„Het is vandaag, 21 november 2024, 330 jaar geleden dat iemand geboren werd die met zijn geschriften een grote invloed zou hebben en daarmee de basis heeft gelegd van wat wel genoemd kan worden de tweede revolutie tegen God (…) Zo’n 1700 jaar na het begin van de christelijke jaartelling werd de man geboren die het verlichtingsdenken propageerde: de Fransman Voltaire (1694-1778), in werkelijkheid François Marie Arouet geheten.

Voltaire beschuldigde gereformeerde theologen ervan dat zij de mens in een slecht daglicht plaatsen en de grootst mogelijke moeite doen om ons allemaal zondig en slecht te doen lijken. Bij Voltaire is niet God, maar de mens het middelpunt. Daardoor was hij zeer aardsgericht en dichtte hij: Het aardse paradijs is waar ik ben. (…)

Voltaires gedachten zijn als gif, dat het denken van de mens heeft geïnfecteerd. En dat gif werkt nog steeds door, ook onder ons. Ik noem een paar voorbeelden.

• God bestaat, maar ik zorg voor mijzelf. We gaan naar de kerk, we vieren over enkele weken Kerstfeest en erkennen dat God de Schepper is. Maar we bannen Hem uit onze dagelijkse gedachten. We maken onze eigen keuzes en hebben onze eigen mening, maar de basis daarvan is ons eigen verstand. We lezen de Bijbel, maar zien Gods Woord niet meer als (het enige) richtsnoer.

• We moeten van het leven maken wat we kunnen. Onze huizen zijn paleizen, onze vakanties zijn luxueus en geen middel om tot rust te komen, maar het doel waarvoor we werken; er wordt veel geld uitgegeven aan overdadige maaltijden in eetgelegenheden, onze auto’s zijn er niet zozeer om ons te vervoeren, maar het zijn statussymbolen. Het hier en nu is geen voorbereidingstijd, maar levensvervulling en -doel.

• We houden vast aan onze waarheden, maar als anderen andere keuzes maken dan is dat geen probleem. Onder invloed van allerlei invloedrijke personen op sociale media vinden we dat vrienden die andere wegen gaan, daar de ruimte voor moeten hebben. Wij hebben de waarheid toch ook niet in pacht, zo oordelen we dan… Hebben we niet in de gaten dat het gif van de zonde zijn verwoestende werk doet?

• Gezag is afhankelijk van de persoon en daarom niet vanzelfsprekend. We vergeten dat het gezag van God komt en dat Hij dat gezag heeft gelegd op schouders van mensen. Mensen kunnen zich dat gezag onwaardig maken, dat is zeker waar! Maar dat God door mensen regeert mogen we niet uit het oog verliezen. Het vijfde gebod is niet voor niets het eerste gebod van de tweede tafel van de Tien Geboden des Heeren.

(…) Voltaire houdt ons ondanks alles een spiegel voor: „De meeste mensen leven zonder geleefd te hebben.” Wat hij ermee bedoeld heeft, zal duidelijk zijn. Ik heb enkele voorbeelden genoemd, waarvan we ons kunnen afvragen: als ik zo leef en sterf, heb ik dan wel geleefd? Ja, we hebben geademd, we zijn misschien van betekenis geweest voor anderen, maar is ons leven werkelijk betekenisvol geweest? Wat houdt dan een betekenisvol leven in? Dat heeft de Heere Jezus Zelf omschreven: God liefhebben boven alles, en onze naaste als onszelf. Dat is geen ik-gericht leven, maar een leven gericht op onze Schepper, Onderhouder en Regeerder, én op onze naaste.”
T. Vlot besteedt in De Wachter Sions (orgaan van de Gereformeerde Gemeenten in Nederland) aandacht aan het gedachtegoed van de Franse verlichtingsfilosoof Voltaire (1694-1778).