Aan de rand van de Berlijnse wijk Hellersdorf staat een oud schoolgebouw, verscholen achter een rij bomen. Het is een pand van Die Arche, die kinderen opvangt die anders nergens terechtkunnen. Want de crèches van de overheid zitten vol.

Oudere kinderen komen na schooltijd, kleinere kinderen zijn er soms de hele dag. Jongeren krijgen hulp bij hun huiswerk, een gratis maaltijd en een voedselpakket voor thuis. Inmiddels heeft de organisatie 34 locaties in heel Duitsland waar in totaal zo’n 7000 kinderen geholpen worden, zegt Siggelkow. „Voorheen hielpen we vooral Duitse kinderen, maar sinds 2015 bestaat het merendeel uit migrantenkinderen. Die zijn vooral afkomstig uit Syrië en Afghanistan.”

Kun je uit deze ontwikkeling concluderen dat Duitsland een migratieprobleem heeft?

„Absoluut. In 2023 kreeg Duitsland ruim 350.000 asielaanvragen te verwerken, vorig jaar 250.000. De vele Oekraïners nog niet eens meegerekend. Ook in Berlijn is de situatie dramatisch. Op de voormalige luchthaven Tegel in het westen van de stad, bevindt zich het grootste opvangkamp voor vluchtelingen in Duitsland.

Er verblijven op dit moment zo’n 5000 migranten. In kleine ruimtes van een paar vierkante meter, die slechts door schotten van elkaar gescheiden worden. Sommige vluchtelingen zitten er al jaren en hebben nog altijd geen zicht op een woning.”

Er zijn partijen, waaronder de Groenen, die pleiten voor gezinshereniging. Wat vindt u daarvan?

„Dat zou betekenen dat er per vluchteling zo’n twee tot zes mensen bijkomen. Dat is natuurlijk totaal onrealistisch. Een ziekenhuis met 50 bedden kan toch ook geen 5000 patiënten opnemen? Waar moeten al die extra mensen wonen? Waar kunnen de kinderen naar school? Nergens. Ik vraag me sterk af of sommige politici ooit een vluchtelingenopvang hebben bezocht.”

Duitsland is de afgelopen tijd geraakt door een aantal aanslagen. Hoe verklaart u dat?

„Veel migranten in ons land zijn door de oorlog getraumatiseerd. Dat geldt voor de kinderen die bij Die Arche komen, maar ook voor de volwassen vluchtelingen die ik bezoek. Er zijn er die kampen met herbelevingen, verslavingen en hechtingsproblemen. In Duitsland zijn te weinig psychologen om deze mensen te helpen. En als een land getraumatiseerde personen ongecontroleerd binnenhaalt, kun je aanslagen verwachten. Met name jongeren en jongvolwassenen zijn daar vatbaar voor.”

Waarom?

„Je moet je voorstellen dat velen van hen tussen twee culturen vallen. Tussen de Duitse en die van hun ouders. Daardoor ontstaan groepen met een eigen subcultuur. Met weinig perspectief.

Haatpredikers zoeken op TikTok contact met zulke jongeren en zeggen: „Je bent in een land dat van alles belooft, maar niets geeft. Alles is duur en je bent eigenlijk niet welkom.” In vluchtelingenkampen zitten veel jongeren bij elkaar die geen of weinig begeleiding krijgen. Eén radicale islamist kan er daar velen bekeren.

Dat gevaar is reëel. Dat zie ik ook bij Die Arche. Ik tref er jongeren die met wapens op zak lopen. Ze vertellen me ook dat ze haatpredikers meer geloven dan wat ze op het nieuws horen.”

Wat is volgens u de oplossing?

„Ik vind dat we illegale migratie moeten beperken en dat we beter moeten controleren aan de grenzen. Voor degenen die hier om legitieme redenen zijn, vind ik dat we de infrastructuur moeten verbeteren. Zorg dat ze een woning hebben en dat de kinderen naar school kunnen. Als je dat als staat niet kunt bewerkstelligen, moet je gaan nadenken.

Op dat punt zijn we nu gekomen, want maatschappelijke organisaties als Die Arche draaien op voor het falen van de staat. Wij vangen kinderen op waarvoor in reguliere kinderdagverblijven geen plek is. Een ander voorbeeld is dat mijn dochter Duitse les geeft aan de ouders van de kinderen die bij ons komen, omdat de overheid daar de mensen niet voor heeft.”

U pleit voor strengere maatregelen. Kan dat wel met het oog op Europese wetgeving?

„Dat is moeilijk. Maar ik zou het graag anders willen stellen. Duitsland heeft meer vluchtelingen opgenomen dan welk Europees land dan ook. Duitsland heeft destijds geholpen Griekenland uit de crisis te halen en we hebben de grootste economie van de EU. Waarom hebben wij als land dan niet het recht om te zeggen dat het niet meer lukt.”

Zondag gaan Duitsers naar de stembus. Is een stem op de uiterst rechtse AfD een eerste stap?

„Dat betwijfel ik. Persoonlijk wijs ik die partij af. Ze zegt: „Als ik in de regering kom, moeten ze allemaal weg.” Maar wat bedoelen ze daar nu echt mee? Dat is me nog altijd niet duidelijk. En ik vraag me ook af of ze dat zelf wel weten.

Overigens ben ik ook kritisch op de andere partijen. Als zij hun werk goed hadden gedaan, zou de AfD niet zo hoog in de peilingen staan. Als christen zou ik uit naastenliefde zeggen: „Kom allemaal naar Duitsland.” Maar ik heb ook een christelijke verantwoordelijkheid. En die zegt dat we het niet meer aankunnen.”