DJI: maatregelen voor sociale veiligheid in vrouwengevangenissen
De Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) neemt maatregelen om de sociale veiligheid in vrouwengevangenissen te vergroten. In een interview met de Volkskrant zegt directeur-generaal Wim Saris dat de dienst bijvoorbeeld stopt met het zogeheten visiteren van gedetineerden, waarbij de gevangenen zich moeten uitkleden om te controleren of ze iets mee naar binnen smokkelen. In plaats daarvan wil de DJI met bodyscans gaan werken, uiterlijk in maart volgend jaar.
Volgens Saris is visiteren met name voor vrouwelijke gedetineerden heel ingrijpend, omdat een groot deel van hen eerder slachtoffer is geweest van misbruik of huiselijk geweld. In het algemeen zijn mannen te lang als norm gehanteerd, zegt hij in de krant. „Vrouwengevangenissen zijn eigenlijk een tekortschietende kopie van mannengevangenissen. Daarom gaan we er meer rekening mee houden dat vrouwen in detentie specifieke behoeften hebben, op allerlei gebieden: van zorg tot seksualiteit. De balans tussen zorg en veiligheid is echt anders dan bij mannen.”
De maatregelen van de DJI volgen op een onderzoek naar de sociale veiligheid in vrouwengevangenissen dat de Universiteit Leiden in opdracht van de dienst heeft uitgevoerd, schrijft de Volkskrant. Dat onderzoek staat niet op zichzelf. Vorig jaar zei Mariëtte Hamer, de Regeringscommissaris seksueel grensoverschrijdend gedrag en seksueel geweld, dat het risico op seksueel wangedrag in vrouwengevangenissen heel hoog is en de drempel om dat te melden „extreem hoog”.
Hamers pleidooi voor stevige maatregelen volgde op een vernietigend rapport van de Inspectie Justitie en Veiligheid over de vrouwengevangenis in het Utrechtse Nieuwersluis, waar gedetineerden slachtoffer bleken van structureel seksueel grensoverschrijdend gedrag vanuit het personeel. De slachtoffers durfden dat vaak niet te melden, omdat ze bang waren niet te worden geloofd of om te worden overgeplaatst naar een andere gevangenis.
Saris zegt in de Volkskrant dat gedetineerden niet meer standaard worden overgeplaatst na een ongegronde klacht. Verder vindt de DJI-baas dat het taboe op seksualiteit moet verdwijnen, zodat seksueel grensoverschrijdend gedrag eerder wordt herkend en bespreekbaar wordt. „Ik denk dat we veel ongemak kunnen wegnemen door duidelijker beleid te formuleren en collega’s op de werkvloer niet alles te laten oplossen”, stelt hij.