep tot afzetting is voor opperrechter Roberts onacceptabel. Daarom neemt hij het op voor de districtsrechter. Enkele uren na het bericht van Trump schreef hij: „Het is al ruim twee eeuwen de gewoonte dat afzetting niet een gepaste reactie is bij onenigheid over een rechterlijke beslissing. Daarvoor bestaat het normale proces van hoger beroep.”

Met dit publieke protest van de hoogste rechter in de VS heeft het conflict van Trump met de rechterlijke macht een nieuw dieptepunt bereikt. In de achterliggende twee maanden hebben rechters diverse malen maatregelen van Trump geblokkeerd. Medewerkers en partijgenoten van de president ergeren zich om die reden aan de „linkse, corrupte bende”, zoals Trump de rechterlijke macht noemt.

Tirannie

Het is duidelijk dat de president en zijn regering op ramkoers zitten. Woensdagmorgen schreef Trump op Truth Social: „Als een president niet het recht heeft om moordenaars en andere criminelen uit ons land te gooien, omdat een radicaallinkse krankzinnige rechter de rol van president op zich wil nemen, dan zit ons land in grote problemen en is het gedoemd te mislukken!”

Tom Homan, die door Trump als grenstsaar (verantwoordelijke voor de grenzen van de natie) is aangesteld met als taak deportaties te leiden, zei maandag: „We stoppen niet. Het kan me niet schelen wat links denkt. We gaan door.”

Elon Musk, de belangrijkste adviseur van Trump, heeft eerder uitspraken van rechtbanken omschreven als „tirannie”. Vicepresident J.D. Vance vindt dat „rechters de legitieme bevoegdheid van de uitvoerende macht niet mogen controleren.”

Brandon Gill, Republikeins lid van het Huis van Afgevaardigden, kondigde dinsdag aan dat hij een afzettingsprocedure tegen Boasberg wil starten. Volgens Gill is deze rechter schuldig aan „ernstige misdaden en vergrijpen omdat hij op onrechtmatige wijze heeft geprobeerd zijn eigen oordeel in de plaats te stellen van dat van de gekozen president van de Verenigde Staten.”

Onverschrokken

Hoewel Gill steun krijgt van enkele andere partijgenoten in het Huis, wordt algemeen verwacht dat een dergelijk voorstel het niet haalt. Voor afzetting van een rechter is niet alleen een meerderheid in het Huis van Afgevaardigden nodig, maar ook een tweederdemeerderheid in de Senaat. De kans dat zich genoeg Democratische senatoren aansluiten om die drempel te halen, is feitelijk nul.

„We gaan op zoek naar nog meer onverschrokken rechters die in de strijd zijn getest”

Mike Davis, Amerikaans jurist

Het is niet de eerste keer dat opperrechter Roberts de president de les leest. Toen Trump in 2018 Jon Tigar een „Obamarechter” noemde omdat hij een asielmaatregel van de president blokkeerde, schreef Roberts: „We hebben geen Obamarechters of Trumprechters, Bushrechters of Clintonrechters. Wat we hebben, is een buitengewone groep toegewijde rechters die hun uiterste best doen om gelijke rechten te verlenen aan degenen die voor hen verschijnen.”

Volgens het platform Politico werkt de regering Trump momenteel in alle stilte aan een ingrijpende transformatie van de rechterlijke macht. Trump wil een grote groep nieuwe federale rechters benoemen, die volstrekt loyaal zijn aan zijn idealen. „We gaan op zoek naar nog meer onverschrokken rechters”, zei jurist Mike Davis, die nauw betrokken is bij de selectie en benoeming van kandidaten. „Het gaat om rechters die in de strijd zijn getest.” Bovendien moeten ze jong en vitaal zijn, „zodat Amerika jaren het stempel zal dragen van de hervormingen van Trump”, aldus Davis.

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer