„Ik heb echt moeite met de willekeur”, verzuchtte CDA’er Inge van Dijk in het debat. Niet alleen omdat het kabinet allerlei uitzonderingen binnen sectoren invoert, maar ook omdat het geen onderzoek doet naar de effecten, waar dat op andere momenten als vereiste wordt gezien.

Zo’n onderzoek zou goed zijn, zei ook Jimmy Dijk (SP) maar hij heeft het naar eigen zeggen niet nodig. Het gevolg van deze „oliedomme maatregel” is wat hem betreft „gewoon glashelder: minder leesvaardigheid, minder samenleving”. Daarnaast worden mensen met „lage en bescheiden middeninkomens” harder geraakt, zei Dijk. Het aanwezige publiek applaudisseerde daarvoor, wat tot ingrijpen door de voorzitter leidde.

Heinen wees er juist op dat een lager btw-tarief een generieke ingreep is, die dus ook terechtkomt bij mensen met veel geld. Maar hij kon de tegenstanders niet overtuigen. Zo zei D66-Kamerlid Hans Vijlbrief dat zijn partij tegen het belastingplan zal stemmen „als dit zo blijft”. Hij noemde de maatregelen „willekeurig en onuitlegbaar”.

Zonder steun van de oppositie, krijgt het kabinet het pakket mogelijk niet door de Eerste Kamer. Van Dijk (CDA) en Vijlbrief (D66) zeiden dan ook dat ze voorlopig „nog niet uitgebtw’d” zijn. De tijd begint wel te dringen: de Tweede Kamer stemt donderdag over het belastingplan.

Heinen zei nog maar eens dat hij weinig mogelijkheden ziet om van de verhoging af te zien, en dat ook de Kamer niet tot een meerderheid komt voor een alternatief. De bewindsman, die de afgetreden staatssecretaris Folkert Idsinga verving in het uitgestelde debat, wees er ook op dat het kabinet al enkele maatregelen nam om de oppositie tegemoet te komen. Zo is de versobering van de giftenaftrek grotendeels teruggedraaid, worden de gratis schoolmaaltijden doorgezet en krijgen scholen compensatie voor het hogere btw-tarief op schoolboeken.

Vanuit de oppositiebankjes werd opgemerkt dat de regeringspartijen zich erg stil hielden. Geen van de coalitiepartijen PVV, VVD, NSC en BBB mengde zich in het debat over de btw.