Oudste christelijke inscriptie ten noorden van de Alpen gevonden
In Frankfurt am Main is de oudste christelijke tekst ten noorden van de Alpen aangetroffen. Het betreft een ruim 1700 jaar oude amulet met inscripties van onder andere de Naam van Jezus en een gedeelte uit Paulus’ Filippenzenbrief.
Dat meldt de website van de stad Frankfurt. De vondst is vorige week tijdens een persconferentie gepresenteerd.
De capsule met de beschreven folie van zilver was in 2018 al opgegraven door archeologen op de locatie van de oude Romeinse stad Nida, waar nu Frankfurt ligt. Het graf waarin de amulet was gevonden, dateert uit de periode tussen 230 en 270 na Christus.
Volgens de website van Frankfurt is er nog nooit zo’n oud, authentiek bewijs geweest dat er in die periode in de Duitse gebieden christenen waren. Alle eerdere vondsten zijn minimaal zo’n vijftig jaar jonger. Tot nu toe kwam betrouwbaar bewijs van het christelijk leven ten noorden van de Alpengebieden van het Romeinse Rijk meestal pas uit de vierde eeuw na Christus.
Skelet
Het skelet van de man bij wie de amulet is aangetroffen, ligt op een Romeinse begraafplaats die tijdens de opgraving is blootgelegd. De capsule lag onder de kin van de man. Hij droeg deze waarschijnlijk aan een lint om zijn nek, als een gebedsriem die hem moest beschermen. Naast de amulet zijn er grafgeschenken, een wierookbeker en een kruik van gebakken klei gevonden.
Het Archeologisch Museum Frankfurt onderzocht de zilveren capsule met de broze zilverfolie. De inscriptie is een jaar na de vondst al ontdekt, maar in mei 2024 kon de tekst pas worden ontcijferd met behulp van een computertomograaf in het Leibniz-Zentrum für Archäologie in Mainz (Leiza). Een tomograaf maakt met röntgenstralen of andere energiebronnen gedetailleerde driedimensionale beelden van de binnenkant van een voorwerp, zodat dit niet beschadigd raakt.
Ongebruikelijk
Prof. dr. Markus Scholz van de Goethe-universiteit in Frankfurt ontcijferde de achttien regels die op de folie stonden. Volgens Scholz is het „ongebruikelijk voor die periode” dat de tekst in het Latijn is. „Dergelijke inscripties op amuletten werden meestal in het Grieks of Hebreeuws geschreven.”
Daarnaast is het volgens de Frankfurtse website „ongebruikelijk” dat er in deze inscriptie geen verwijzing is naar een ander geloof dan het christendom. Normaal gesproken staat in dit soort amuletten tot de vijfde eeuw een mengeling van verschillende religies beschreven. Vaak zijn er nog elementen uit het jodendom of heidense invloeden terug te vinden. Dit amulet is echter „puur christelijk”, aldus het nieuwsbericht.
In de tekst worden „de heilige Titus” en „Jezus Christus, de Zoon van God” genoemd. Verder staat er een verwijzing naar Titus 2:10-11.