De Amerikaanse versoepeling is ingegeven door de inzet van minstens 10.000 Noord-Koreaanse militairen in Rusland bij de oorlog tegen Oekraïne, bericht The Washington Post zondag op basis van twee hoge Amerikaanse functionarissen. Het Witte Huis weigert commentaar.

De Amerikaanse toestemming betekent dat Oekraïne Amerikaanse Atacmsraketten (bereik 300 kilometer) mag inzetten op Russisch grondgebied. Het gps-geleide raketsysteem kan worden uitgerust met clustermunitie of conventionele kernkoppen. Oekraïne maakt al gebruik van Atacms met een korter bereik.

Oekraïne zou van plan zijn al de komende dagen de eerste langeafstandsaanvallen uit te voeren. De Oekraïense president Volodymyr Zelensky hamert al lange tijd op de noodzaak om Russische aanvoerlijnen, vliegbases, munitiedepots en commandoposten ver achter het front uit te schakelen. Bovendien wil hij daarmee zijn positie bij eventuele vredesonderhandelingen versterken.

„Inzet Amerikaanse raketten voor lange afstand is grote stap richting Derde Wereldoorlog”  - Vladimir Dzjabarov, lid Russisch hogerhuis

De stap van de Amerikaanse president Joe Biden komt twee maanden voor het aantreden van Donald Trump. De nieuwe president stuurt aan op een snelle beëindiging van de oorlog. Trump heeft nog niet uitgelegd hoe, maar lijkt steun aan Oekraïne te willen stopzetten of sterk te verminderen.

Volgens prominente Russen escaleert de oorlog door het Amerikaanse besluit. „Dit is een hele grote stap richting het begin van de Derde Wereldoorlog”, zegt Vladimir Dzjabarov, adjunct-hoofd van de commissie internationale zaken van het Russische hogerhuis. President Vladimir Poetin zei in september al dat Amerikaanse toestemming zou betekenen dat het Westen oorlog voert tegen Rusland.

Impact

De grote vraag is wat de impact van het Amerikaanse besluit is. Is de inzet van langeafstandsraketten een game changer, een definitieve omslag aan het front? Het antwoord is nee; geen enkel wapensysteem is een game changer. Tegelijkertijd vormen de Atacms een belangrijke aanvulling op het wapenarsenaal van Oekraïne.

Niet duidelijk is wat de Amerikaanse toestemming exact inhoudt. Details daarover zijn nog niet naar buiten gekomen. Naar verluidt mag Oekraïne de langeafstandsraketten alleen inzetten in Koersk, ook tegen Noord-Koreanen, maar niet buiten de Russische regio.

Bovendien is de vraag hoeveel Atacms Oekraïne krijgt. Een handjevol raketten zet geen zoden aan de dijk. Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk geven volgens de Franse krant Le Figaro Oekraïne nu ook groen licht voor de inzet van hun Scalp- en Storm Shadowraketten voor doelen ver over de grens. Verder is de vraag of Duitsland nu ook Taurusraketten levert. Met een bereik van 500 kilometer vormen deze raketten een belangrijke aanvulling voor Oekraïne. In Duitsland ligt het besluit politiek echter erg gevoelig.

De Amerikaanse toestemming heeft bijna drie jaar op zich laten wachten ten koste van honderdduizenden levens, klagen Westere militaire analisten. Bovendien heeft Rusland door het late besluit de nodige voorzorgsmaatregelen kunnen nemen, bijvoorbeeld de verplaatsing van jachtvliegtuigen. Toch komen nog altijd zo’n 250 niet-verplaatsbare doelen binnen handbereik als Oekraïne de raketten ook buiten Koersk mag inzetten.

De Russische reactie dat de oorlog hierdoor escaleert, is niet vol te houden; zeker niet na de Russische internationalisering van de oorlog door inzet van 10.000 Noord-Koreanen, met een mogelijke uitbreiding naar 100.000. Bovendien heeft Rusland zondag nog 120 raketten op Oekraïne afgevuurd; een van de grootste aanvallen op de energie-infrastructuur.

Het Amerikaanse besluit is volgens analisten daarom niet escalerend. De VS halen hiermee slechts een achterstand in op wat Rusland vanaf dag één in de oorlog heeft gedaan.