Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) meldde recent dat het aantal bouwvergunningen vorig jaar flink is toegenomen. Maar in een nieuw rapport van WoningBouwersNL staat dat het ook steeds langer duurt voordat deze vergunningen daadwerkelijk leiden tot woningbouw. Twee derde van de verstrekte vergunningen wacht na een jaar nog steeds op de start van de bouw, aldus WoningBouwersNL. Hierdoor is het aantal opgeleverde nieuwbouwwoningen juist gedaald, van 75.000 in 2022 naar 69.000 vorig jaar.

De brancheorganisatie spreekt van een enorme prop in de woningbouwpijplijn. Deze is vooral groot in de regio Amsterdam, maar ook in andere delen van het land signaleert de sector problemen. Dan gaat het om wegtrekkende beleggers, heronderhandelingen door de afgenomen winstgevendheid van projecten, vertraging door stikstofgevoelige natuurgebieden en lange bezwaarprocedures.

De sector signaleert ook dat er een „stuwmeer” is ontstaan van 40.000 wel vergunde maar niet verkochte nieuwbouwwoningen. Steeds vaker wordt voor het verplichte projectdeel sociale huurwoningen geen koper gevonden. Dit terwijl de nieuwbouw als geheel eigenlijk al jaren achterloopt op de vraag naar huizen. Kenners spreken van grote krapte op de woningmarkt, huizenzoekers hebben weinig te kiezen en de huizenprijzen zijn flink gestegen.

WoningBouwersNL dringt bij de politiek aan op maatregelen. Daarbij wijst de organisatie ook op het hoge percentage gereguleerde woningen en binnenstedelijke projecten. Maar de bouwkosten zijn sterk gestegen, terwijl opbrengsten dalen doordat veel projecten „slechts” voor een derde tegen vrijemarktprijzen mogen worden verkocht. De eenvoudigste maatregel volgens het rapport is het loslaten van de eis dat twee derde van de woningen in deze projecten voor lagere en middeninkomens betaalbaar moet zijn. Nu zouden de projecten voor investeerders vaak niet rendabel zijn.