Ruim vier op de vijf basisschoolleerlingen (84 procent) halen het fundamentele niveau 1F, aldus de inspectie. Van deze groep haalt 33 procent ook het hogere streefniveau 1S. In het speciaal basisonderwijs worden de niveaus veel minder gehaald: 16 procent haalt 1F en maar 2 procent 1S.

Wie niveau 1F heeft, kan met eenvoudige getallen rekenen. Wie 1S beheerst, weet al raad met ingewikkeldere getallen en kan ook meerdere denkstappen zetten. Scholieren die doorstromen naar vmbo-g/t, havo of vwo zouden eigenlijk wel niveau 1S moeten hebben voordat ze naar de middelbare school gaan.

In het verleden stelde een speciale commissie dat 65 procent van alle leerlingen in het primair onderwijs (bo en sbo) niveau 1S zou moeten kunnen halen. „In 2023 lagen de prestaties dus flink onder deze ambitie”, ziet de inspectie. Met name opgaven waarbij meerdere sommen moeten worden gemaakt, zoals aftrekken van meerdere breuken, worden lastig gevonden.

Intussen zijn woensdag de resultaten van het Masterplan basisvaardigheden en het Nationaal Programma Onderwijs naar de Kamer gegaan. „Scholen vinden de weg omhoog als het gaat om de leerprestaties van leerlingen op de basisvaardigheden. Tegelijkertijd blijft de urgentie groot om deze prestaties te verbeteren, met name in het voortgezet onderwijs”, constateert het ministerie daaruit. In de onderbouw van het gehele middelbare onderwijs blijven de prestaties sinds corona namelijk „jaar op jaar” dalen. Die daling is bij Nederlandse taal „duidelijk groter” dan bij rekenen-wiskunde, aldus het departement.

Een en ander is echter niet helder terug te zien in slechtere eindexamencijfers. Die zijn weer vergelijkbaar met de cijfers van voor corona. „Een mogelijke verklaring is dat meer leerlingen een jaar eerder zijn blijven zitten.”