Heeft een kerk een bisschop nodig om in stand te blijven?
Zou een bisschop de Christelijke Gereformeerde Kerken (CGK) nog kunnen redden…? Maurits Potappel, promovendus aan de Theologische Universiteit Utrecht, wekte die suggestie op Cvandaag.
![beeld RD](https://images.rd.nl/fill/crop:2040:1275:sm/w:1020/plain/https%3A%2F%2Ferdee-prod-bucket-s3-001.ams3.cdn.digitaloceanspaces.com%2F235633_ddefef166a.jpeg)
„Buiten de bisschoppelijke structuur kun je geen kerk bouwen op de lange termijn”, beweert hij. Daarbij beroept hij zich op Ignatius van Antiochië (circa 50-110), die „de onmisbare rol van de bisschop als vertegenwoordiger van Christus” beklemtoont. Protestanten hebben veel te bieden, een schat aan Bijbelkennis, „maar zijn niet in staat een langdurige kerkstructuur op te bouwen”. Eerder schreef dr. J. Kronenburg een vuistdik proefschrift over deze materie (2003), een pleidooi voor het bisschopsambt in de Protestantse Kerk in Nederland (PKN). Die kwam er in zekere zin in de vorm van classispredikant, de bisschop zonder staf en mijter, hoeder van de kerkelijke eenheid.
Dat de bisschop geen garantie biedt tegen breken en scheuren, bewijst de geschiedenis. De bisschop van Rome wist de breuk van 1517 niet te voorkomen. Hij was er eerder verantwoordelijk voor. Later ontstond uit de Rooms-Katholieke Kerk (RKK) ook nog de Oud-Katholieke Kerk.
De neiging tot scheuren is een zwak van het protestantisme. Daar helpt geen legioen bisschoppen tegen. Bovendien hebben veel bisschoppen binnen en buiten de RKK geen moeite met kwesties die nu juist de CGK opbreken. Dan maar terug naar Rome, waar prof. dr. A. Huijgen niet ongevoelig voor is (De Stentor, 18-2-2024)? Ze zien daar die vrijgevochten protestanten al komen met hun theologische discussies en rebellie tegen de Kerkorde en synodale besluiten.
Niet alleen de wereld buiten de kerken beleeft een gezagscrisis, ze speelt niet minder binnen de kerken zelf. Niet voor het eerst. De anglicaanse theoloog John Stott (1921-2011) heeft een punt. Volgens hem lezen wij allemaal de Bijbel door „een bril met cultureel gekleurde glazen, met onze eigen agenda, met vooroordelen en vooringenomenheid. We stellen tevoren vast wat eruit moet komen. We zijn meer beïnvloed door de ons omringende wereld dan door Gods Woord. We hebben ons in hoge mate geassimileerd met de agenda en levensstijl van de wereld. We lezen de Heilige Schrift door de ogen van de wereld…” Onze moeite met zonden is daar een duidelijk voorbeeld van. Wie echter zonden gaat tolereren en Gods scheppingsorde gaat relativeren, verliest God uit het zicht en bewerkt zijn eigen ondergang. Is het niet eerlijker je kerkverband te verlaten als je synodale besluiten negeert, je eigen gang gaat en daardoor onhoudbare spanningen veroorzaakt?
Is het niet eerlijker je kerkverband te verlaten als je synodale besluiten negeert?