Vrouwenlichaam gaat anders om met pijn dan mannenlijf
Mannen en vrouwen verschillen in de manier waarop hun lichaam omgaat met pijn, blijkt uit nieuw onderzoek. Dat verklaart mogelijk waardoor vrouwen vaker met chronische pijn kampen dan mannen.
Vrouwen hebben bijna twee keer zo vaak last van chronische pijn als mannen, bleek recent uit onderzoek van Ipsos I&O in opdracht van de Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie. Pijnspecialist Michel Terheggen kon niet goed verklaren waarin dat verschil zit. „Vermoedelijk komt dat door een samenspel van psychische en lichamelijke factoren”, zei hij vorige week in deze krant.
Onderzoek dat onlangs werd gepubliceerd in vakblad PNAS Nexus suggereert dat het verschil in pijnervaring niet tussen de oren zit, maar daadwerkelijk een fysieke oorzaak heeft. Bij mannen neemt de pijn af door zogeheten opioïden, lichaamseigen stoffen die op dezelfde manier werken als de pijnstiller morfine. Bij vrouwen werkt pijnverlichting volgens de wetenschappers echter via een ander biologisch mechanisme. Welke dat is, hebben ze niet onderzocht.
De onderzoekers gingen op een bijzondere manier te werk. Ze lieten proefpersonen pijn lijden door een heet apparaat enige tijd tegen hun kuiten te houden. Sommige proefpersonen moesten bovendien liggend een van hun benen optillen totdat hun rug zeer deed. Vervolgens gingen ze mediteren op basis van mindfulness, een methode die de pijn moet verlichten.
Vooraf kregen de deelnemers een hoge dosis naloxon per infuus in de arm toegediend. Naloxon is een stofje dat de werking van opioïden in het lichaam tegengaat.
Bij vrouwen nam de pijn tijdens het mediteren af, ook als ze naloxon kregen. Bij mannen was dat echter niet het geval. De pijn nam bij hen alleen af als ze geen naloxon kregen toegediend. De wetenschappers maken hieruit op dat opioïden wel bij mannen een rol spelen bij pijnvermindering, maar niet bij vrouwen.
„Deze resultaten onderstrepen de noodzaak van meer geslachtsspecifieke pijntherapieën, omdat veel behandelingen die we gebruiken niet zo goed bij vrouwen werken als bij mannen”, verklaart dr. Fadel Zeidan, docent anesthesiologie aan de universiteit van Californië in San Diego, in ScienceDaily. Hij vermoedt ook dat vrouwen eerder verslaafd raken aan opiaten zoals morfine, doordat ze er minder op reageren en daardoor een hogere dosis nodig hebben om pijnverlichting te ervaren.
„Heel interessant”, reageert pijnspecialist Terheggen van Rijnstate desgevraagd op het onderzoek. Hij vindt het echter nog te vroeg om te stellen dat dit dé verklaring is voor het hoge percentage vrouwen met chronische pijn. Daarvoor is volgens hem meer onderzoek nodig. Ook ziet hij nog geen reden om patiënten voortaan anders te behandelen.
