De bewindsvrouw debatteerde maandag met de Tweede Kamer over haar wetsvoorstel om vast te leggen dat er in de toekomst minder fosfaat en mest mag worden geproduceerd vanuit de veehouderij. Naast nieuwe nationale plafonds voor fosfaat- en stikstofproductie komen er ook lagere maxima per veehouderijsector.

Ook regelt het voorstel dat in bepaalde gevallen bij handel in fosfaat- en dierrechten een deel van die rechten wordt ingenomen. Blijven boeren toch te veel fosfaat en/of stikstof produceren, kan de consequentie zijn dat boeren gedwongen vee van de hand moeten doen, een zogenoemde generieke korting.

Wiersma heeft ervoor gekozen de plafonds van de verschillende sectoren niet in gelijke mate te laten dalen. In plaats daarvan heeft de minister gekeken welke reductie er nog nodig is nadat de geschatte animo voor twee grote uitkoopregelingen is ingecalculeerd. Die restopgave heeft ze vervolgens verdeeld over de verschillende sectoren. Dit leidde tot onvrede bij de varkens- en pluimveehouderij.

SGP en CDA willen het wetsvoorstel van Wiersma zo aanpassen dat er in die twee sectoren geen rechten worden afgeroomd. Ook verhogen ze de plafonds voor beide sectoren een beetje, vooral ten koste van de melkveesector. ChristenUnie en CDA willen jonge boeren uitzonderen van afroming, en GroenLinks-PvdA biologische boeren. Daar staat tegenover dat de linkse combinatie in andere gevallen juist een hoger percentage wil afromen in de varkens- en pluimveehouderij.

Risico

Wiersma ontraadde al deze amendementen. „Elke uitzondering op dit voorstel zal leiden tot minder reductie en verhoogt het risico op een generieke korting”, aldus de minister. Ook méér afroming, zoals ook haar voorganger Piet Adema voorstelde, ziet de minister niet zitten. „Ik vind dat dit qua afroming het maximale is wat je van de sectoren kunt vragen.”

SGP-Kamerlid André Flach zei dat hij teleurgesteld was over de beantwoording van Wiersma. „De minister wil koste wat het kost vasthouden aan haar redenering van wat zij een eerlijke verdeling vindt. Dat is ook het gevoel dat ik uit de sector hoor.”

Ook stelde hij dat Wiersma er „op geen enkele manier” rekening mee heeft gehouden dat de melkveesector al krimpt als gevolg van de huidige mestcrisis. „We gaan hiermee ingrijpen in de pluimvee- en varkenssector, terwijl dat naar mijn stellige inschatting overbodig zal blijken te zijn. Ik vind dat niet zorgvuldig.”

De Tweede Kamer stemt volgende week dinsdag over alle wijzigingsvoorstellen en vervolgens over het wetsvoorstel.