Het lokale energiebedrijf Tirasteploenergo heeft inwoners gevraagd zich warm te kleden, te proberen om samen met familieleden in één kamer te gaan zitten en dekens of dikke gordijnen voor de ramen en balkondeuren te hangen. Ook wordt aangeraden zo mogelijk elektrische kachels te gebruiken.

Zoals aangekondigd is de levering van Russisch gas aan Europa via Oekraïne op nieuwjaarsdag om 06.00 uur Nederlandse tijd gestopt. Een overeenkomst die de gasstroom tijdens de oorlog bijna drie jaar heeft gegarandeerd, liep woensdag af, waardoor de levering van gas stopt. Dinsdag werd er al minder gas getransporteerd naar Europa via Oekraïne.

De onderbreking van de gastoevoer was meteen voelbaar in het voornamelijk Russischsprekende gebied met ongeveer 450.000 inwoners, dat zich begin jaren 90 afscheidde van Moldavië tijdens het uiteenvallen van de Sovjet-Unie.

De temperatuur in Tiraspol, de hoofdstad van Transnistrië, was woensdag 4 graden. Olga, een 42-jarige moeder van twee kinderen die in een flatgebouw in de stad woont, heeft tegen persbureau Reuters gezegd dat er vrijwel geen warmte meer uit haar radiatoren kwam. „We hebben twee kamers  in gereedheid gebracht voor deze noodsituatie en daar in elektrische kachels geplaatst, aangezien ons is beloofd dat we niet van de elektriciteit worden afgesloten”, liet ze weten. „Zo houden we het vol, in de hoop dat deze situatie met gas tijdelijk is en dat Transnistrië snel weer gas zal hebben.”

De Europese Commissie heeft woensdag beklemtoond dat Europa voorbereid was op het besluit van Gazprom. De aanvoer van aardgas is „flexibel” en er zijn volgens de commissie voldoende alternatieven om gas dat niet uit Rusland komt, naar het midden of oosten van Europa te leiden via andere aanvoerroutes.

De weinige overgebleven afnemers van Russisch gas in de Europese Unie, zoals Slowakije en Oostenrijk, hebben inmiddels alternatieve leveringen geregeld. Marktkenners verwachten dan ook minimale gevolgen van het stopzetten van de Russische gasstroom voor de gasprijzen. Het wegvallen van de gasstroom zou vooral geopolitiek van groot belang zijn.

Moldavië

In Moldavië lijkt stopzetting van de gasleveringen via Oekraïne wel voor problemen te zorgen. De nationale noodtoestand is uitgeroepen uit vrees voor gastekorten. Moldavië wilde graag via een alternatieve route alsnog gas uit Rusland afnemen, maar Gazprom weigerde akkoord te gaan in verband met onbetaalde schulden van Tiraspol. Critici vermoeden echter dat Rusland zich ergert aan de pro-Europese koers van de Moldavische regering en daarom niet wilde meewerken.

Rusland heeft vorig jaar ongeveer 15 miljard kubieke meter gas via Oekraïne geleverd, slechts 8 procent van de piek van Russische gasstromen –via verschillende routes– naar Europa in 2019. Het land heeft zijn gasexport naar andere landen, vooral China en India, in de afgelopen jaren sterk verhoogd. Rusland levert nog steeds gas aan landen als Servië en Hongarije via een andere pijpleiding, TurkStream, die niet door Oekraïne loopt. Maar die verbinding is niet toereikend om het volledige verlies van de route door Oekraïne te compenseren.