BuitenlandPolitieke crisis Zuid-Korea

Afzettingsprocedure president Zuid-Korea gestrand

Een afzettingsprocedure tegen de Zuid-Koreaanse president Yoon Suk-yeol heeft zaterdag niet de benodigde tweederdemeerderheid gehaald. Voorafgaand aan de stemming liepen bijna alle leden van zijn conservatieve Volksmachtpartij de zaal uit, waarmee ze die dus boycotten.

Casper van der Veen
7 December 2024 12:22Gewijzigd op 7 December 2024 17:42
Zuid-Koreanen wachten buiten het parlementsgebouw in Seoul de afzettingsprocedure tegen president Yoon Suk-yeol af. beeld AFP, Jung Yeon-je.
Zuid-Koreanen wachten buiten het parlementsgebouw in Seoul de afzettingsprocedure tegen president Yoon Suk-yeol af. beeld AFP, Jung Yeon-je.

Minstens 8 parlementariërs van deze partij moesten vóór stemmen om de procedure aan 200 van de 300 zetels te helpen. Bekend was al dat alle 192 liberale parlementsleden voor afzetting zouden stemmen. Tijdens de stemming verschenen twee conservatieve volksvertegenwoordigers: pianist en activist voor rechten van mensen met een handicap Kim Ye-ji en Ahn Cheol-soo, die zelf driemaal zonder succes namens de rechtse partij een gooi naar het presidentschap deed. De overige leden van de regeringspartij werden opgeroepen terug te keren naar de zaal, maar zonder succes.

De namen van alle 105 afwezige parlementariërs werden vervolgens één voor één voorgelezen door de voorzitter, waarna de aanwezigen die in herhaling scandeerden. Zij lijken hiermee te hebben willen benadrukken dat deze politici hun verantwoordelijkheid niet hebben willen nemen, maar in plaats daarvan de benen namen. Hierop keerde een conservatief parlementslid, Kim Sang-wook, terug om alsnog te stemmen – waarvoor hij aanvankelijk uitgebreid werd geprezen. Later bleek echter dat hij tegen afzetting had gestemd. Premier Han Duck-soo kwam zaterdag helemaal niet opdagen en werd om die reden door de voorzitter publiekelijk aan de schandpaal genageld.

Corruptie

Zelfs met drie conservatieven die van de partijlijn afweken, kwam de stemming zaterdag alsnog vijf mensen te kort om een tweederdemeerderheid te halen. De indieners van de afzettingsprocedure hielden de stemming open tot middernacht (16.00 uur Nederlandse tijd). In die tijd hadden parlementariërs die de stemming boycotten alsnog kunnen komen stemmen, maar dit gebeurde niet.

Voorafgaand aan de afzettingsprocedure tegen Yoon werd gestemd over het openen van een onderzoek naar diens echtgenote, Kim Keon-hee, wegens corruptie. Zij wordt ervan verdacht van het aannemen van een dure handtas en aandelenmanipulatie. **** Al bij deze stemming was het leeuwendeel van de conservatieven de zaal uitgelopen, waardoor die ook niet de vereiste tweederdemeerderheid haalde.

Afgelopen dinsdagavond riep Yoon de militaire noodtoestand uit, omdat „pro-Noord-Koreaanse en antistatelijke krachten” binnen de Zuid-Koreaanse politiek hem het regeren onmogelijk zouden maken. Hij noemde als reden democratisch verlopen kwesties als het afwijzen van begrotingsvoorstellen en starten van afzettingsprocedures door de liberale oppositie, die een absolute meerderheid in het parlement heeft. Na drie uur stemden alle aanwezige parlementsleden voor het beëindigen van de militaire noodtoestand en nog eens drie uur later trok Yoon die weer in.

Woensdag dienden oppositiepartijen een voorstel in om een afzettingsprocedure te starten tegen Yoon. Aanvankelijk leek diens conservatieve partij die niet te willen steunen, maar vrijdag maakte partijleider Han Dong-hoon een draai van 180 graden toen bleek dat de president plannen had gehad om prominente politieke figuren te laten arresteren – onder wie hemzelf. De Nationale Veiligheidsdienst zou hebben geweigerd de arrestatie uit te voeren. Han zei vrijdag dat Yoon moest aftreden, waarmee de weg vrij bleek voor een succesvolle afzettingsprocedure. Zaterdag bleek zijn partij die toch niet te steunen.

Excuses

Sinds de poging tot machtsgreep had Yoon zich nauwelijks in het openbaar vertoond, al waren hoge politici wel bij hem langsgegaan voor overleg. Zaterdagochtend gaf hij een zeer korte toespraak, waarin hij excuses aanbood voor het „ongemak” dat het uitroepen van de militaire noodtoestand had veroorzaakt. Hij beloofde het niet nog eens te doen en wat van zijn taken over te hevelen naar zijn partij, zonder dit te verduidelijken. De speech duurde zo kort dat veel Zuid-Koreanen klaagden dat ze de livestream gemist hadden. Partijleider Han Dong-hoon zei na de toespraak dat Yoon nog steeds vervroegd moet aftreden, maar voegde hieraan toe dat hij zou nadenken over de beste manier waarop dit kan gebeuren. Mogelijk werken de twee heren aan een plan om Yoon te laten opstappen zonder dat hij afgezet wordt.

Uit een opiniepeiling blijkt bijna driekwart van de Zuid-Koreanen voor het afzetten van Yoon te zijn. Voor het uitroepen van de militaire noodtoestand bleek uit opiniepeilingen dat nog maar 19 procent van de Zuid-Koreanen zijn beleid steunt. Na de mislukte machtsgreep is dat gedaald naar 13 procent. Zaterdag hadden honderdduizenden demonstranten zich in de hoofdstad Seoul verzameld. Bekende Zuid-Koreanen als winnares van de Nobelprijs voor de Literatuur Han Kang en filmregisseur Bong Joon-ho riepen op tot het aftreden van Yoon.

De gefnuikte stemming van zaterdag is nog niet het einde van de pogingen Yoon af te zetten. Maandag kan de liberale oppositie een nieuwe afzettingsprocedure lanceren en waarschijnlijk doet zij dat ook. Daarnaast klinken de roep vanuit de maatschappij richting Yoon om op te stappen steeds luider, waaronder van de leider van zijn eigen partij. Voorlopig kan Yoon doorgaan als president, maar de kans dat hij zijn termijn tot 2027 uitzit, lijkt klein.

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer