Nieuws in beeld

Westerscheldetunnel. beeld Bing van Scheyen

Westerscheldetunnel. beeld Bing van Scheyen

Met een druk op de knop is de Westerscheldetunnel sinds maandag tolvrij. beeld Bing van Scheyen

Tolpoortjes bij Westerscheldetunnel. beeld Bing van Scheyen

Maandag even voor drieën maken minister Madlener (PVV) en gedeputeerde Van der Maas (SGP) zich op om samen met een druk op de knop de Westerscheldetunnel tolvrij te maken. De provincie heeft er een feestje van gemaakt. Veel genodigden verzamelen zich op de loopbrug boven de tolpoortjes op het tolplein van de Westerscheldetunnel. Er zijn hapjes en drankjes. Minister Barry Madlener (Infrastructuur en Waterstaat), provinciebestuurder Harry van der Maas (Mobiliteit) en waarnemend Zeeuws commissaris van de Koning Hugo de Jonge staan in toespraken stil bij het historische moment: vanaf 30 december 2024 is de in 2003 geopende Westerscheldetunnel tolvrij voor personenauto’s, motoren en kleine bussen en vrachtwagens die lager zijn dan 3 meter.

Even later, beneden op het tolplein, posteren Madlener en Van der Maas bij een grote rode knop op een zuil in een met ballons versierde laan van het tolplein. De Jonge telt hardop van tien naar nul. Bij nul gaat de slagboom, onder het geluid van met gierende banden optrekkende auto’s, automatisch omhoog en verschijnt op het matrixbord boven het tolpoortje: Tolvrij.

Antieke auto’s

Zeeland schrijft geschiedenis. Geheel daarmee in overeenstemming mogen de fraaie antieke auto’s van een Zeeuwse oldtimerclub als eerste gratis door het tolpoortje.

Acht jaar eerder dan aanvankelijk gepland is de tunnel nu gratis voor personenvervoer. Trucks moeten voorlopig wel tol blijven betalen. Het deels afschaffen van de tol betekent wel dat het Rijk het gat in tolinkomsten tussen nu en 2033 moet dichten met een bijdrage van 146,5 miljoen euro. Rijk en provincie sloten hierover een akkoord.

In Zeeland werd het als onrechtvaardig ervaren dat je, zoals Van der Maas maandag zei, „alleen door te betalen een stukje Nederland, namelijk Zeeuws-Vlaanderen, in of uit kon”. Commissaris Hugo de Jonge: „We hebben ons suf betaald aan tol.” Zelf Zeeuw, brengt De Jonge maandag in herinnering dat de Zeeuwen destijds, bij de komst van de tunnel in 2003, met weemoed afscheid hadden genomen van de autoveerboten –de vroegere oeververbindingen over de Westerschelde– „al was het alleen al vanwege de smakelijke kroketten en erwtensoep die je in de salons aan boord kon bestellen. Maar nu we afscheid nemen van de tol, zal niemand daar om rouwen.”

Wens

Van der Maas stelt vast dat „een langgekoesterde wens in vervulling gaat. Dit is een feestelijk moment voor Zeeland en de Zeeuwen.” Hij besluit: „Beste mensen, het is gelukt”, waarop de gedeputeerde enthousiast met gebalde vuisten de armen ten hemel heft.

Minister Madlener maakte bekend dat sinds de opening van de tunnel in 2003 er maar liefst 137 miljoen ritten doorheen zijn gemaakt. Het jaar 2024 was volgens de minister het drukste in het bestaan van de oeververbinding. Er waren dit jaar 8,7 miljoen passages door de tunnel, tegen 8,2 miljoen in 2023.

Judith de Kok (52) uit Vlissingen is ontzettend blij dat de tol is afgeschaft, zegt ze desgevraagd. Ze is ambulant verpleegkundige en gedragstherapeutisch medewerkster bij Emergis, een Zeeuwse organisatie voor geestelijke gezondheidszorg. „Vier keer per week rijd ik heen en terug door de tunnel”, legt De Kok uit. „Want de hoofdlocatie van het team Zeeuws-Vlaanderen van Emergis waarvoor ik werk, zit bij het ziekenhuis Zorgsaam in Terneuzen.”

Niet uit eigen zak

Gelukkig hoefde De Kok nooit de tol die ze aan al die tunnelritten kwijt was, uit eigen zak te betalen, maar kon de Zeeuwse het bedrag declareren bij haar werkgever. „Ik denk dat het vooral voor werkgevers in Zeeuws-Vlaanderen met veel werknemers aan de ‘overkant’ enorm veel geld gaat schelen nu er geen tol meer geheven wordt. Denk bijvoorbeeld aan multinational Dow Benelux in Terneuzen.”

Bij Emergis werken in totaal zo’n duizend mensen, zegt De Kok. Zelf schat ze dat ze in totaal zo’n 1100 euro per jaar kwijt was aan tol. „Ik schat dat ongeveer eenderde van de Emergis-medewerkers voor hun werk door de tunnel moet. Als je dan voor het gemak even uitgaat van driehonderd mensen en dat aantal vermenigvuldigt met 1100 euro, kom je toch al snel aan een besparing van 330.000 euro op jaarbasis. Maar denk eens aan de inwoners zelf. Sportclubs die elke zaterdag naar de overkant moeten, mensen die op familiebezoek willen of mantelzorg verlenen aan de overkant, ze hoeven nooit meer een kaartje te kopen bij de tolhuisjes op het tolplein. En er waren trouwens ook organisaties en bedrijven die niet alle tolkosten vergoedden voor hun medewerkers.”

Korting

De Kok gebruikte een zogenaamde t-tag. Dat is een apparaatje met een sensor dat je achter de voorruit van je auto moest plaatsen. De slagbomen gingen dan automatisch omhoog als je de tunnel naderde. Omdat ze een regelmatige gebruiker van de Westerscheldetunnel was, kreeg De Kok korting op de tol. „Maar ik ben toch wel blij dat ik nu van de administratieve rompslomp af ben. Want voor het gebruik van de t-tag moest ik altijd eerst zelf uit eigen zak een bedrag storten. De gemaakte tolkosten –gemiddeld ongeveer 110 euro per maand– die automatisch door de tunnelexploitant werden afgeschreven, moest ik bij mijn werkgever declareren. Emergis betaalde dat bedrag vervolgens aan mij terug.”