Situatie Oekraïne na duizend dagen oorlog somberder dan ooit
De situatie in Oekraïne oogt somberder dan ooit. De onzekerheid over de oorlog, vandaag precies duizend dagen oud, neemt toe. Poetin dreigt te winnen.
De strijd aan het front in Oekraïne woedt in alle hevigheid. Dag in, dag uit. De oorlog verslaat zijn duizenden, tienduizenden én honderdduizenden. Oekraïne schat het aantal gesneuvelde en gewonde Russische militairen na duizend dagen op pakweg 724.000.
Rusland boekt al maanden terreinwinst langs het gehele, 1100 kilometer lange front, ook al is de winst marginaal. Een doorbraak blijft uit. De Russische verliezen zijn, met soms meer dan 1900 man per dag, weerzinwekkend hoog. Russen dienen als kanonnenvlees.
Aan het front heerst al maanden een soort patstelling, toch neemt de dynamiek eromheen toe. Oekraïne verrast begin augustus met een offensief in de Russische regio Koersk en verovert in korte tijd honderd dorpen en 1500 vierkante kilometer gebied. Rusland herovert pakweg 40 procent.
Oekraïne toont met het offensief aan dat er geen rode lijnen zijn ten aanzien van Rusland; of dat die steeds verder opschuiven. Vernietigende reacties van de Russen blijven immers uit bij de levering van westerse tanks, van luchtafweer, van jachtvliegtuigen.
Noord-Koreanen
Rusland kampt na duizend dagen oorlog met ongekende grote tekorten aan manschappen – net als Oekraïne. De Russische verliezen zijn groter dan de aanwas van rekruten. De Russische president Vladimir Poetin sluit daarom een pact met de Noord-Koreaanse leider Kim Jong-un voor wederzijdse militaire steun.
Rusland breidt daarmee de oorlog uit tot een internationaal conflict, een ernstige escalatie. Noord-Korea stuurt zeker 10.000 manschappen voor inzet tegen de Oekraïners in Koersk; ongetwijfeld mét toestemming van China. Westerse inlichtingendiensten houden serieus rekening met uitbreiding naar 100.000 man.
De Oekraïense president Volodymyr Zelensky hamert maandenlang op de inzet van westerse langeafstandsraketten voor aanvallen diep in Rusland. Atacms, Scalp, Storm Shadow, Taurus. Tevergeefs. De VS weigeren. Uit angst voor escalatie. Oekraïne vecht daarom met één hand op de rug.
Onverwacht vindt zondag een ommezwaai plaats. Washington geeft toestemming voor (beperkte) inzet van Amerikaanse raketten op doelen ver in Rusland. Duizend dagen te laat, klagen critici. Ook het VK en Frankrijk zijn om, maar Duitsland blijft hardnekkig weigeren. Russische politici reageren woest op de westerse omslag, die volgens hen regelrecht leidt tot een Derde Wereldoorlog.
Gekissebis
Ook op politiek front is de onzekerheid na duizend dagen groot. De aantredende Amerikaanse president Donald Trump claimt de oorlog in 24 uur te zullen beëindigen, ook al zegt hij niet hoe. Trumps belofte de steun aan Oekraïne te decimeren, leidt in Europa tot grote onrust.
Europese lidstaten zijn echter vooral bezig met hun eigen gekissebis, terwijl het gezamenlijke front steeds meer barsten vertoont. Bondskanselier Olaf Scholz belt, tot ongenoegen van bondgenoten, twee uur lang met Poetin. Moskou reageert luttele uren later met een van de grootste raket- en droneaanvallen.
De roep om een deal met Poetin na duizend dagen oorlog neemt toe. In Oekraïne, in Europa, in de VS. Poetin is echter niet geïnteresseerd in een staakt-het-vuren, integendeel. De Russische president dreigt na ‘Oekraïne’ zijn kruistocht voort te zetten. De Baltische staten voelen de hete adem al in hun nek. Zweden en Finland waarschuwen burgers openlijk voor oorlog.
De drang naar een deal, dan maar op gunstige voorwaarden voor Poetin, groeit. Oekraïne dreigt daarmee na duizend dagen volledig met de rug tegen de muur te komen staan. Waarmee Poetin wint. En China, Noord-Korea en Iran het gevoel krijgen meer speelruimte te hebben dan ooit.