Ingebruikname rugwerk orgel Grote Kerk Zwolle tijdens Schnitgerfestival
Na jarenlang te hebben gezwegen, klinkt het orgel van het Academiehuis Grote Kerk in Zwolle op 22 maart weer voor de eerste keer. Toon Hagen zal dan het gereedgekomen rugwerk demonstreren.
Toon Hagen, organist van de kerk, speelde 28 december 2018 voor het laatst op het ‘oude’ Schnitgerorgel. Daarna zweeg het grootste overgebleven instrument van de beroemde familie Schnitger jarenlang. Het wordt gerestaureerd door Flentrop Orgelbouw.
De ingebruikname van het gereedgekomen rugwerk wordt gevierd met een Schnitgerfestival, waarbij volgens de organisatoren jong en oud aan zijn trekken zal komen. Zo is de balgenkamer te bezoeken, waar balgentrappers het instrument vroeger tot leven brachten. Kinderen kunnen de werking van een orgel ontdekken via het doe-orgel. Vanaf 16.30 uur demonstreert Hagen het rugwerk. De presentatie is in handen van radiomaker Sander Zwiep. Ook orgeladviseur Cees van der Poel is van de partij.
ln april 1719 werd met de bouw van het Zwolse orgel begonnen door Frans Caspar en Johann Georg, zonen van orgelmaker Arp Schnitger. Bij de oplevering in 1721 telde het orgel vier klavieren en 63 stemmen. Na de Tweede Wereldoorlog bleek een ingrijpende restauratie nodig. De Zaanse orgelbouwer Dirk Andries Flentrop kreeg de opdracht en restaureerde het instrument in de jaren 1953-1955. De dispositie van het orgel van Schnitger werd zoveel mogelijk hersteld met gebruikmaking van het oorspronkelijke materiaal en door vervanging of nieuw werk door Flentrop.
De doelstelling van de vorige restauratie in de jarne ’50, terug naar 1721, geldt opnieuw als uitgangspunt, maar de uitvoering wordt in lijn gebracht met de huidige inzichten in de oorspronkelijke staat van het Zwolse orgel. Een belangrijk element van de restauratie is het verlengen van de oude pijpen en daarmee het herstel van de oorspronkelijke mensuren en toonhoogte. Dat wil zeggen een halve toon boven dat wat tegenwoordig normaal in plaats van de huidige hele toon. Daarnaast zullen de vulstemmen uit de jaren ’50 worden vervangen door registers van de juiste factuur en samenstelling. Ook zullen de kelen, tongen en bekers van tongwerken uit die periode worden vervangen door pijpwerk in Schnitgerfactuur. Hierbij wordt het tweemaal vermaakte bekermateriaal uit 1721 hergebruikt.
Aanmelden voor het Schnitgerfestival kan via academiehuis.nl. Zie ook: schnitgerorgelzwolle.nl.
