Het was een opzienbarend nieuwsbericht: de eigenaren van AFAS geven 30 procent van de aandelen in het bedrijf weg aan een eigen stichting met de ANBI-status. Mooi, maar de schenkers waren daarbij ook kritisch, want 2024 was het enige jaar waarin dit belastingtechnisch haalbaar was.

Als ze de schenking dit jaar hadden gedaan, zouden ze tussen de 155 miljoen en 217 miljoen euro moeten afrekenen bij de Belastingdienst, berekende het Financieele Dagblad. Hoe zit dit?

In 2024 mochten vennootschappen maximaal 100.000 euro aan giften aan ANBI’s aftrekken van hun winst, zonder daarover belasting te hoeven betalen. ANBI staat voor Algemeen Nut Beogende Instellingen. Daar vallen de meeste goede doelen onder.

Giften worden door de overheid echter in eerste instantie gezien als iets persoonlijks, dus iets voor een particulier en niet zozeer voor een vennootschap. Die heeft als doel winst te maken, niet om geld aan goede doelen te geven.

Vanaf 1 januari is grens voor belastingvrije schenking weer 100.000 euro

Doet een vennootschap dat laatste wel, dan werd dat normaal gesproken gezien als een dividenduitkering aan de aandeelhouders. Daarover moeten die dividendbelasting en box 2-heffing betalen, terwijl het bedrag in zijn geheel naar een goed doel gaat. Dat vond de wetgever onwenselijk, dus was het zo geregeld dat de gift, tot 100.000 euro, niet als dividenduitkering werd gezien.

In 2024 was die regeling (eenmalig, als gevolg van nachtelijk getouwtrek om het Belastingplan door beide Kamers te krijgen) echter veel ruimer: de gift van een vennootschap aan een ANBI werd niet als dividenduitkering gezien, ook niet als die de 100.000 euro oversteeg.

Dit gaf de eigenaren van AFAS de mogelijkheid om 30 procent van de aandelen van het bedrijf weg te geven zonder hierover dividendbelasting en box 2-heffing te betalen. De betreffende aandelen werden door de eigenaren namelijk niet direct gehouden, maar via een holding. Schenking vanuit die holding zou in alle jaren behalve 2024 tot een dividenduitkering met bijbehorende heffing hebben geleid.

2024 was dus het enige jaar waarin er veel ruimer belastingvrij kon worden geschonken. Vanaf 1 januari is de grens weer op 100.000 euro gesteld.

Overigens zou de giftenaftrek in de vennootschapsbelasting in eerste instantie in zijn geheel verdwijnen. Dit is uiteindelijk niet doorgegaan, mede door eisen van de christelijke partijen. Hierdoor kan iedere vennootschap tot  100.000 per jaar belastingvrij aan goede doelen blijven geven, mits die gift niet meer bedraagt dan 50 procent van de winst in dat jaar.

De auteur is belastingadviseur bij Visser & Visser.