Macron benoemt politiek veteraan tot premier
De Franse president Emmanuel Macron heeft François Bayrou, een veteraan uit het politieke centrum, naar voren geschoven als nieuwe premier. Hij volgt Michel Barnier op, die begin deze week na slechts drie maanden door de Franse Tweede Kamer naar huis werd gestuurd.
De 73-jarige boerenzoon uit de Pyreneeën is al meer dan veertig jaar actief in de plaatselijke en nationale politiek. Hij bekleedde meermaals ministerposten en deed drie keer –tevergeefs–mee aan de presidentsverkiezingen.
Op dit moment is Bayrou partijleider van centrumpartij Mouvement démocrate (MoDem) en burgemeester van de Zuid-Franse stad Pau. Bayrou en zijn partij gelden als trouwe bondgenoten van Macron.
De regering maakte de benoeming vrijdagmiddag in een persbericht bekend. Vrijdagmorgen werd de MoDem-leider op het Elysée ontvangen en donderdagavond hadden Macron en Bayrou al een telefoongesprek. Dat deed de geruchten over een aanstaande benoeming aanzwellen.
Toch dreigde de aanstelling op het allerlaatste moment in het water te vallen. De Franse krant Le Monde meldde vrijdagmorgen dat de ontmoeting tussen Macron en Bayrou niet goed verliep en de president in eerste instantie niet van plan zou zijn geweest Bayrou te benoemen. Uiteindelijk is hij dus toch overstag gegaan.
Begroting
Overigens leidde het proces rond de aanstelling tot grote frustratie in Frankrijk. Macron beloofde namelijk dinsdag dat een nieuwe premier binnen 48 uur benoemd zou worden. Dat werd vervolgens vrijdagmorgen en toen vrijdagmiddag.
Makkelijk gaat Bayrou het niet krijgen. De nieuwe premier moet namelijk een regering gaan samenstellen en dat is gezien de grote verdeeldheid –er zijn drie grote machtsblokken zonder absolute meerderheid– een lastige klus. Er moet bovendien een begroting voor 2025 komen en juist op dat punt werd Barnier door het parlement naar huis gestuurd.
Wel is er een duidelijk verschil tussen Bayrou en zijn voorganger. Barnier was rechts en hoopte op samenwerking met het radicaal-rechtse Rassemblement national (RN). Bayrou is echt een centrumpoliticus en is bereid samen te werken met gematigde partijen op zowel de linker- als rechterflank.
Bruggenbouwer
De belangrijkste vraag lijkt hoe Bayrou zal vallen bij de linkse en rechtse partijen. De president en zijn bondgenoten beschikken sinds de nationale verkiezingen van afgelopen zomer in de Assemblée nationale –de Franse Tweede Kamer–over slechts 211 van de 577 zetels. Daarom is steun van het linkse of rechtse blok in het parlement noodzakelijk om plannen erdoor te kunnen loodsen.
Wat pleit voor Bayrou, is dat hij als algemeen gerespecteerd geldt, gezien wordt als bruggenbouwer en ook op goede voet staat met Marine Le Pen, de voorvrouw van RN. Zo is Bayrou voor een evenredige vertegenwoordiging bij parlementsverkiezingen in plaats van het huidige districtenstelsel. Daar is ook Le Pens partij groot voorstander van.
Dat betekent niet dat de centrumpoliticus op onvoorwaardelijke steun van RN kan rekenen. Jordan Bardella waarschuwde kort na de aankondiging van het Elysée dat de minimumeisen die zijn partij aan het regeringsbeleid heeft gesteld dezelfde blijven en dat Bayrou in gesprek moet gaan met alle partijen. Wel voegde hij eraan toe dat zijn RN –die met 124 zetels een aardige vinger in de pap heeft– „geen onmiddellijke plannen” voor een motie van wantrouwen tegen de aanstaande regering heeft. Het radicaal-linkse La France insoumise liet al wel weten hoe dan ook tegen een kabinet onder leiding van Bayrou te zijn.