BuitenlandProfiel

Nieuwe Canadese premier Mark Carney: Ottawa zal niet zwichten voor de druk vanuit Washington

Mark Carney (59), de nieuwe Canadese premier, heeft geen enkele politieke ervaring. Maar het ontbreekt de voormalige topbankier niet aan vastberadenheid: Canada de 51e staat van de Verenigde Staten? No way.

11 March 2025 08:25Gewijzigd op 11 March 2025 08:59Leestijd 4 minuten
De Canadese premier Mark Carney. beeld EPA, Spencer Colby
De Canadese premier Mark Carney. beeld EPA, Spencer Colby

In een toespraak, direct na zijn verkiezing zondag als leider van de Liberale Partij van Canada, schonk Carney onmiddellijk klare wijn. De handelsoorlog die de Amerikaanse president Donald Trump is begonnen en diens aspiraties om Canada in te lijven, stuiten bij hem op massief verzet. „We worden geconfronteerd met de grootste crisis in ons leven: de Amerikanen willen ons land”, zei hij. „We hebben niet om dit gevecht gevraagd, maar Canadezen zijn er altijd klaar voor als iemand anders begint. De Amerikanen moeten zich niet vergissen: op het gebied van handel, net als bij ijshockey (de nationale sport, WK), zal Canada winnen.”

Heel duidelijk zei de nieuwe liberale leider dat Ottawa niet zal zwichten voor de druk vanuit Washington. „De Canadese regering slaat terecht terug met onze eigen heffingen. Mijn regering zal die handhaven totdat de Amerikanen ons respect tonen en geloofwaardige, betrouwbare toezeggingen doen voor vrije en eerlijke handel.”

Goldman Sachs

Of Carney deze stevige taal in daden kan omzetten, is de vraag. Hij werd zondag met een overweldigende meerderheid van 86 procent van de partijleden gekozen als leider van de Liberale Partij en is daardoor automatisch de nieuwe premier van Canada omdat de liberalen momenteel regeren. Zijn voorganger, Justin Trudeau, leidde het land negen jaar, maar zag zich gedwongen te vertrekken omdat zijn populariteit recent pijlsnel daalde.

De bedoeling is nu dat er zeer binnenkort nieuwe verkiezingen worden uitgeschreven. Als Carney die verliest, zou hij weleens de kortst zittende premier van Canada kunnen worden. De verkiezing van Mark Carney tot politiek leider is opmerkelijk. Hij heeft geen enkele politieke ervaring. Maar kennelijk zien de liberale Canadezen hem als de redder van hun land.

Carney, die opgroeide in de westelijke provincie Alberta, was gouverneur van de Canadese centrale bank tijdens de financiële crisis en leidde daarna, als eerste niet-Brit, de Bank of England tijdens de Brexit. Daarvoor werkte hij onder meer voor de Amerikaanse zakenbank Goldman Sachs.

Trumpiaans

Bij de komende parlementsverkiezingen zal hij het moeten opnemen tegen Pierre Poilievre, de leider van de Conservatieve Partij. Die partij stond ruim een jaar lang op een voorsprong van 20 à 25 procentpunten.

Lange tijd werd daarom algemeen verwacht dat de conservatieven bij de komende verkiezingen, die uiterlijk in oktober moeten worden gehouden, een monsterzege zouden halen. Door het recente optreden van Trump is het politieke landschap van Canada echter flink opgeschud. Aanvankelijk leken de verkiezingen vooral een afrekening met de politiek van Trudeau te worden. Nu gaat het erom wie het beste in staat is het land te verdedigen tegen de politieke en economische aanvallen van Trump.

„Met Carney krijg je meer van hetzelfde”

Pierre Poilievre, partijleider van de Conservatieve Partij

Daarom zijn er kansen voor Carney. Een factor daarbij is dat Poilievre zelf trumpiaanse trekken vertoont. Dat doet zijn populariteit bij de Canadezen geen goed. Tekenend is dat de conservatieven op dit moment nog maar 6 procentpunten op de liberalen voor staan. De vraag is wel of Carney genoeg politieke behendigheid heeft om de ingelopen achterstand om te zetten in een voorsprong.

Progressief

Poilievre doet er daarom alles aan om Carney in een negatief daglicht te zetten. Hij schildert de voormalige topbankier af als elitair en wijst erop dat hij in het verleden adviezen heeft gegeven aan de regering-Trudeau. De conservatieve politicus waarschuwt: „Met Carney krijg je meer van hetzelfde.”

Met het aantreden van Carney komt er een einde aan het tijdperk Trudeau. De voormalige premier leidde het land sinds november 2015. Zijn vader Pierre Trudeau was met een korte onderbreking premier van 1969 tot 1984. Beiden voerden een progressief ethisch beleid. Op dat punt zal Carney geen veranderingen brengen.

Naar verwachting zal Carney later deze week worden beëdigd als premier. Daarna zal de aandacht direct uitgaan naar de komende verkiezingsstrijd. Mogelijk schrijft hij snel zelf verkiezingen uit. Anders kan de oppositie het liberale kabinet, dat met een parlementaire minderheid regeert, ten val brengen nadat het Lagerhuis eind maart terugkeert van een verlengd reces.

Meer over
Canada

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer