De NAVO gaat „terugvechten” tegen ondermijnende aanvallen, zei NAVO-topman Mark Rutte na afloop van het topoverleg met de leiders van Duitsland, Polen, Denemarken, Finland, Zweden, Estland, Letland en Litouwen. NAVO-schepen, sinds vorige week onder leiding van het Nederlandse fregat de Tromp, bewaken de zee waar steeds vaker kabels en pijpleidingen lijken te worden stukgetrokken. De patrouilles op de uitgestrekte wateren worden uitgebreid, kondigde Rutte aan.

Het westerse militaire bondgenootschap gaat voor de operatie ‘Baltische Schildwacht’ zijn „hele arsenaal aan mogelijkheden benutten”, zei Rutte na afloop van de top. Met onder meer „een kleine vloot van zeedrones om in versterkte bewaking en afschrikking te voorzien”. De operatie valt onder de hoogste NAVO-commandant in Europa.

De NAVO-landen gaan naar Fins voorbeeld ook kordater optreden tegen de vaak duistere schepen die Rusland gebruikt om westerse sancties te ontduiken en die het de laatste tijd op onderzeese infrastructuur lijken te hebben gemunt. Finland dirigeerde een schip dat belangrijke kabels zou hebben stukgetrokken vorige maand naar een Finse haven, doorzocht het en legde het aan de ketting.

Finland gaat de bondgenoten bijpraten over die aanpak, beloofde president Alexander Stubb, die lof krijgt toegezwaaid van Rutte en de Estse premier Kristen Michal. „De Finse houding zou een ijkpunt moeten zijn” voor de andere Oostzeelanden, vindt Michal. „We moeten alles aangrijpen wat de wet ons toestaat” en zo nodig „betere regels” opstellen.

„Kapiteins moeten begrijpen dat het bedreigen van onze infrastructuur gevolgen zal hebben”, waarschuwde Rutte. „Inclusief aan boord gaan, beslaglegging en arrestatie. Finland heeft laten zien dat krachtig optreden binnen de wet mogelijk is.”

Schepen in internationale wateren mogen in principe niet geënterd en doorzocht worden. Maar Finland en Estland zien naar eigen zeggen toch kans om tegen de Russische schepen, vaak roestbakken die niet alleen voor sabotage maar ook voor milieurampen doen vrezen, op te treden. Estland doorzocht afgelopen tijd volgens Michal al zeven schepen.