De Amerikaanse president Donald Trump meldt dat onderhandelaars nu onderweg zijn naar Rusland. Er is een Amerikaans voorstel voor een staakt-het-vuren van dertig dagen in Oekraïne. De regering in Kyiv is al akkoord gegaan.

Trump zegt te hopen dat Rusland instemt en dat de bal nu bij Rusland ligt. Het Kremlin zei woensdag in een eerste publieke reactie in afwachting te zijn van informatie van de Verenigde Staten.

Amerikaanse en Oekraïense delegaties bespraken het voorstel dinsdag in Saudi-Arabië. Zij maakten na het urenlange overleg bekend dat Oekraïne akkoord was. De VS meldden daarna snel in overleg te zullen gaan met Rusland.

De Oekraïense president Volodymyr Zelensky, die niet bij het overleg in Saudi-Arabië was, zei dat de Oekraïense bereidheid om aan het staakt-het-vuren deel te nemen, aantoont dat zijn land vrede wil.

NAVO-topman Mark Rutte bezoekt donderdag de Amerikaanse president Donald Trump in het Witte Huis. Rutte staat voor de taak om de NAVO bijeen te houden nu Trump toenadering zoekt tot Rusland, Europese bondgenoten de wacht aanzegt en hardop morrelt aan de fundamenten van het bondgenootschap.

Het is Ruttes eerste bezoek sinds Trump in januari het Witte Huis weer betrok. Na Trumps herverkiezing in november ging Rutte al wel langs op zijn landgoed in Florida. Ook naar die visite werd door Trumps eerdere uitlatingen met spanning uitgekeken, maar de ontmoeting verliep volgens ingewijden betrekkelijk hartelijk. Ruttes goede verstandhouding met Trump was een van de redenen voor veel NAVO-landen om hem vorig jaar te benoemen tot nieuwe secretaris-generaal van de alliantie.

Rutte ontmoet in de VS ook andere leden van de regering en het parlement, liet de NAVO weten. Hij komt woensdag aan en vertrekt vrijdag weer.

De Oekraïense president Volodymyr Zelensky wil een eventueel staakt-het-vuren van dertig dagen gebruiken om een vredesplan op te stellen. De regering in Kyiv heeft al ingestemd met een Amerikaans voorstel voor een dergelijk bestand.

Oekraïense en Amerikaanse delegaties bespraken het voorstel dinsdag in Saudi-Arabië. Deze gesprekken waren „constructief”, aldus Zelensky. Na het overleg werd ook bekendgemaakt dat de Verenigde Staten weer militaire steun en inlichtingen aan Oekraïne gaan leveren.

De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Marco Rubio heeft gezegd dat de VS woensdag contact hebben met Rusland over het voorstel voor een bestand van dertig dagen. Tijdens een bezoek aan Ierland sprak hij de hoop uit dat Moskou wil meewerken. „Ik denk dat als ze nee zeggen, het ons veel zal vertellen over hun doelen en mindset.”

Rubio sprak deze week in Saudi-Arabië met vertegenwoordigers van Oekraïne, dat zich bereid toonde tot zo’n staakt-het-vuren. De minister zei dat hij blij is met de opstelling van Oekraïne en dat de Russen nu aan zet zijn. „Als Rusland ja zegt, is dat heel goed nieuws. Dan gaan we het proces in gang zetten.” Hij zei dat Rusland eerder bereidheid heeft getoond om onder de „juiste omstandigheden” het conflict te beëindigen.

De minister beklemtoonde geen militaire uitkomst te zien voor de oorlog. „Het kan alleen eindigen door onderhandelingen. Alleen zo komen we tot vrede.” Hij wilde zijn land niet binden aan veiligheidsgaranties voor Oekraïne, een wens van de regering in Kyiv. Rubio zei dat Oekraïne zichzelf moet kunnen verdedigen om toekomstige Russische agressie af te schrikken. Volgens de minister moet worden voorkomen dat het conflict over enkele jaren weer oplaait.

Rusland wacht nog op nadere informatie van de VS over het voorgestelde staakt-het-vuren van een maand in Oekraïne. „We gaan ervan uit dat minister van Buitenlandse Zaken Marco Rubio en adviseur Michael Waltz ons de komende dagen informeren over de onderhandelingen in Saudi-Arabië en over de overeenkomst die daar is bereikt”, aldus de Kremlinwoordvoerder. Dinsdag hebben Amerikaanse en Oekraïense onderhandelaars in Saudi-Arabië gesproken over de oorlog in Oekraïne.

De VS hebben een wapenstilstand van dertig dagen voorgesteld en Oekraïne heeft met het voorstel ingestemd. De Amerikaanse president Donald Trump heeft de militaire hulp aan Oekraïne hervat en gezegd dat hij snel met zijn Russische ambtgenoot Vladimir Poetin over de wapenstilstand wil spreken. De Kremlinwoordvoerder zei dat „Rusland en de VS in de komende dagen contacten hebben gepland”. Maar Moskou wil volgens hem niet op de zaken vooruitlopen wat betreft het voorgestelde staakt-het-vuren.

Rusland claimt in de Russische grensregio Koersk vijf dorpen te hebben heroverd die voorheen waren bezet door Oekraïne. Staatsmedia berichten daarnaast dat Russische troepen het centrum hebben bereikt van Soedzja en daar de vlag hebben gehesen boven het stadhuis. Oekraïne heeft dat niet bevestigd.

Het Kremlin reageerde opgetogen op de berichten over de Russische militaire successen. „De informatie die we van ons leger hebben ontvangen, toont aan dat onze troepen met succes oprukken in de regio Koersk en gebieden bevrijden die onder controle stonden van de militanten”, zei een regeringswoordvoerder. „De ontwikkelingen zijn positief.”

De Amerikaanse militaire denktank Institute for the Study of War concludeerde woensdag dat het „waarschijnlijk” is dat Russische aanval op Soedzja al is begonnen. Het verlies van veroverde gebieden in Koersk verzwakt de Oekraïense onderhandelingspositie bij toekomstig vredesoverleg. Oekraïne beschikt dan over minder Russisch gebied om te ruilen tegen door Rusland bezette gebieden in het oosten van Oekraïne.

Premier Dick Schoof heeft woensdagmorgen een „goed en stevig gesprek” gehad met Geert Wilders (PVV) en Caroline van der Plas (BBB) over de toegezegde miljardenhulp aan Oekraïne. Dat laat een woordvoerster van de premier weten. Verder wil zij niets kwijt over het onderhoud.

Schoof kondigde vorige week in een debat aan volgend jaar 3,5 miljard euro hulp te geven aan Oekraïne. Hiervan waren de coalitiepartijen naar eigen zeggen niet op de hoogte. Daarop eisten PVV en BBB een gesprek met de premier om opheldering te krijgen.

Europese leiders reageren positief op een voorstel voor een bestand van 30 dagen in Oekraïne. Ze benadrukken dat de Russische president Vladimir Poetin nu aan zet is.

De leiders reageren op berichten dat Oekraïne zich na overleg met de VS bereid heeft getoond tot zo’n staakt-het-vuren. De Duitse bondskanselier Olaf Scholz sprak over een belangrijke stap richting een „rechtvaardige vrede” voor Oekraïne. „Nu is het aan Poetin”, vervolgde hij.

De Britse premier Keir Starmer feliciteerde de Amerikaanse president Donald Trump en zijn Oekraïense ambtgenoot Volodymyr Zelensky met de „uitzonderlijke doorbraak”. Hij zei dat „de bal nu bij Rusland ligt”. De Spaanse premier Pedro Sánchez sprak over positief nieuws.

Poetin heeft zelf nog niet gereageerd. Russische bronnen reageerden tegenover persbureau Reuters terughoudend. Een hoge Russische functionaris zei dat Poetin niet zomaar steun zal uitspreken voor een bestand zonder dat er verdere afspraken zijn gemaakt en garanties worden verleend.

„Het is voor Poetin moeilijk om hiermee in de huidige vorm akkoord te gaan,” aldus de bron, die anoniem wilde blijven. „Poetin staat sterk omdat Rusland oprukt.”

Polen heeft bevestigd dat de Verenigde Staten hun wapenleveranties aan Oekraïne hebben hervat. De VS gebruiken Polen als doorvoerland.

De bevestiging kwam van de Poolse minister van Buitenlandse Zaken Radoslaw Sikorski. Die stond met zijn Oekraïense ambtgenoot de pers te woord in Warschau.

Rusland sluit geen compromissen die levens in gevaar brengen volgens de minister van Buitenlandse Zaken Sergej Lavrov. Hij zei dit in een interview naar aanleiding van berichten over een mogelijke wapenstilstand van dertig dagen met Oekraïne.

Lavrov herhaalde dat Rusland onder geen beding NAVO-troepen op Oekraïens grondgebied zal accepteren.

Dinsdag spraken een Amerikaanse en een Oekraïense delegatie in Saudi-Arabië over beëindiging van de oorlog. Volgens de Oekraïense president Volodymyr Zelensky willen de VS eerst een wapenstilstand van dertig dagen en Oekraïne steunt dat.

President Donald Trump hoopt dit op korte termijn te regelen. Hij wil er deze week nog met zijn Russische ambtgenoot Vladimir Poetin over praten

Minister-president Dick Schoof heeft instemmend gereageerd op de gezamenlijke verklaring waarin de Verenigde Staten en Oekraïne zich hebben uitgesproken voor een staakt-het-vuren. „Dit kan een belangrijke eerste stap zijn naar een duurzame vrede”, aldus de premier op X.

De kopstukken van de Europese Unie hebben verheugd gereageerd op de verklaring van Oekraïne en de Verenigde Staten over een voorgesteld staakt-het-vuren met Rusland. Commissievoorzitter Ursula von der Leyen en voorzitter van de regeringsleiders António Costa spraken op X van een „positieve ontwikkeling”. „Nu is Rusland aan zet.”

„We verwelkomen het nieuws uit Jeddah”, schrijven Von der Leyen en Costa in overeenkomstige berichten. Ze zijn ook blij dat de VS hebben besloten om de militaire steun en het delen van inlichtingen met Oekraïne te hervatten. Ze hopen dat dit een eerste stap kan zijn richting een „alomvattende, rechtvaardige en duurzame vrede voor Oekraïne”. „De EU is klaar om, samen met haar bondgenoten, haar rol te spelen in de komende vredesonderhandelingen.”

Het Amerikaanse voorstel voor een bestand tussen Oekraïne en Rusland gaat uit van „een volledig staakt-het-vuren voor dertig dagen, niet alleen ten aanzien van raketten, drones en bommen, niet alleen op de Zwarte Zee maar ook langs de volledige frontlinie”, zegt de Oekraïense president Volodymyr Zelensky in een bericht op Telegram.

„Oekraïne verwelkomt dit voorstel, we zien het als positief, we zijn klaar om een dergelijke stap te zetten. De Verenigde Staten van Amerika moeten Rusland ervan overtuigen om hiermee in te stemmen”, aldus Zelensky. „De Amerikanen begrijpen onze argumenten.”

Oekraïne en de VS hebben afgesproken „zo snel mogelijk” een overeenkomst te tekenen over het winnen van Oekraïense bodemschatten. Washington eiste een deal over zeldzame mineralen om de hulp te vergoeden die de VS Oekraïne hebben verstrekt.

De Oekraïense president Volodymyr Zelensky zou het akkoord twee weken geleden op bezoek in het Witte Huis beklinken, maar dat kwam er niet van toen dat bezoek ontaardde in openlijke ruzie.

Veel is niet bekend over het voorgestelde bestand. Het zou gaan om een „onmiddellijk, 30-daags interim-staakt-het-vuren”. Dat zou verlengd kunnen worden als beide landen daarmee instemmen.

De Verenigde Staten hebben toegezegd om met Rusland in gesprek te gaan om erop aan te dringen dat Moskou ook moet meewerken. Over eventuele veiligheidsgaranties en de rol van Europa daarin wordt niets gezegd. Wel staat er dat Oekraïne Europa zal „betrekken in het vredesproces”.

De Verenigde Staten gaan per direct weer militaire steun en inlichtingen leveren aan Oekraïne. Dat hebben diplomaten uit beide landen afgesproken tijdens gesprekken in Saudi-Arabië, staat in een gezamenlijke verklaring.

Tijdens die gesprekken is Oekraïne akkoord gegaan met een Amerikaans voorstel voor een bestand met Rusland van dertig dagen. Rusland moet nog akkoord gaan, meldde het kantoor van de Oekraïense president dinsdag in een gezamenlijke verklaring met de VS.